ترجمه‌های مشکل دار قرآن به زبان ایتالیایی

به گفته محقق‌ها و با تأیید رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در رم، هیچ‌یک از این ترجمه‌ها به طور صحیح و درست انجام نگرفته و هر یک دارای اشکال‌های متعدد است. علت اصلی این اشکال‌ها نیز نبود آشنایی دقیق و عمیق با فرهنگ، عقاید و معارف اسلامی عنوان شده است.

در ادامه به روند ترجمه قرآن در ایتالیا و به زبان این کشور اشاره می‌شود.

قرن 16 میلادی آغاز ترجمه قرآن به زبان ایتالیایی

اولین ارتباط ایتالیایی‌ها با سرزمین‌های اسلامی پیش از رانده شدن اعراب و بربرهای مسلمان از جزیره سیسیل و پیدایش خط مشی‌های جدید سیاسی، تجارتی در اروپا، از طریق حکومت "ونیز" و تجار این ناحیه و پس از آن سایر حکومت‌های شمال ایتالیا بوده است. به همین سبب فرهنگیان، تجار و سیاستمداران ونیزی از همان ابتدا شروع به شناخت فرهنگ کشورهای اسلامی می‌کردند.

از جمله تلاش ونیزی‌ها بری این شناخت، ترجمه قرآن کریم بود. برای اولین بار یک دانشمند ونیزی به نام "آندرا آریوابنه" Anderea Arrivabene در سال 1547 میلادی قرآن مجید را به زبان ایتالیایی ترجمه و در مؤسسه انتشاراتی خود در ونیز چاپ کرد.

آریوابنه مدت 30 سال به کار ترجمه و چاپ کتاب اشتغال داشت و در این مدت 82 جلد کتاب را در مؤسسه انتشاراتی‌اش چاپ کرد. ترجمه آریوابنه در بازار فروش نایاب است، اما نسخه‌هایی از آن در کتابخانه‌های معتبر ایتالیا وجود دارد.

150 سال پس از آریوابنه شخص دیگری از اهالی حکومت ونیز به نام "لودویکو ماراچی" Ludvico Marracci در سال 1698 ترجمه جدید خود از قرآن کریم را در شهر پادوا به چاپ رساند. Padova در نزدیکی ونیز قرار دارد و در آن زمان جزو قلمرو ونیز بود.

در سال 1847 "ویتوریو کالتزا" V.Calza آن‌چه را که از قرآن مجید ترجمه کرده بود، در مرکز پرنس‌نشین "سابالدو" Regnosabaldo یعنی شهر "تورینو" Torino چاپ کرد.

در سال 1882 شخصی دیگر به نام "پانتزری" Panzeri در شهر بسیار مهم تجاری و صنعتی "میلان" Milano برای چهارمین‌بار قرآن را به ایتالیایی ترجمه کرد و در همین شهر به چاپ رساند.

دقیق‌ترین ترجمه قرآن به ایتالیایی در قرن بیستم

برای اولین‌بار در قرن بیستم، در سال 1911 شخصی به نام "ویولانتی" Violanti قرآن را در شهر رم ترجمه و چاپ کرد، همین سال یک ترجمه دیکر از قرآن بدون ذکر نام مترجم به چاپ رسید.

دو سال بعد در سال 1913 "برانکی" Branchi که قبلا قرآن را ترجمه کرده بود، آن را در شهر رم چاپ کرد.

برای چهارمین‌بار در دهه دوم قرن بیستم یکی از مستشرقین میلانی به نام "فراکاسی" قرآن کریم را به زبان ایتالیایی ترجمه کرد و آن را در اوایل جنگ جهانی اول 1914 در میلان به چاپ رساند.

تفاوت کار فراکاسی با دیگران این بود که علاوه بر ترجمه متن اصلی، قرآن را نیز همراه آن چاپ کرده است.

14 سال بعد شرق‌شناس دیگری از استان "پولیا" Puglia به نام "فرویو" Frovio ترجمه دیگری از قرآن کریم انجام داد و آن را در سال 1928 در شهر "باری" Bari مرکز استان پولیا به چاپ رساند.

در سال 1929 حاصل کار چندین‌ساله بزرگ‌ترین استاد اسلام‌شناسی ایتالیایی آن زمان یعنی پروفسور "لوییجی بونلی" Luigi Bonelli به چاپ رسید. بونلی در آن زمان استاد دانشگاه شرق‌شناسی ناپل بود.

دانشگاه شرق‌شناسی ناپل 200 سال پیش از این تاریخ تأسیس شده بود و درباره فرهنگ و مذهب کشورهای شرقی تحقیق و مطالعه می‌کرد. این دانشگاه هنوز هم از مهمت‌رین مراکز علمی و مطالعات شرقی است. اونلی در این ترجمه سعی کرده است که قرآن کریم را به طور تحت‌اللفظی و لغت به لغت ترجمه کند؛ به همین خاطر با این‌که این ترجمه از ترجمه‌های سابق بهتر است، اما زیبایی کلام از بین رفته است. ترجمه بونلی پس از این تاریخ دو بار دیگر تجدید چاپ شد که آخرین چاپ آن در سال 1983 بود.

"ویرجینیا واکا" Virginia Vacca استاد اسلام‌شناسی و زبان عربی دانشگاه رم، که معروف‌ترین کتاب دستور زبان عربی برای ایتالیایی‌ها را نوشته است، در سال 1943 بخشی از قرآن را ترجمه و چاپ کرد. خانم واکا که اکنون بازنشسته شده است، شاگردان زیادی در رشته اسلام‌شناسی تربیت کرده است که از معروف‌ترین آن‌ها "بیانکا ماریا آمورتی" است که چندین نوشته داشته است و بارها با استادان قم و مشهد مباحثه داشته است.

در همین تاریخ شخص دیگری که اسم او ذکر نشده است ، چند آیه را ترجمه و در جزوه کوچکی در شهر میلان چاپ کرد. پس از او "ویولانته" Violiante در رم ترجمه دیگری از قرآن با نام "قرآن محمد (ص)" چاپ کرد.

در سال 1955 ترجمه "باوزانی" از قرآن مجید به چاپ رسید. باوزانی در حال حاضر صاحب‌نام‌ترین استاد ایران‌شناس و اسلام‌شناس ایتالیایی است و اکثر استادان ایران‌شناس و اسلام‌شناس از شاگردان او بوده‌اند.

"الساندرو باوزانی" قرآن فوآد چاپ مصر را برای ترجمه انتخاب کرد و برای ترجمه جدید قرآن ترجمه‌های قدیمی و بویژه ترجمه بنلی را مطالعه کرد و به گفته خودش از قرآن انگلیسی و قرآن فرانسوی ترجمه بلاشر نیز استفاده کرده است.

او علاوه بر این از استادان زبان و ادبیات عرب نیز کمک گرفت، که از این جمله "پتاتزوی" Pettazzoi و "جورجولوی دلاویدا" و بزرگت‌رین و معروف‌ترین استاد ادبیات عرب یعنی فرانچسکو گابریلی که "هزار و یک شب" را به ایتالیایی ترجمه کرده است، هستند.

باوزانی به گفته خودش، قرآن را تحت‌اللفظی ترجمه نکرده است، زیرا معتقد است در این صورت زیبایی قابل ترجمه نخواهد بود. ترجمه باوزانی در سال 1978 بار دیگر تجدید چاپ شد.

پس از ترجمه باوزانی دو نفر دیگر نیز قرآن را ترجمه کردند؛ یکی "مارتینو مورینو" M. Morino در سال 1967 و دیگری " فدریکو پیرونه" Federico Peirone در سال 1979.

در سال 1984 در "تریپولی" ترجمه جزء سیم قرآن مجید چاپ و در ایتالیا توزیع شد. این ترجمه توسط یکی از دانشمندان لیبیایی به نام "فوآد کبادی" صورت گرفته است. فوآد کبادی پس از کمک گرفتن از دو گروه دانشمندان ایتالیایی و لیبیایی و صرف سال‌ها وقت این ترجمه را انجام داد و به همین علت این ترجمه از همه ترجمه‌های دیگر دقیق‌تر است.

منبع:ایسنا

211008