راز اصلی عبودیت پیامبر (ص)

عقیق: قرار گرفتن در آستانه سالروز رحلت نبی مکرم اسلام(ص) فرصتی را فراهم آورد تا به روشنگری های رهبر معظم انقلاب درباره شخصیت آن حضرت (ص(بپردازیم:

"پیامبر(ص) با آن مقام و با آن شأن و عظمت، از عبادت خود غافل نمى‌شدند؛ نیمه‌ى شب مى‌گریستند و دعا و استغفار مى‌کردند. ام‌سلمه یک شب دید پیامبر(ص) نیستند؛ رفت دید مشغول دعا کردن هستند و اشک مى‌ریزند و استغفار مى‌کنند و عرض مى‌کنند: «اللّهم و لا تکلنى الى نفسى طرفة عین» .ام‌سلمه گریه‌اش گرفت. پیامبر(ص) از گریه‌ى او برگشتند و گفتند: این‌جا چه مى‌کنى؟ عرض کرد: یا رسول‌اللَّه! تو که خداى متعال این‌قدر عزیزت مى‌دارد و گناهانت را آمرزیده است - «لیغفرلک اللَّه ما تقدّم من ذنبک و ما تأخّر -« چرا گریه مى‌کنى و مى‌گویى خدایا ما را به خودمان وانگذار؟ فرمودند: «و ما یؤمننى»؛ اگر از خدا غافل بشوم، چه چیزى من را نگه خواهد داشت؟ این براى ما درس است. در روز عزت، در روز ذلت، در روز سختى، در روز راحتى، در روزى که دشمن انسان را محاصره کرده است، در روزى که دشمن با همه‌ى عظمت، خودش را بر چشم و وجود انسان تحمیل مى‌کند، و در همه‌ى حالات خدا را به یاد داشتن، خدا را فراموش نکردن، به خدا تکیه کردن، از خدا خواستن؛ این، آن درس بزرگ پیامبر(ص) به ماست.
خداى متعال در همه‌ى صحنه‌ها به یاد پیامبر(ص) بود، و رسول اکرم(ص) در همه‌ى صحنه‌ها از خدا استمداد کردند، از خدا خواستند و از غیر خدا نترسیدند و نهراسیدند. راز اصلى عبودیت پیامبر(ص) در مقابل خدا این است؛ هیچ قدرتى را در مقابل خدا به حساب نیاوردن، از او واهمه نکردن، راه خدا را به خاطر اهواى دیگران قطع نکردن. جامعه‌ى ما با درس گرفتن از این اخلاق نبوى، باید به یک جامعه‌ى اسلامى منقلب شود." (بخشی از خطبه های نماز جمعه،5/7/1370 (

"تمام خصوصیات مثبت یک انسان والا در او جمع بود؛ که من بخشى از خصوصیات اخلاقى آن بزرگوار را بسیار مختصر عرض مى‌کنم. اما واقعاً ساعتها وقت لازم است که انسان درباره خصوصیات اخلاقى پیامبر(ص) حرف بزند. من فقط براى عرض ارادت و براى این‌که به گویندگان و نویسندگان، عملاً عرض کرده باشم که نسبت به شخصیت پیامبر(ص) قدرى بیشتر کار شود و ابعاد آن تبیین گردد - چون دریاى عمیقى است - این چند دقیقه را به این مطالب صرف مى‌کنم. البته در کتابهاى فراوانى راجع به نبى‌اکرم(ص) و به‌طور متفرّق راجع به اخلاق آن بزرگوار مطالبى هست. آنچه که من در این‌جا ذکر کردم، از مقاله یکى از علماى جدید - مرحوم آیةاللَّه حاج سیدابوالفضل موسوى زنجانى - است که مقاله‌اى در همین خصوص نوشته‌اند و من از نوشته ایشان - که جمعبندى شده و مختصر و خوب است - استفاده کردم.
به‌طور خلاصه اخلاق پیامبر(ص) را به «اخلاق شخصى» و «اخلاق حکومتى» تقسیم مى‌کنیم. به عنوان یک انسان، خلقیّات او و به‌عنوان یک حاکم، خصوصیات و خلقیّات و رفتار او. البته اینها گوشه‌اى از آن چیزهایى است که در وجود آن بزرگوار (ص (بود. چندین برابر این خصوصیات برجسته و زیبا در او وجود داشت که من بعضى از آنها را عرض مى‌کنم. آن بزرگوار، امین، راستگو، صبور و بردبار بود .جوانمرد بود؛ از ستمدیدگان در همه شرایط دفاع مى‌کرد. درست کردار بود؛ رفتار او با مردم، بر مبناى صدق و صفا و درستى بود. خوش سخن بود؛ تلخ زبان و گزنده‌گو نبود. پاکدامن بود؛ در آن محیط فاسد اخلاقى عربستانِ قبل از اسلام، در دوره جوانى، آن بزرگوار، معروف به عفت و حیا بود و پاکدامنى او را همه قبول داشتند و آلوده نشد. اهل نظافت و تمیزى ظاهر بود؛ لباس، نظیف؛ سروصورت، نظیف؛ رفتار، رفتار با نظافت. شجاع بود و هیچ جبهه عظیمى از دشمن، او را متزلزل و ترسان نمى‌کرد. صریح بود؛ سخن خود را با صراحت و صدق بیان مى‌کرد. در زندگى، زهد و پارسایى پیشه او بود. بخشنده بود؛ هم بخشنده مال، هم بخشنده انتقام؛ یعنى انتقام نمى‌گرفت؛ گذشت و اغماض مى‌کرد. بسیار با ادب بود؛ هرگز پاى خود را پیش کسى دراز نکرد؛ هرگز به کسى اهانت نکرد. بسیار با حیا بود. وقتى کسى او را بر چیزى که او بجا مى‌دانست، ملامت مى‌کرد - که در تاریخ نمونه‌هایى وجود دارد - از شرم و حیا سرش را به زیر مى‌انداخت. بسیار مهربان و پر گذشت و فروتن و اهل عبادت بود. در تمام زندگى آن بزرگوار، از دوران نوجوانى تا هنگام وفات در شصت و سه سالگى، این خصوصیات را در وجود آن حضرت مى‌شد دید. (بخشی از بیانات در خطبه های نماز جمعه، 23/2/1379)

"همه‌ى عالم از برکات این وجود مقدس بهره‌مند شده‌اند و خواهند شد. آنچه از ترقیات بشر، پیشرفت هاى علمى، آگاهى‌هاى گوناگون، کشفیات عظیمى که در عالم به وجود آمده است، به برکت ظهور نور اسلام در آن برهه‌ى عجیب تاریخى است. و این نعمت در اختیار مردم قرار داده شد. اگر بشر آگاهى بیشترى می داشت، معرفت عمیق‌ترى می داشت و پیامبر (ص) را می شناخت و اسلام را می شناخت و پیام او را می دانست، امروز صفحه‌ى تاریخ بشر، صفحه‌ى دیگرى بود. جهل ما انسان ها، کوته‌بینى ما انسان ها، ما را عقب انداخته است. یقیناً هر چه تاریخ جلو برود و هرچه معرفت انسانها و ظرفیت انسان ها براى فهمیدن بیشتر شود، این خورشید متلألئ بیشتر خود را نشان خواهد داد؛ بهره‌مندى از این نور حیات و زندگى، بیشتر خواهد شد. و ما امروز نشانه‌هاى این را داریم مشاهده می کنیم." (بیانات در دیدار مسئولان نظام درروز میلاد پیامبر (ص)، 2/12/1389)