۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۲ : ۰۷
عقیق:امیرحسین کسائی: ۱۳ اسفندماه در تقویم هیأتیها و اهالی هیأت و وعظ به عنوان سالروز وفات یک عالم سخنور ثبت شده است که صدای بسیار خوشی داشت و تا مدتها نوای دعای کمیل او از تلویزیون و رادیو پخش میشد. از حجتالاسلام سیدمرتضی صالحی خوانساری میگویم که نیمه آبان سال ۱۳۱۸ در شهر خوانسار به دنیا آمد و ۲۰ سال مسئول بعثه آیتالله نوری همدانی در حج بود.
مرحوم حجتالاسلام سیدمرتضی صالحی خوانساری
اکثر کتابهایی را که خواندم، خودم تدریس کردم
سید مرتضی در سن ۱۴ سالگی، پس از اتمام دروس ابتدایی به حوزه علمیه خوانسار رفت و دروس پایه و مقدمات را محر آیتالله مرحوم حاج حسین علوی خوانساری فراگرفت. پس از اتمام مقدمات، برای ادامه تحصیل به قم رفت اما ضرورت زندگی من را به تهران کشاند و در مدرسه مرحوم آیتالله مجتهدی ادامه تحصیل دادم و در کنار تحصیل، تدریس نیز داشت. او میگفت: «تقریباً اکثر کتاب هایی را که خواندم، تدریس هم کردهام.»
سید مرتضی از بیرون قم آمد و بال و پر گشود
سیداحمد صالحی خوانساری، برادر مرحوم که خود از مداحان کشور است، به نقل از آیتالله سیداحمد خاتمی امام جمعه موقت تهران در خصوص دوران حضور سیدمرتضی در قم میگوید: «آیتالله خاتمی نقل میکرد مانند سیدمرتضی کسی را نداشتیم که از خارج قم بیاید و بتواند در این شهر بال و پر بگشاید. این نکته را در مجلس ترحیم برادرم ذکر کرد.»
سید احمد صالحی خوانساری، مداح و برادر سیدمرتضی
از ۲۰ سالگی منبر رفتم
سیدمرتضی، فقه و اصول را نزد استاد حاج شیخ حسین کنی که استاد مرحوم آیتالله مهدوی کنی بودند، خارج فقه و اصول را به مدت ۷ سال محضر آیتالله میرزا علی آقا فلسفی و فلسفه را نزد استاد سیدرضا صدر گذراند. او میگفت: «از سن ۲۰ سالگی منبر میرفتم و حدود ۵۵ سال است که در داخل و خارج از کشور به امر تبلیغ مشغول بوده و به تمام استانها و اکثر شهرستان هایکشور برای تبلیغ و منبر سفر کردم.»
سیداحمد صالحی خوانساری هم درباره منبر رفتن برادر میگوید: «او به منزل علما و مراجع عظام تقلید برای سخنرانی و روضهخوانی دعوت میشد.»
۸۰ بار به مکه مکرمه و ۴۰ بار به عتبات سفر کرد
او ۲ سال محرم در بحرین، ۳ سال محرم در امارات، یک سفر به واشنگتن، ۳ سفر به لندن به دعوت آیتالله گلپایگانی و یک سفر به لندن برای تبلیغ دین داشت. برادرش میگوید: « او ۸۰ بار به مکه مکرمه، ۴۰ بار به عتبات، سفرهای متعددی به سوریه داشت و همچنین به کشورهای آمریکا، انگلیس، امارات، بحرین و لبنان هم برای تبلیغ در ماه محرم و ماه رمضان میرفت.»
سخنرانی با موضوع «عیب پوش باشیم مانند پیامبر رحمت(ص)»
اولینبار در سن ۲۳ سالگی توسط ساواک دستگیر شدم
اولین دستگیری سیدمرتضی توسط ساواک در سن ۲۳ سالگی بود که پس از ۴۰ روز بازداشت، با وساطت بزرگان آزاد شد. بعد از این به هر منبری که میرفت، گزارش آن به ساواک میرسید که نتیجه این گزارشها دستگیری یا احضار بود. او میگفت: «آخرین باری که زندانی شدم اردیبهشت سال ۱۳۵۷ بود که در مسجدجامع کرج سخنرانی میکردم، مرا از منبر به پایین کشانده و یک شبانه روز در ساواک کرج و ۱۶ روز هم در کمیته مشترک تهران بازداشت کردند.»
مسئولیتهای سیدمرتضی در انقلاب اسلامی
راه اندازی کمیته انقلاب اسلامی ایران همراه با مرحوم آیتالله مهدوی کنی، آیتالله خسروشاهی و دیگر بزرگان، فرماندهی کمیته تهران، نماینده امام (ره) و مسئول عقیدتی سیاسی شهربانی کشور، مسئول جذب، گزینش و استخدام روحانیون سراسر کشور در نیروی انتظامی و یک دوره هم نمایندگی در مجلس شورای اسلامی، از مسئولیتهای او در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بود.
مزار سیدمرتضی صالحی خوانساری در حرم حضرت معصومه سلامالله علیها
پرچمدار دعاخوانی قبل از انقلاب
جدای از تمام امور سیاسی و تبلیغی سیدمرتضی یک دعاخوان قهار بود. اصالت خوانساری او موجب شده بود تا در شهری که اهالیاش صدای خوشی برای آواز دارند، مرحوم صالحی خوانساری در مدح و منقبت اهل بیت (ع) شاخص باشد. صدای او برای دعا و مناجاتخوانی بینظیر بود و دعای کمیل او سالها از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی پخش میشد. همچنین بسیاری از زائران خانه خدا و عتبات عالیات در سفرهای زیارتی با نوای کمیلخوانی او آشنا بودند. سیداحمد برادرش میگوید: «بزرگان روضه و دعا معتقد بودند که او پرچمدار دعاخوانی قبل انقلاب بود. اهل فن صدای او را ماندگار میدانستند. آیتالله نظری منفرد در مراسم ختم او گفت: تا کی دگر مادر بزاید همچون او را که سخنور باشد و زیبا سخن بگوید و هم صدای خوش داشته باشند و خوب روضه و دعا بخواند.»
اقامه نماز بر پیکر صالحی خوانساری توسط آیتالله نوری همدانی
رهبر انقلاب فرمودند پیکر سیدمرتضی در حرم دفن شود
سرانجام سیدمرتضی ۱۳ اسفند ۱۳۹۷ بر اثر بیماری دارفانی را وداع گفت. برادرش میگوید: «بنا بود پیکر برادرم فردای آن روز در امامزاده علی بن جعفر(ع) قم که خودش آنجا قبر خریده بود به خاک سپرده شود، اما آیتالله مروی که آن زمان مسئول دفتر مقام معظم رهبری در قم بودند گفتند یک روز دست نگه دارید و فردا خبر آوردند که مقام معظم رهبری فرمودند پیکر سیدمرتضی در جای مناسبی در حرم مطهر حرم حضرت معصومه(س) دفن شود. مزار او امروز در غرفه ۱۶ صحن حرم مطهر قرار دارد.»
سخنرانی حجتالاسلام سیدحسین مومنی در مراسم ختم مرحوم صالحی خوانساری
مزدی که حضرت زهرا(س) به سیدمرتضی داد
حجتالاسلام سیدحسین مومنی از سخنرانان مطرح کشور در مجلس ختم آن مرحوم میگوید: «مرحوم صالحی خوانساری در همین مسجد اعظم بارها ادعیه مختلف را میخواند و در صحرای عرفات، صحن امام حسین و امام رضا (ع) بارها به قرائت دعا و مرثیهخوانی پرداخته بود. در حالات مرحوم صالحی خوانساری بیان کردهاند که وقتی به هوش میآمد روضه اباعبدالله میخواند و گریه میکرد.» برادرش نیز به نقل آیتالله خاتمی میگوید: «آیتالله خاتمی بعد از تشییع برادرم نقل میکرد که ۴۰ سال است در حوزه علمیه حضور دارم و بعد از تشییع پیکر مراجع تاکنون مراسم تشییعی به این شلوغی ندیده بودم. یقین دارم این مزد نالهها و گریههای سیدمرتضی است که امروز حضرت زهرا(س) به او عنایت کرد.»
مراسم تشییع حجتالاسلام صالحی خوانساری
پایان پیام/