شرط قرارگیری در کشتی نجات اهل بیت

عقیق: عمل به آموزه‌های وحیانی و تقید به سیره هادیان الهی، در هر زمان و مکانی مهم‌ترین راهکار سعادت محسوب می‌شده است و خداوند نیز هیچ عصری را خالی از نشانه‌های هدایت و یا هادیانی که مسیر سعادت و رشد را به انسان‌ها می‌نمایانند، رها نکرده است. اکنون در زمانه‌ای که هجمه شیاطین برای تخریب باورهای دینی و معنویت انسان‌ها و به دنبال آن، تخریب ارکان خانواده و اجتماع و سبک زندگی بیش از پیش نمایان شده، نیاز به توصیه‌های وحیانی برای بازگشت به فطرت محسوس‌تر شده است. 

به بهانه قرارگیری در آستانه ولادت رسول الله صلی الله علیه و آله، روزانه به مرور روایتی مشهور از آن حضرت خطاب به ابوذر می‌پردازیم. در این روایت، مطالبی درباره معارف توحیدی،‌ ایمانی و اخلاقی  مطرح شده است.

ابوذر می‌گوید: روزى‏ اول وقت در مسجد بر رسول اکرم صلی الله علیه و آله وارد شدم که هیچ‌کس جز ایشان و على علیه‌السلام که در کنار او نشسته بود، در مسجد دیده نمی‌شد. از خلوت مسجد استفاده کردم و عرضه داشتم: یا رسول‌الله پدر و مادرم فدایت؛ ممکن است مرا وصیّتى سودمند فرمایید فرمود: اى اباذر که تو در نزد ما محترم و از اهل بیتى و من اینک ترا وصیتى می‌کنم نگهبان آن باش که این وصیت جامع همه راه‌هاى خیر و سعادت است و اگر آن را به کار بندى کفیل تو خواهد بود.  یَا أَبَاذَرٍّ إِنَّکَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ إِنِّی مُوصِیکَ بِوَصِیَّةٍ فَاحْفَظْهَا فَإِنَّهَا جَامِعَةٌ لِطُرُقِ الْخَیْرِ وَ سُبُلِهِ فَإِنَّکَ إِنْ حَفِظْتَهَا کَانَ لَکَ بِهَا کِفْلَانِ

* اى اباذر، خدا را چنان پرستش کن که او را می‌‏بینى و اگر تو او را نمی‌‏بینى، او ترا می‌‏بیند. بدان که قدم اول عبادت و بندگى آفریدگار معرفت به اوست، و خداوند اول است قبل از همه چیز که هیچ چیز پیش از او نبوده و فرد است که دوم براى او نیست و باقى است که آخرى براى او تصور نمی‌رود. به وجود آورنده آسمان‌ها و زمین و آنچه در آنهاست و او خداوند لطیف و خبیر است و بر همه کارها تواناست، بعد ایمان به من و اقرار به اینکه خداوند متعال مرا بر همه مردم جهان بشیر و نذیر و دعوت‏‌کننده به‌سوى خدا و چراغى نور بخش فرستاده، بعد اهل بیت مرا (که خداوند هر نوع آلودگى (گناه و اخلاق و لغزش و اشتباه) را از ایشان برده) دوست بدار. یَا أَبَاذَرٍّ اعْبُدِ اللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ فَإِنْ کُنْتَ لَا تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ وَ اعْلَمْ أَنَّ أَوَّلَ عِبَادَةِ اللَّهِ الْمَعْرِفَةُ بِهِ فَهُوَ الْأَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ فَلَا شَیْ‏ءَ قَبْلَهُ وَ الْفَرْدُ فَلَا ثَانِیَ لَهُ وَ الْبَاقِی لَا إِلَى غَایَةٍ فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ مَا فِیهِمَا وَ مَا بَیْنَهُمَا مِنْ شَیْ‏ءٍ وَ هُوَ اللَّهُ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ وَ هُوَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ ثُمَّ الْإِیمَانُ بِی وَ الْإِقْرَارُ بِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَرْسَلَنِی إِلَى کَافَّةِ النَّاسِ‏ بَشِیراً وَ نَذِیراً وَ داعِیاً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِیراً ثُمَّ حُبُّ أَهْلِ بَیْتِیَ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً

رسول خدا صلی الله علیه و آله در این فراز تمام آنچه یک انسان باید در طول زندگی خود نسبت به آن اهتمام داشته باشند، در سه ساحت معرفی می‌کنند:
1. عبودیت خداوند که مقدمه آن معرفت به توحید ذات است؛‌ 2. ایمان به رسول الله صلی الله علیه و آله و اقرار به رسالت ایشان؛ 3. حب به اهل بیت علیهم‌السلام
در هر سه ساحت،‌ ویژگی‌هایی اختصاص داده شده است؛ از جمله آنکه اهل بیت علیهم‌السلام همان انوار مقدسی هستند که مصداق بارز آیه تطهیرند

* بدان اى اباذر که خداوند اهل بیت مرا در میان امّت من چون کشتى‏ نوح قرار داده که هر که سوار آن شد، نجات یافت و هرکه به آن پشت کرد، غرق و هلاک شد و مثل باب حطّه بنى اسرائیل است که هر کس داخل آن شد در امان بماند. اى اباذر وصیّت مرا حفظ و عمل کن تا در دنیا و آخرت سعادتمند باشى. وَ اعْلَمْ یَا أَبَا ذَرٍّ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ أَهْلَ بَیْتِی فِی أُمَّتِی کَسَفِینَةِ نُوحٍ مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَ مَنْ رَغِبَ عَنْهَا غَرِقَ وَ مَثَلَ بَابِ حِطَّةٍ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ مَنْ دَخَلَهَا کَانَ آمِناً.

فراز اول این بخش از حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله به حدیث "سفینه" یا "کشتی" شهرت دارد که شیعه و سنی درباره آن اتفاق نظر دارند. این حدیث را به شکل‌های مختلف دیگر در روایات می‌خوانیم، از جمله آنکه در فرازی از مناجات صلوات شعبانیه‌ی امام سجاد علیه‌السلام این‌طور می‌خوانیم «اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ، یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَها، وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا، الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ، وَاللَّازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ»؛ یعنی خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، کشتی روان در اقیانوس‌های عمیق، هرکه سوار آن شود، ایمنی یابد و هرکه آن را رها کند غرق شود، پیش‌افتاده از آن‌ها از دین خارج است و عقب‌مانده از آنان نابود است و همراه آنان ملحق به حق است.

همان‌طور که واضح است، سوار شدن بر کشتی اهل بیت علیهم‌السلام و یا رویگردانی از آن، دو تبعه را به همراه دارد: نجات برای مؤمنان حقیقی و غرق شدن و هلاکت برای مرتدان و مشرکان. بر اساس داستان نوح نبی علیه‌السلام، برای سوار شدن در کشتی نجات عترت دو مسئله اهمیت دارد: عمل صالح یعنی عملی که منطبق بر سیره هادیان و امامان باشد و نیز مشخص کردن نسبتمان با ایشان. در آیه 46 سوره هود خداوند در پاسخ به دعای نوح نبی مبنی بر درخواست نجات فرزندش، فرمود «قالَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِكَ‏ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ»؛ یعنی ای نوح، او اهل تو نیست و «شاکله‌اش» عمل غیر صالح است، همچنان که امام صادق علیه‌السلام ضمن روایتی فرمود «مَنِ اتَّقَى مِنْكُمْ وَ أَصْلَحَ فَهُوَ مِنَّا أَهْلَ‏ الْبَیْت‏»؛ یعنی هرکه از شما تقوا بورزد و مسیر صالحیت پیش گیرد، او از ما اهل بیت است. بنابراین دنیادوستی، شهوت‌پرستی و شهرت‌گرایی و هر آنچه که انسان را از مسیر معنویت و عترت باز می‌دارد، مغایر با تقوا و صالحیت است و عملاً‌ فرد را به صورت تدریجی از ساحت مقدس عترت دور می‌کند.

اما جلوه‌های این نجات هم در دنیا و مسیر پیش رویمان و نیز پس از فوت و هم در عرصه قیامت مصداق دارد. اکنون در زمانه‌ای که شیاطین جنی و انسی تمام همتشان را برای نابودی انسان و معنویت به کار گرفته‌اند و عداوتشان تا عرصه آخرالزمان به صورت تصاعدی تداوم دارد، بهترین راهکار برای عبور از دریای فتنه‌ها، اتصال به حبل الله یعنی وجود مقدس چهارده معصوم علیهم‌السلام و سوار شدن در کشتی نجات ایشان است. در واقع خداوند بهترین ساز و کار برای نجات از مهلکه‌های دنیا را اتصال به اهل بیت وحی قرار داده و ما نیز هر اندازه به سمت آخرالزمان حرکت می‌کنیم، این نیاز را برایمان پررنگ‌تر می‌کند تا زمانی که انسان‌ها حتی پس از فوتشان و بعد در عرصه‌ قیامت، نمود عینیِ این ماجرا را مشاهده می‌کنند.

منبع:تسنیم