نمی‌توانیم صبح و ظهر و شب هیئت برویم

*آقای بهاری از خودتان و از اینکه حامل نام دو بزرگوار یکی پدرتان و دیگری برادرتان علیرضا بهاری هستید و از دوران با پدر و برادر بودن و به مجالس رفتن بگویید.

من از طفولیت به مداحی سیدالشهدا (ع) علاقه داشتم مرحوم پدرم من را بسیار حمایت می‌کرد. از ایشان اشعاری را می‌گرفتم و در مدرسه می‌خواندم. متأسفانه در سن ۱۲ سالگی ایشان را از دست دادم. من متولد ۱۳۵۰ هستم و ایشان در سال ۱۳۶۲ به رحمت خدا رفتند. بعد از ایشان خیلی مشتاق شدم که این راه را به صورت حرفه‌ای ادامه دهم؛ بنابراین نزد حاج حسن آقای گودرزی و مرحوم حاج احمد آقای صالح این راه را ادامه دادم. اخوی نیز به دلیل بزرگ‌تر از من بودن ملبس به لباس پدر شدند و بیشتر از من کار می‌کردند.


*منظورتان از اینکه ملبس به لباس پدر شدند، چیست؟

قدیم‌ها مداحی سیدالشهدا (ع) لباس خاصی داشت شامل قبا، عبا، عرق‌چین و شال دور کمر.


*چرا امروز این‌گونه لباس نمی‌پوشند؟

در خوانندگی خیلی چیزها تغییر کرده است؛ لباس که جای خود دارد؛ حتی در صوت، سبک و اشعار تغییرات بسیاری رخ داده است.


*با این تغییرات مخالف هستید یا موافق؟

اگر در قالب ادب باشد مشکلی ندارم. به روز بودن خوب و اصلاً دستور پیغمبر اکرم (ص) است.


*گاهی به روز بودن شور می‌شود؟

من به روز بودن را خیلی دوست دارم؛ چه از لحاظ لباس، چه از لحاظ اشعار و چه از لحاظ سبک ولی نباید به هر قیمتی خود را مطرح کرد. بعضی چیزها فقط برای مطرح کردن انسان‌ها باب شده است نه برای مطرح کردن سیدالشهدا (ع). مثلاً یک نوع سبک و شعر باب شده است ما نیز همان را ادامه می‌دهیم در حالی که باید در مورد آن فکر کنیم که آیا این سبک و سیاق خواندن قداست اهل بیت (ع) را زیر سؤال نمی‌برد؛ اگر واقعاً به این نتیجه نرسیدیم از آن پیروی نکنیم.


*برخی هم‌صنفان شما آهنگ‌های خوانندگان آن سوی آب‌ها را تغییر داده و در جلسات داخلی استفاده می‌کنند.

چنین کاری نوگرایی نام دارد و من با آن مخالف هستم.


*آیا شما مخالف هستید یا بدنة اصلی جامعه؟

بدنة اصلی جامعه و بسیاری از آقایان چه ذاکران و چه هیئات مخالف هستند. نمی‌توانیم کار را تلفیق کنیم. به روز بودن با اشتباه کردن دو مقولة جدا هستند. می‌دانم که بسیاری از ذاکرین، مادحین، هیئات و مردم با بی‌احترامی کردن به ساحت مقدس اهل بیت (ع) چه از طریق من خواننده و چه از طرق دیگر مخالف هستند.
باید سبک‌هایی جدید را انتخاب کنیم؛ اما باید بگویم که بزرگان موسیقی در کشور ما وجود دارند و از این نظر تأمین هستیم و نیازی به خوانندگان آن سوی آب‌ها نداریم. چه اشکالی دارد از سبک آقای اصفهانی یا سبک آقای شجریان یا بزرگان دیگر استفاده کنیم.


*آیا از سبک آقای شجریان استفاده می‌کنید؟

بله. استفاده می‌کنم.


*جامعه مداح مشکلی ندارند؟

نه. ما سال‌ها با صوت ایشان زندگی کردیم. ما سال‌ها با ربنای ایشان ماه رمضان‌ها گذراندیم. فارغ از هر دیدی این حرف را می‌زنم. آقای شجریان جزو اسطوره‌های مملکت ماست؛ ولی خیلی راحت با اسطوره‌های‌مان بازی می‌کنیم.


*آیا تا به حال کنسرت رفته‌اید؟

بله. کنسرت آقای افتخاری در شهر اصفهان شرکت کردم. آقای مجتبی کبیری چون پسر عمه‌ام است، شرکت کردم.


*خانوادگی اهل هنر هستید؟

بله بعضی‌ها این سبک را و بعضی دیگر آن سبک را انتخاب کرده‌اند؛ ولی هر کسی جایگاه خود را دارد. کنسرت آقای سعید عرب، آقای محمد علیزاده و مرحوم مرتضی پاشایی را رفته‌ام.

مداحی سیدالشهدا (ع) مقولة بسیار زیبا و قشنگی است؛ اما به اعتقاد من هیئت رفتن هم حدی دارد. ما نمی‌توانیم صبح و ظهر و شب هیئت برویم. دین با این مسئله مشکل دارد. وقتی همسر و فرزند و خواهر و برادر و دوست و رفیق و همسایه کنار هم می‌نشینند هیئتی شکل می‌گیرد؛ اگر فقط هیئت برویم خودمان دچار مشکل هستیم. ماه‌های محرم و صفر مردم با شوق و ذوق در جلسات شرکت می‌کنند؛ اما ماه ربیع‌الاول ماه شادی آل الله است چه اشکالی دارد که انسان شاد باشد؛ اصلاً دین اسلام دین شادی است.


*شما نظامت جلسات هفتگی خانه مداحان را دارید؟

بله. قدیمی‌ترین هیئت جامعة مداح تهران که در سال ۱۳۰۰ تأسیس شده است روزهای یکشنبه تشکیل می‌شد و بزرگانی در رأس آن می‌نشستند؛ اما به مرور زمان کمرنگ شد. جلسة دیگری هم در خانة مداحان در روزهای چهارشنبه تشکیل می‌شد که بنیان‌گذار آن آقای آهی بودند. خدا رحمت کند آقای آهی را زحمات بسیاری برای جامعة مداحی کشیدند من پیشنهادی به ایشان دادم و آن اینکه این دو جلسه با یکدیگر ادغام شوند و چون جلساتی که روز یکشنبه برگزار می‌شد قدمت بیشتری دارد چهارشنبه در داخل یکشنبه قرار گیرد. حاج آقا محبت کردند و تعدادی از بزرگان نیز آن را امضا کردند؛ اما بنا به دلایلی این اتفاق صورت نگرفت و متأسفانه آقای آهی فوت کردند؛ البته امروز بزرگ دیگری -آقای سازگار- در جایگاه ایشان قرار دارند که خیلی زحمت می‌کشند من دوباره این طرح را به جریان انداختم و ایشان نیز موافقت کردند و این ادغام صورت گرفت.
پس از ادغام، هیئت مدیره‌ای تشکیل شد و با رأی هیئت مدیره من مسئول هیئت جامعه مداح تهران مختص روزهای یکشنبه شدم که امروز نیز با استقبال بسیاری روبه‌رو شده است.


*آیا مداحی شغل است؟

اینکه عده‌ای بخواهند از این راه روزی دربیاورند مشکلی نیست از قدیم‌الایام این‌گونه بوده است. ما مداحان خوب و خوش‌فکر و با معلومات بسیاری داشتیم که مداحی شغل و حرفة آنها بوده است.
من طبق وصیت پدرم وارد وارد وادی خوانندگی شدم. ایشان به من گفت که اشکالی ندارد که حرفة شما مداحی باشد. هیچ پولی پاک‌تر از پول سیدالشهدا (ع) نیست به شرط آنکه خود آن را حرام نکنیم. بعضی اوقات خودمان آن را حرام می‌کنیم.


*منظورتان از اینکه خودمان آن را حرام می‌کنیم، چیست؟

افرادی در آن ان‌قلت‌هایی می‌گذارند. بسیاری از مخاطب این برنامه جوانان هستند و شاید ذهنیتی برای آنها ایجاد شود به همین علت بهتر است بدون رودربایستی با هم صحبت کنیم و آن اینکه مداح زمان می‌گذارد و مسافت را در این ترافیک تهران طی می‌کند و بانیان به او صله‌ای می‌دهند.


*صله با میلیون‌ها تومان خیلی تفاوت دارد.

بله شکی در آن نیست. من پیرامون این مسئله صحبت‌های بسیاری دارم. به نظرم همه چیز را از چشم خواننده نبینیم. بعضی اوقات بانی‌های محترم حرکت‌هایی می‌کنند که ناخودآگاه خواننده را در راهی می‌اندازند. از قدیم‌الایام چنین چیزی وجود نداشت.
به یکی از بانیان گفتم که آیا خدا را خوش می‌آید که با من چنین کردید. آنها پاکتی به من داده بودند که برای زمان هیتلر گروهبان دوم بود.


*شما پاکت هم می‌گیرید؟

بله پاکت می‌گیرم و ابایی از کسی ندارم. پدرم می‌گفت خواننده‌ای خوب است که کاسب باشد. او به من توصیه می‌کرد که اگر می‌خواهید مبل بخرید یا اتومبیل بخرید یا لباس بخرید از درآمد کاسبی‌تان خرید کنید؛ اما برای خرید گوشت، مرغ، برنج و هزینه‌های مهمانی از پول سیدالشهدا (ع) خرج کنید تا همه متبرک شوند. این پول متبرک است.


*حتی وقتی عدد و رقم تعیین می‌شود؟

این مقوله دیگری است. ما رقم‌های نجومی شنیده‌ایم؛ ولی من با این آقایون صحبت نکرده‌ام و نمی‌دانم صحت دارد یا ندارد؛ مثلاً می‌گویند حمید بهاری فلان جا رفت و خواند و ۵۰ میلیون تومان پول دریافت کرد.


*ما شنیده‌ایم که داده‌اند؟

خدا شاهد است چنین بانیانی نداریم خدا از این بانی‌ها قسمت ما هم بکند. نه چنین چیزی نبوده است. ولی صله دادن امروز را نمی‌توانید با قدیم مقایسه کنید. صله‌هایی که امروز می‌دهند نسبت به قدیم قابل مقایسه نیست و بهتر شده است. گاهی یک بانی از آقای حمید بهاری خوشش می‌آید و دوست دارد کاری برای او انجام دهد این را نباید پاکت سیدالشهدا (ع) فرض کرد. آن آقا دوست دارد خیلی کارها انجام دهد چه اشکالی دارد. آن وقت من خواننده چون چنین چیزی شنیده‌ام می‌آیم و رفیقم را خراب می‌کنم و می‌گویم که این رفته طی هم کرده است و چک هم گرفته است فلان کرده است گاهی آقای عبداللهی دوست دارد برای من یک حرکتی بکند می‌گوید من کاری ندارم من از شما خوشم می‌آید می‌خواهم ماشینی برای شما بخرم این هم کلیدش برای شما باشد این را جزو پاکت سیدالشهدا محسوب کرد؟


*برای شما اتفاق نیفتاده است؟

آن‌طوری که بعضی از عزیزان محبوب هستند من محبوب نیستم.


*آیا برای کسی چنین اتفاقی افتاده است؟

قطعاً‌ اتفاق افتاده است و این جزو پاکت نیست.

با وسیلة نقلیه خودم به هیئتی رفتم، آقایی آنجا بود و نمی‌دانست من کاسب هستم. گفت خدا به این پاکت‌ها برکت بدهد. الحمدلله همه خواننده‌ها وضع‌شان خوب شده است. من گفتم بله خیلی خوب شده است به ویژه پاکت هیئتی که امروز آمده‌ام با همه جا متفاوت است و تفاوتش این است که گوشه پاکت‌شان مهر و نام هیئت‌شان قرار دارد؛ اما پاکت بقیه هیئت‌ها ساده است.

برخی مداحان پامنبری‌های خوبی دارند و جوانان دور آنها را گرفته‌اند. آنها نیز هنرمندانه این جوانان را حمایت و هدایت می‌کنند نباید به اصطلاح با یک چوب همه را زد. مداحان جوان، خوش صدا، خوش سبک، سنگین‌خوان و به روز مانند سید مجید بنی‌فاطمه داریم. با سید مجید بنی‌فاطمه تماس گرفتم و گفتم که می‌خواهم به دیدن شما بیایم. او تعجب کرد. به ایشان گفتم چه اشکالی دارد ما باید ارتباط‌مان را نزدیک کنیم و نباید میان دو نسل فاصله ایجاد کنیم. حمید بهاری به واسطه حضور مداحان قدیم امروز حضور دارد ما باید حرمت بزرگ‌ترها را نگه داریم.

حدود ۲۰ سال است که تولیدی پوشاک دارم می‌دانید که در این مملکت تولید کار بسیار سختی است و حمایتی از تولید نمی‌شود.


*حرم امام حسین (ع) روزهای جمعه بسیار متفاوت است. آنهایی که نرفته‌اند دل‌شان می‌خواهد آنجا باشند. از مداحان می‌شنویم که «بعد منزل نبود در سفر روحانی». عده‌ای عاشق و دلداده برنامة «شور شیرین» را تماشا می‌کنند و می‌خواهند با پای دل به حرم امام حسین (ع) بروند.

حال و هوای شب‌های جمعه حرم امام حسین (ع) به دلیل حضور یک زائر ویژه است. چون حرم امام حسین (ع) همیشه حرم سیدالشهدا (ع) و کربلا هم همیشه کربلاست. حال چرا شب‌های جمعه حال و هوای آن تغییر می‌کند؟ به دلیل قدوم زائر ویژة شب‌های جمعه مادر سادات، صدیقة کبری حضرت زهرا (س) است. ایشان هر شب جمعه به کربلا می‌آیند و آقا امام زمان (عج) برایشان روضه می‌خوانند و ایشان گریه می‌کنند. به نفس و به قدم حضرت زهرا (س) شب‌های جمعة کربلا حال و هوای دیگری دارد.
إن‌شاءالله ما نیز جزو زائران شب جمعة کربلای معلی محسوب شویم و باشد که شب جمعه‌ای در کنار سیدالشهدا (ع) نوا و صوت و اشک و شور و حالی داشته باشیم.