آخرالزمان و مُلک مهدوی در آیینه خطبه غدیر و دعای ندبه

عقیق:مهم‌ترین رکن ماجرای غدیر و بلکه اساس این واقعۀ تاریخی، تعیین امیرالمؤمنین (ع) و اهل بیت وحی به عنوان ولیّ و خلیفۀ بر حق الهی بود؛ چرا که  یکی از برنامه‌های خداوند، حرکت عالم و آدم به‌سوی آن تمدن الهی است که از آن با عنوان «عصر ظهور» یاد می‌شود. در این عصر است که انسان‌ها باید تحت ولایت امام معصوم و حاکمان الهی، مسیر عبودیت را در نهایت امنیت، عافیت و شادی و در فضایی از نعمت‌های بی‌پایان خداوند ادامه دهند. در این راستا از اساسی‌ترین مأموریت‌هایی که خداوند برای رسولان الهی به ویژه رسول خدا یعنی محمد مصطفی صلی الله علیه و آله تعیین کرد، ولایت و قافله‌سالاریِ عالم و آدم بسوی همان تمدن الهی یا مُلک مهدوی است. 

بنابراین رویداد غدیر، انتصاب رسمیِ امیرالمؤمنین و خاندان عترت برای این امر عظیم الهی بود نه صرفاً تعیین حاکمانی که بناست به مدت کوتاهی به زمامداری مسلمانان بپردازند؛ از این جهت است که رسول خدا در همان خطبۀ غدیریه به این مأموریت خویش اشاره می‌کند و به ظهور فرزند بزرگوار خویش یعنی مهدی موعود و مأموریت‌های ایشان بشارت می‌دهند. جالب است که فرازهای مربوط به معرفی امام عصر (عج) تقریباً مشابه دعای ندبه‌ای است که از امام صادق صادر شده و یکی از اعمال روز غدیر را هم قرائت دعای ندبه بر شمرده‌اند؛ در واقع خطبۀ غدیر و دعای ندبه یک هدف را دنبال می‌کنند که همان اتصال جریان رسالت انبیاء به مُلک مهدوی است. 

در یک نگاه کلی به خطبۀ غدیر، پس از اقرار به توحید، به مأموریتی که خداوند در راستای تمدن پایانی برای پیامبر در نظر گرفته اشاره، سپس به معرفی جانشین و جایگزین این امر یعنی امیرالمؤمنین و اهل بیتِ وحی و بعد به امام عصر به عنوان خاتم ائمه و مأموریت ایشان در دوران آخرالزمان پرداخته می‌شود. در این بین رسول خدا صلی الله علیه و آله از یک سو شیعیان را دعوت به تقید عملی به ولایت عترت کرده و از دیگر سو دشمنان اهل عترت را از عذاب خدا انذار می‌دهند. در دعای ندبه سیر این ماجرا را به روشی دیگر مشاهده می‌کنیم؛ امام صادق (ع) ماجرا را با حمد خدا آغاز کرده و به امری اشاره می‌کنند که از آدم (ع) گرفته تا سایر رسولان اولوا العزم در آن راستا سعی به خرج دادند؛ سپس این جریان را متصل به رسول خاتم و ماجرای غدیر کرده و بعد به بیان ویژگی‌های عترت پرداخته و در انتها تمام این جریانات را به امام عصر عجل الله تعالی فرجه به عنوان صاحب الامر متصل می‌کند. پس سیر منطقیِ این دعا نشان‌دهندۀ رسالت تمام خوبان عالم در راستای برپایی ملک عظیم خداوند در پایان دنیاست.  

به عنوان نمونه رسول خدا در بخش معرفی امام عصر (عج) در خطبۀ غدیر می‌فرماید: آگاه باشید، همانا آخرین امام، قائم مهدی از ماست؛ او بر تمامی ادیان چیره خواهد بود. (اشاره به آیات 9 صف، 28 فتح و 33 توبه)  أَلَا إِنَّ خَاتَمَ الْأَئِمَّةِ مِنَّا الْقَائِمُ الْمَهْدِیُّ أَلَا إِنَّهُ الظَّاهِرُ عَلَى الدِّینِ؛ این فراز را در دعای ندبه اینطور می‌خوانیم: وَ وَعَدْتَهُ أَنْ تُظْهِرَ دِینَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ. 

یا رسول خدا در فرازی دیگر می‌فرماید آگاه باشید که او خونخواه تمام اولیای خداست. أَلَا إِنَّهُ مُدْرِكٌ بِكُلِّ ثَارٍ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ. نزدیک به این مضمون را در دعای ندبه اینچنین می‌خوانیم:  أَیْنَ الطَّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ؟ 

نتیجه اینکه در بخش معرفی امام عصر و مأموریت ایشان در آخرالزمان، فرازهایی با مضامین مشترکی در خطبه غدیر و دعای ندبه وجود دارد که حاصل آن، انتقام مهدی موعود از دشمنان خداوند و شکستن کاخ آمال آنها و معرفی حضرت به عنوان باب علم و حکمت خداوند و مجری و مجرای تحقق آن تمدن پایانی یا مُلک مهدوی است. 

منبع:تسنیم