راز ماندگاری عاشورا

با اینکه در بستر تاریخ کشتار بیرحمانهٴ زیادی رخ داده است و همهٴ آن جنگ‏ها و جنایت‏ها در لا به لای کتاب‏های تاریخ دفن شده است و محققان باید نبش تاریخ کنند تا زوایای تاریک آن‏ها روشن و دانسته شود که در قرن‏های گذشته بر این مرز و بوم چه گذشته است. اما صرف مظلوم بودن افراد مقتول، موجب ماندن آنان در حافظهٴ روزگار نمی‏شود. بسیاری از مظلومان و ستمدیدگان تاریخ فراموش شده‏ اند و اکنون نامی از آنان برجای نمانده است؛ کسی که برای کشورگشایی و هدف‏های غیر خدایی می‏جنگد، در تاریخ مدفون می‏شود.
تنها واقعه ‏ای که چونان نگینی بر انگشتری تاریخ می‏درخشد و قدر اول آسمان جهاد و اجتهاد و قیام و اقدام است، همانا واقعهٴ عاشوراست؛ زیرا سالار شهیدان(ع) برای احیای دین خدا قیام کرد و از آن‏جا که دین الهی «حیّ لایموت» است، احیاگر دین نیز هرگز نمی‏میرد و نامش برای همیشه بر جریدهٴ عالم ثبت است.
پس از واقعهٴ کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش، امویان چنین می‏پنداشتند که اسلام نابود شده است و دیگر نشانی از آن برجای نخواهد ماند. یزید سرْخوش از این پندار خام، طبل نابودی دین بر کوفت و چنین سرود:

لعبت هاشم بالملک فلا ٭٭٭٭ خبر جاء و لا وحی نزل

یعنی دین و حکومت از بازیچه ‏های بنی‏ هاشم بود و اکنون جز افسانه‏ای از آن بر جای نمانده است. نه وحی نازل شده و نه خبری آمده است؛ ولی پس از سخنان گهربار و حماسی امام سجّاد(ع) و زینب(س) یاوه ‏های امویان باطل شد و دین، زندگی جاوید یافت.
خلاصه آن‏که: 1. آنچه در قلمرو تاریخ طبیعی است، محکوم دگرگونی و زوال است. 2. آنچه صبغهٴ فرا طبیعی دارد، مصون از فناست. 3. سند این دو قضیّه در متن آن‏ها نهفته است؛ زیرا منطقهٴ طبیعت صحنهٴ جهش، حرکت، برخورد و سرانجام، زوال است و ساحت فرا طبیعت میدان ثبات، تجرّد، دوام و خلود است؛ ﴿ما عندکم ینفد و ما عند الله باقٍ﴾. چیزی که برای وجه خداست از آسیب سیلان و حرکت مصون است؛ ﴿کلّ شی‏ءٍ هالک إلاّ وجهَه﴾