۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۱ : ۰۲
-82براي مرثيه خواني ترس به خود راه ندهيم، و از جمعيت زياد شنوندگان و شخصيت آنان هراسان نشويم.
-83 در آغاز مرثيه خواني ترس و لرز و دلهره و ضربان شديد قلب امري طبيعي است، از اين رو ياس را به خود راه ندهيم و مرثيه خواني را در «جاهاي مختلف» و در حضور «جمعيتهاي گوناگون» تمرين و دنبال کنيم تا ترس و دلهرهي ما از بين برود.
-84 آثار و فوايد معنوي مرثيه خواني را به خاطر بياوريم، تا علاقهي ما به مرثيه خواندن بيشتر شود که نعمتي بزرگ است و متاسفانه برخي از آن غافلند.
-85 اگر مرثيه را همراه با سخنراني ميخوانيم مواظب باشيم که مرثيهي ما ناقض سخنرانيمان نباشد و بعکس، مثلا - بنا به فرض - اگر در سخنراني ميگوييم: «توبه در آخر عمر پذيرفته نميشود» در اين صورت نبايد مرثيهي حضرت حر را بخوانيم، زيرا حضرت حر در آخر عمرش توبه کرد و امام حسين - عليهالسلام- توبهي او را پذيرفت.
-86 هدف نهايي از مرثيه خواني «گرياندن» نيست، اگر چه مرثيهي همراه با گريه بهتر است.
-87مرثيه خوان بايد آنچنان ورزيده باشد که اگر به او گفتند در سه دقيقه مرثيه خواني کند بتواند، و چنانچه به وي گفتند در سي دقيقه مرثيه خواني کند باز هم بتواند.
-88 اگر در آغاز راه هستيم به خود «تلقين» کنيم که ميتوانيم مرثيه خواني نماييم، زيرا تلقين يکي از راههاي تعليم و تعلم است.
-89 در همه جا نبايد مرثيه خواند، بلکه بايد يا شرايط مرثيه خواني موجود باشد و يا شرايط آن را به وجود آورد و سپس مرثيه خواند.
-90 مرثيهها را مطابق فهم و موقعيت فردي، سني، زماني و مکاني شنوندگان انتخاب کنيم و بخوانيم. مثلا براي نوجوانان مرثيهي حضرت قاسم - عليهالسلام- و براي کودکان مرثيهي حضرت رقيه - عليهاالسلام - و براي بانوان مرثيهي حضرت زينب - عليهاالسلام - را بخوانيم.
-91 ميتوانيم از مرثيهها نکات اخلاقي، تربيتي، سياسي، تاريخي و نظامي را استفاده کنيم و آنها را براي شنوندگان بازگو نماييم. يک فرماندهي نظامي ميگفت: «گاهي مواقع از مراثي امام حسين - عليهالسلام- و پيکار او با دشمنانش، نکات نظامي را برداشت ميکنيم».
-92 معمولا از تعابيري که مخصوص همان زمانها بوده است استفاده کنيم، مثلا به جاي خيمه کلمهي چادر يا سنگر و به جاي عمود، کلمهي گرز را به کار نبريم.
-93 مجالس دعا، ختم و مانند آن زمينهي خوبي براي يادگيري و شروع مرثيه خواني است.
-94 فقط براي ديگران مرثيه نخوانيم، بلکه در بعضي اوقات و در تنهايي براي خود يا خانوادهمان نيز مرثيه بخوانيم.
-95 جلسهي مرثيه ميتواند براي مخاطبان، جلسهي توبه و بازگشت به سوي خدا نيز باشد، به آن توجه کنيم و از آن استفاده نماييم.
-96 مرثيه خوان نبايد بر مسموعاتي (شنيدهها) که به نظر دروغ و غير صحيح يا غير قابل قبول است تکيه کند.
-98 مرسوم است که در هر يک از روزها يا شبهاي دههي محرم، مرثيهي يکي از وقايع يا شهداي کربلا را ميخوانند، از مرثيه خوانان با تجربه اين را سوال کنيم که مثلا در شب تاسوعا يا عاشورا چه مرثيهاي بايد خوانده شود؛ البته اين امر در جاهاي مختلف متفاوت است.
-99 اگر مثلا در دو جا مرثيه خواني ميکنيم بهتر است براي هر کدام مرثيهي جداگانه و يا دو قسمت مختلف از يک مرثيه را بخوانيم، زيرا در بعضي موارد ممکن است برخي از شنوندگان هر دو جا يکي باشند.
-100 مرثيهها را طوري بازگو نکنيم که خواري و ذلت خاندان عصمت و طهارت - عليهمالسلام - از آن برداشت شود.