۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۱۳
اکنون 4 مهندس، 6 استاد کاشیکار و 5 استاد خوشنویس از جمله افرادی هستند که کار مرمت این مسجد بزرگ را بر عهده دارند.
«نیک محمد مستمند غوری» سرپرست ابنیه تاریخی هرات در این خصوص گفت: کار مرمت این بنای بزرگ از 71 سال پیش در کارگاه کوچکی در جوار این مسجد آغاز شده است.
وی ادامه داد: اکنون 15 تن به طور رسمی و 10 تن دیگر به شکل غیر رسمی برای مرمت مسجد جامع هرات در این کارگاه به صورت روزانه فعالیت دارند.
گروه مرمت مسجد که تعدادی از آنان نزدیک پنجاه سال ازعمرشان را در این کار گذراندهاند بدون در نظر داشت منفعت مالی و با صداقت تمام مرمت این مسجد را برعهده دارند.
این اساتید کار تهیه کتیبههای بزرگ و کوچک مزین با آیاتی قرآنی، اشعار عرفانی و شاعران بزرگ زبان فارسی را با درنظر داشت رنگ و اندازه در قالبهای معین بر عهده دارند.
نقشهکشی، اندازه، تراشکاری، خوشنویسی، پخت کتیبه، رنگآمیزی و نصب از جمله مراحل اقدامات این افراد است.
«ایامالدین اجمل» رئیس ابنیه تاریخی هرات در توصیف مسجد جامع هرات گفت: این بنای تاریخی، دارای 460 گنبد، 230 رواق، 400 ستون، چهار ایوان و شش در ورودی است و همه نمای بیرونی آن کار دست هنرمندان افغان است.
مسجد جامع بزرگ شهر هرات یکی از شاهکاریهای دوره «سلطان غیاثالدین غوری» است که در مرکز این شهر واقع شده است.
این مسجد رتبه پنجمین مسجد جامع بزرگ در جهان را به خود اختصاص داده است.
این بنا از لحاظ تاریخی حدود 1400 سال قدمت دارد و با مساحت 5000 متر مربع، گنجایش 100 هزار نمازگزار به صورت همزمان را دارد.
در زمان حکمرانی سلطان غیاثالدین غوری این مسجد به شکل کنونی با استفاده از خشت پخته، تزئینات و کاشیهای فیروزهای بنا شد که با مرگ سلطان، پسرش «سلطان محمود» بعضی ازکارهای باقی مانده از زمان پدر را به اتمام رساند.
در بخش شرقی مسجد، کتیبهای از دوره غوریان به خط کوفی فیروزهای بر زمینه خشتی باقی مانده است و در ایوان شرقی داخل مسجد نیز کتیبه گچی نفیسی با زمینه لاجوردی به خط ثلث از دوره ایلخانی باقی است.