در محاورات مردم، بارها شنیده اید که روضه خوانی را با توجه به صفات اخلاقی و نیت او «مداح با اخلاص اهل بیت» خطاب می کنند. بررسی پیشینه ی مداحی و ستایشگری این حقیقت را به اثبات می رساند که مردمان در روزگاران بسیار ، مداحان را در صورت به انتخاب شعر خوب واجرای هنرمندانه ی آن، صدای دلکش و حزن آور، میزان احاطه به تاریخ اهل بیت علیهم السلام، بهره گیری از حدیث و قرآن و...، ودر سیرت به اخلاص، صبر، توکل، بی ریایی، ادب، وقارو...می شناسند.

آنچه مداح اهل بیت علیهم السلام را از وصف آواز خوان وتصنیف خوان جدا می سازد، گرایش پرشور به صفات متعالی انسانی واطاعت محض از مکتب نورانی پیامبر صلی الله علیه وآله است؛ وآنچه در میان این صفات، بیش از همه می درخشد و رخ می نماید، «اخلاص» است.

اخلاص چیست؟ مخلص کیست؟ خواجه عبدالله انصاری رحمة الله علیه در تعریف اخلاص می گوید:«اخلاص تصفیة العمل من کل شوب»؛ اخلاص پاک نمودن عمل از هر آمیختگی و ناپاکی است.همچنین اخلاص را به «تنزیه العمل ان یکون لغیر الله فیه نصیب»پاک کردن عمل از اینکه غیر خدا از آن بهره ای داشته باشد و«ان لا یرید عامله عوضا فی الدارین»؛ اینکه عمل کننده به آن، عوضی را برای کار خود در دنیا و آخرت نخواهد،تعریف کرده اند.

در اسلام اخلاص به معانی گوناگونی رخ نمایانده است؛ خداوند در آیات قرآن مجید، دین خالص را از آن خود می داند و به پیامبر صلی الله علیه وآله فرمان می دهد که اعلام دارد مأمور است خدارا (در حالی که آیینش را برای او خالص کرده)بپرستد:پروردگار آنجا که وعده عذاب می دهد، تنها بندگان مخلص خود را از آن مبرا می داند و این خود، نشان از اهمیت اخلاص در قاموس الهی دارد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله درباره اخلاص می فرماید:

«هر حقی را حقیقتی است وبنده به حقیقت اخلاص نرسد، مگر آنگاه که دوست نداشته باشد در برابر کاری که برای خدا می کند، تمجید و ستایش شود »

امام علی علیه السلام اخلاص را نهایت دین، عبادت مقربان، ملاک و معیار عبادت و اوج ایمان دانسته است و درباره ی عبادت خالص می فرماید:«عبادت خالص این است که آدمی جز به پروردگار خویش امید نبندد و جز از گناه خویش نترسد»

*
حجت الاسلام جواد محمدزمانی از شعرای اهلبیت (ع) است که در زمینه شعر آیینی فعالیت های موثری داشته است.

منبع:خیمه

211004