انسان برای همۀجوانب زندگی نیازمندمعلم است

عقیق: آیت‌الله محمدعلی جاودان در جلسه درس اخلاق خود با اشاره به لزوم بهره‌مندی از استاد اخلاقی برای موفقیت و سعادت حقیقی گفت: اگر کسی از استاد خط خوب بهره‌مند شود لزوما نمی‌تواند اخلاق خوب داشته باشد، انسان برای هر قسمت و جوانب زندگی خود نیازمند معلم است و هر گاه در این زمینه کار بیشتری انجام دهد به موفقیت بیشتری دست می‌یابد وگرنه آن بخش روی زمین می‌ماند. انسان در هر حوزه‌ای مثلا زبان، گوش و چشم خود تلاش کند اختیار آن را به دست گرفته و آدمی در سرانجام به قدرت اراده و اختیار می‌رسد که ثمره عالیه انسانی است، این زمان مرحله‌ای است که انسان به آزادی حقیقی دست می‌یابد، کسی که چشم‌اش همواره به دنبال گناه است ذلیل و اسیر چشمان‌اش است. یکی از انواع ولایت ولی‌امری است که خداوند به امامان اعطا می‌کند.

آیت‌الله جاودان با اشاره به سلسله مباحث امامت‌شناسی گفت: امام ولی خداست که یک معنای این کلمه همان سرپرستی و تربیت امام به دستان پروردگار عالم است. یکی دیگر از انواع ولایت محبت و نصرت است که به صورت دوطرفه محقق می‌شود. خداوند در سوره مائده می‌فرماید قطعا ولی‌ شما خدا، رسول و کسانی است که ایمان آورده‌اند که کلمه انما به یک انحصار و قطعیت دلالت دارد. معنای ولایت در این آیه نمی‌تواند همچون نصرت و محبت طرفینی باشد، این نوع ولایت یکطرفه است پس از نوع اولاامری است.

وی افزود: ولایت مال خداست و هر کس می‌تواند آن را بپذیرد و این نوع ولایت از نوع اول الامری است و کسانی که با شیعیان بحث دارند در کلمه ولایت بر سر همین موضوع است. برخی می‌گویند شأن نزول این آیه درباره حضرت علی (ع) است اما چرا قرآن از کلمه جمع الذین استفاده کرده است.

آیت‌الله جاودان تصریح کرد: بکارگیری کلمه جمع سبک و سیاق قرآن کریم بوده و بسیاری از موارد مختلفی در تاریخ وجود دارد که همگان اذعان دارند این اتفاق در مورد یک نفر بوده اما قرآن کریم جمع بسته است.

وی افزود: پیامبر به عنوان حاکمان مسلمانان و بهره‌مندی از ولایت اول الامری هیچ‌وقت رودست نمی‌خورد زیرا ایشان یک الگو هستند. همچنین یکی دیگر از نمونه‌های ولایت، ولایت انسان‌ها نسبت به یکدیگر است که مهم‌ترین حد آن امر به معروف و نهی از منکر است.

بیان احکام شرعی نماز/جواب سلام به کودکان ممیز واجب است

آیت‌الله جاودان در ابتدای درس اخلاق خود با اشاره به احکام شرعی نماز گفت: جواب گفتن به سلام کودکانی که به سن بلوغ نرسیده‌اند چه دختر و چه پسر واجب است و اگر کسی سلام را نشنود و متوجه نشود اگر به میزانی تأخیر بیفتد که جواب سلام صدق نکند گفتن آن واجب نیست. همچنین اگر کسی به جماعتی سلام کند و یکی از مخاطبان پاسخ او را دهد بنا بر احتیاط واجب نیاز به پاسخ گفتن سلام وی نیست و این فتوا طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شده. گاهی برخی به جای سلام تحیت می‌گویند که اگر در نماز شخصی به انسان تحیت گفت جواب آن واجب نیست و در غیر نماز احتیاط واجب بر پاسخ گفتن تحیت است.

آیت‌الله جاودان تصریح کرد: 12 چیز نماز را باطل می‌کند یکی از آنها از بین رفتن شرایط نماز است، مثلا نمازگزار بفهمد که مکان‌اش غصبی است. همچنین دربین نماز عمدا یا سهوا کاری کند که وضو یا غسل‌اش باطل شود نماز وی باطل است و اگر نداند در وسط نماز یا بعد نماز خوابش برده بنا بر احتیاط واجب باید دوباره نماز را به جا آورد.