رسمی که بلندای یلدا را به کام منتظران شیرین می کند

ازجمله این اوقات شب یلدا است که در فرهنگ ما ایرانیان جایگاهی ویژه دارد و فرصتی است تا فارغ از روزمرگی ها دور هم جمع شده و به مناسبت بلندترین شب سال دیدارها را تازه کنیم و از برکات صله ارحام بهره ببریم.

این دورهمی ها و شب چله نشینی ها از دیرباز با برخی رسوم و سنت ها همراه بوده و است، همانطور که تفال به دیوان حافظ شیراز از بایدهای یلدای ما ایرانی ها است، انار، هندوانه، آجیل و شیرینی و ... هم از ملزوماتی است که گویی بدون آنها بلندترین شب سال طی نمی شود. برای همین هم است که این روزها بازار آجیل فروشان و میوه فروشی ها بشدت داغ است و حتی مشکلات اقتصادی باعث نشده تا مردم یلدا و سنت هایش را از یاد ببرند.

اما مهمتر از سنت های یلدا، آنچه که نباید فراموش شود دست های خالی و کم توانی است که فشارهای اقتصادی قدرت شان را برای پایبندی به آداب و رسوم کم کرده است.

مردمانی که علی رغم فقر و ناداری، عزت مند هستند و مقابل دیگران دست دراز نمی کنند اما عزت و مناعت طبع آنها نباید باعث شود که در جامعه اسلامی از یاد و نیازشان غفلت کنیم و عمل به سنت های یلدا را فقط حق خود بدانیم چراکه این اجازه را نه دین نه اخلاق و نه فرهنگ و نه انسانیت هرگز به ما نداده و نمی دهد.

چراکه اساساً توجه به همنوعان ضعیف و فقیر از آموزه های دینی است که به کرات در آیات و روایات نسبت به آن توصیه شده است، چنان که پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «بهترین مردم کسی است که مردم از وجود او بهره مند شوند.»

و نیز از امام رضا(ع) است که فرمودند: «خداوند را در روی زمین بندگانی است که در برآوردن نیازهای مردم می کوشند، آنها در روز قیامت ایمن و آسوده اند».

علاوه بر این، امام صادق(ع) نیز در حدیثی شریف فرموده اند: «در انجام نیکی به برادران دینی مسابقه دهید و اهل معرفت و نیکی باشید، بهشت دری دارد به نام «درِ معروف» که جز آنان که در دنیا اهل نیکی بوده اند از آن در وارد نمی شوند. وقتی بنده ای در پی انجام کار برادر دینی اش می رود، خداوند دو فرشته را مامور می کند که از سمت راست و چپ  او حرکت کنند و برایش استغفار کنند و دعا نمایند که حاجتش برآورده شود.» سپس فرمودند: «پیامبر خدا(ص) هم از قضای حاجت مومن و رفع نیاز او خوشحال می شود.»

در «بحارالانوار» به نقل از «امالی» شیخ صدوق به سند خود از «جابر جعفی» آورده که گفت: جمعی بودیم که بر حضرت محمد بن علی امام باقر علیه السلام وارد شدیم، پس از آن که مراسم حج و عبادت خود را انجام داده بودیم. پس آن حضرت (ع) را وداع گفتیم و عرضه داشتیم: ای زاده رسول خدا! ما را سفارشی فرمای! آن حضرت (ع) فرمودند: «باید که قدرتمندان از شما ضعیفان را یاری دهند و ثروتمندانتان بر فقیران عطوفت نمایند و هر کس برای برادر دینی اش خیرخواه باشد، همچنان که برای خودش خیرخواه است و در امر ما دقت کنید و آنچه از ما برایتان نقل شده را بنگرید چنانچه دیدید با آنچه در قران آمده موافق است آن را بپذیرید و اگر آن را موافق قران نیافتید آن را رد کنید...».

این تاکیدات و تصریحات، نگاه متعالی اسلام به احسان و نیکی در حق دیگران را نشان می دهد که نباید و نمی توان در شبی همچون یلدا که شب شادی و دورهمی های صمیمانه است از نیازمندان غفلت کرد و آنها را در شادی یلدا سهیم نکرد، به ویژه امسال که مشکلات اقتصادی شدت یافته و افزایش بی رویه قیمت ها همه را دچار مشکل کرده چه رسد به فقرا و نیازمندان که قطعاً این فشار را بیشتر احساس می کنند.

البته باید توجه داشت این تقسیم شادی صرفاً جنبه مالی و مادی ندارد بلکه سر زدن به یکدیگر، رفع کدورت ها، دور هم جمع شدن ها و تلاش برای ایجاد مودت و محبت در جامعه منتظر و کشیدن دست مهر بر سر آنها که بی کس و پناه اند از ورای چنین فرصتی را نیز شامل می شود.

خوشبختانه، در جامعه اسلامی ایرانی که رافت، کمک به همنوع و زدودن تلخی فقر از کام دیگران و اهتمام به تقسیم شادی ها در مناسبت هایی مثل یلدا و نوروز امری مرسوم است چنان که نهادها و دستگاه های مختلف همچون مساجد، کمیته امداد امام خمینی(ره)، شهرداری ها و ... برنامه هایی ترتیب داده اند تا یلدا به شادی مهمان همه خانه ها شود و اینطور نباشد که برخی جاها به در بسته بخورد.

اجرای طرح «یلدا» به منظور توزیع میوه، شیرینی، آجیل و وجوه نقدی و نیز توزیع بسته های حمایتی میان نیازمندان در همین راستا انجام می شود.

همچنین است برگزاری جشن های شب یلدا با حضور نیازمندان، کودکان کار و سالمندان در مکان هایی همچون سرای محلات و نیز اهدای بسته‌های عیدانه در آستانه فرا رسیدن طولانی‌ترین شب سال برای حمایت از خانواده‌های نیازمند و افزایش روحیه شادابی و نشاط آنان به سالمندان و نیازمندان ثبت شده در سامانه حامی و خانواده‌های کودکان کار.

به اذعان مسئولان مربوط در شهرداری ها، مساجد، کمیته امداد و دیگر نهادها، این اقدامات با همراهی و همکاری خیران انجام می شود که نشان از حیات روح خدمت و دلسوزی و کمک به دیگران در جامعه دارد.

بنابر آنچه بیان شد، مناسبت هایی همچون یلدا و فرصت سازی های آن برای توجه به نیاز دیگران و کوشش در تقسیم شادی ها که در حقیقت به توان چند برابر رساندن آن از ورای روح محبت و مهرورزی است،  کمک می کند تا منتظران بیشتر متوجه وظایف خود بوده و سبک زندگی منتظرانه را تمرین کنند.

منبع:شبستان