عقیق:و ما به یمن این نعمت بزرگ طی شرایط مختلفی به زیارت حضرت می‌رویم تا با هر زیارتمان بیعتی مجدد با ولایت ائمه هدی داشته باشیم. جالب اینکه همه ما برکات بسیاری را از زیارت ایشان در زندگی خود دیده و می‌بینیم و از همین روی دل به زیارت ایشان بسته‌ایم. برای واکاوی آثار و برکات حاصل از زیارت این امام همام، گفت و گو کرده ایم با حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران و استاد اخلاق و معارف اسلامی که در ادامه می‌خوانید.

جناب صدیقی! در تبیین فریضه عبادی زیارت امام رضا(ع) چه نکاتی قابل طرح است؟
- زیارت امام رضا(ع) و سایر ائمه هدی(ع) سرشار از نور، برکت و رستگاری است و خداوند متعال وجود مقدس معصومین (ع) را چه در هنگام حضور ظاهری و چه پس از شهادت آنها، به عنوان مسیر رسیدن به حق تعالی قرار داده است که امروز ما به برکت جانفشانی هایی که این بزرگواران در راستای تعالی دین متحمل شده‌اند، زندگی می‌کنیم. برای ما ایرانی‌ها زیارت امام رضا(ع) به عنوان تنها امام معصومی که نه تنها میهمان که ولی نعمت ما در این سرزمین هستند، جایگاه ویژه‌ای دارد. ما به برکت زیارت و توسل به آن حضرت زنده‌ایم و هر چه داریم به یمن این وجود نورانی است که زیارت حضرتش ما را به سوی خدا سوق می‌دهد.

چرا از زیارت امام هشتم(ع) به عنوان حج اکبر یاد شده است؟
- به نکته خوبی اشاره کردید. معصومین(ع) به این نکته بسیار تاکید داشته اند، چنانکه به سند معتبر منقول است که محمّد بن سلیمان از امام محمّد تقى(ع) پرسید که شخصى حجّ واجب خود را به جا آورده است، به عنوان حجّ تمتّع پس به مدینه رفت و زیارت حضرت رسول(ص) را به جای آورد، سپس رفت به نجف و زیارت پدرت(ع) را کرد و حقّ او را مى شناخت و مى دانست که او حجّت خدا است بر خلق او و از آن به خدا باید رسید. پس سلام کرد بر آن حضرت سپس به کربلا رفت و امام حسین(ع) را زیارت کرد، پس رفت به بغداد و حضرت امام موسى کاظم(ع) را زیارت کرد، پس به شهر خود برگشت و در این وقت خدا آن قدر مال به او روزى کرده است که می‌تواند به حجّ برود، کدام بهتر است از براى این مرد که حجّ واجب خود را به جا آورده است که برگردد و باز حجّ بکند یا برود به خراسان و پدرت امام رضا(ع) را زیارت کند؟ فرمود: بلکه برود بر پدرم سلام کند افضل است، چرا که زیارت پدرم حضرت رضا(ع) برابر با حج اکبر است. البته این روایت فقط به یکی از فضایل موکد برای زیارت امام رضا(ع) اشاره کرده و حال آنکه در وسائل و مستدرک برای استحباب تبرّک به مشهد امام رضا(ع) آمده که ثواب زیارت ایشان افزون بر اینکه برابر با حج اکبر است از ثواب زیارت امام حسین(ع) نیز بالاتر است.

آیا برای رسیدن به ثواب حج اکبر در زیارت حضرت ثامن الحجج(ع) مراتبی متبادر است؟
- بله، نه فقط برای کسب برکات زیارت ایشان که برای تمام معصومین(ع) مرحله اول معرفت و شناخت حق امام معصوم است. زائر باید بداند امام رضا(ع)فرزند پدرانی است که همگی حجت و خلیفه‌ خدا بر زمین بوده اند، باید بداند شناخت حق امام اعتقاد به امامت، رهبری‌الهی و وجوب اطاعت از فرمانهای اوست؛‌ اعتقاد و اطاعتی که باید همراه با حس رضایتمندی و‌ عشق تا سرحد تسلیم و ایمان باشد. زیارت امام(ع) و حج و عمره دو روش ازعمل کلّی زیارتند؛ زیرا حج وعمره زیارت خانه‌ خدایند و هر دو عمل نوعی تجدید پیمان با مزور و از ارکان و پایه‌های استوار اسلام؛ اما علّت فضیلت زیارت امام(ع) و همترازی آن با حج اکبر باید بگوییم که امام معصوم ثقل اصغر، قرآن ناطق و یکی از اصول است و حج، تنها یکی از فروع دین است که احکام و مناسکش را باید از امام آموخت. ضمن اینکه صحت و قبولی آن اعتقاد به امام معصوم است و زیارتش مکمل قبولی حج. بنابراین در چنین شرایطی اگر ما حق امام رضا(ع) را بشناسیم، زیارتمان برابر با حج می‌شود، زیرا وقتی حقیقت امام معصوم را درک کنیم به مفهوم خداشناسی می‌رسیم. نمی شود بگوییم به زیارت امام هشتم(ع) می‌رویم و ندانیم که ایشان برای توسعه دین و آیین جد بزرگوارشان چه رنجهایی را متحمل شده اند. اگر ندانیم چرا آن حضرت هجرت اجباری به ایران را پذیرفتند، ثواب و بهره ای از زیارت ایشان نصیب ما نمی شود. ضمن اینکه شناخت سیره امام رضا(ع) و پیاده کردن آن در زندگی، وظیفه تک تک ماست و در این شرایط می‌توانیم ادعا کنیم که پیرو ایشان هستیم و زیارت ما هم در زمره اعمال مقبول واقع خواهد شد.

زیارت امام هشتم(ع) چه ثمرات و برکاتی برای ما به ارمغان می‌آورد؟
- زیارت همراه با آگاهی و شناخت امام هشتم(ع) و همه ائمه هدی(ع) آثار و برکات بسیاری برای همه ما دارد که این آثار در کارنامه دنیا و آخرت ما ماندگار خواهد بود در دنیا سرشار از آرامش، دینداری و ایمان زندگی خواهیم کرد و در آخرت نیز مشمول شفاعت بی بدیل حضرت رضا(ع) خواهیم بود.

به شفاعت علی بن موسی(ع) اشاره کردید؛ در تبیین این مساله چه نکاتی قابل طرح است؟
- امام رضا(ع) در این زمینه فرمود: در خراسان بقعه‌اى است که بر آن زمانى خواهد آمد که محلّ رفتن و آمدن ملائکه خواهد بود، پس پیوسته فوجى از ملائکه از آسمان فرود خواهند آمد و فوجى بالا خواهند رفت تا در صور بدمند. پرسیدند یَابن رسول ا... کدام بقعه است؟ فرمود: آن در زمین طوس است و آن وا... باغى است از باغهاى بهشت هر که مرا زیارت کند در آن بقعه چنانست که رسول خدا(ص) را زیارت کرده و بنویسد حق تعالى از براى او به سبب آن زیارت ثواب هزار حجّ پسندیده و هزار عمره مقبوله و من و پدرانم شفیعان او باشیم در روز قیامت. امام رضا(ع) به عنایت خویش به همه زائرانشان وعده داده‌اند ما را شفاعت می‌کنند آن هم در سه موقف هولناک، اول در لحظه مرگ، دوم در هنگامه حساب و کتاب و سنجش اعمال و در نهایت لحظه عبور از صراط. بنابراین شفاعت این امام همام قطعی است، اما به شرطها و شروطها! این شرط هم پیروی درست از این امام همام و راه ایشان است که این راه همه ائمه هدی (ع) برای رستگاری ماست.