عدم رعایت توصیه و تجویز کارشناسان، معصیت است

عقیق:به دنبال شیوع کروناویروس در کشور و حوادث مربوط به آن، پیامی از سوی آیت الله علی اکبر رشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران و رئیس حوزه علمیه امام رضا (ع) صادر شد.

در بخشی از این پیام آمده است: علمای اعلام و فضلای کرام به طور جدی به پاسخگویی به شبهاتی که کج اندیشان و بدخواهان القا می‌کنند اقدام نمایند.

مؤسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قسمت دیگر این پیام تأکید کرد: تشخیص کارشناسان صالح بی‌غرض مانند فتوای فقیهان صاحب صلاحیت، لازم الاتباع است؛ این مدرس خارج فقه و اصول تصریح کرده است: اگر فردی بر اثر تجویز غیر موثق و غیرعلمی فوت کند، در صورتی که خطر فوت بر اثر تجویز غیرمجاز، عقلاً و عرفاً قابل پیش‌بینی باشد و تجویزکننده عالماً و متعمّداً اقدام به چنین کاری کرده باشد و استناد حادثه به فعل او احراز شود، در حکم قتل عمد خواهد بود.

متن بیانیه به شرح زیر است:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

اللهمّ یا نور یا برهان، یا مبین یا منیر، یاربِّ اکفنا الشرور و آفاتِ الدهور، و اسئلُکَ النَّجاح یومَ یُنفخ فی الصّور‌.

در این ایام بلا و ابتلا، که مسؤولان کشور و هم‌میهنان عزیز، در شرایط فوق العاده‌ای به سر می‌برند، لازم می‌بینم، از باب وظیفه، نکاتی چند را معروض دارم:

خدمات کادر پزشکی در محضر الهی از ارزش بی‌نهایتی برخوردار است

۱ـ به متولیان دستگاه بهداشت و درمان کشور، پزشکان و پرستاران متعهد و با شرف میهن، و دیگر مدافعان سلامت و امنیت جسم و جان ملت، که جان عزیز خویش برکف نهاده، در این لحظه‌های خطیر، به دل خطر زده‌‌اند‌، و سر از پا نشناخته، سرگرم جهادی جانانه با دشمن سلامت بشرند، و همچنین به مدیران و عوامل خدوم رسانه‌ ملی که آگاهی و اطمینان را به آحاد مردم ارزانی می‌دارند، از عمق جان و صمیم دل خسته‌ نباشید و دست مریزاد عرض می‌کنم.

بنده‌ کمترین طلبه، از سوی ارکان حوزه‌های علمیه‌ پایتخت جمهوری اسلامی، بر بازوان خدمت و ایثار یکان یکان این خادمان ایثارگر، فروتنانه بوسه می‌زنم.

۲ـ عزیزان من بدانید و می‌دانید که طبق «قاعده‌ طلایی قرآنی» (یک مساوی ‌است با بی‌نهایت)، قتل یک انسان، گویی قتل همه‌ انسان‌هاست و احیای یک انسان، گویی برابر است با احیای همه‌ انسان‌ها: «… مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا …» (سوره‌ مائده، آیه‌۳۲)؛  خدمات شما در محضر الهی و از منظر شریعت مترقی اسلام، از ارزش بی‌نهایتی برخوردار است، و این جهاد عظیم شما مایه‌ سربلندی اسلام، انقلاب، ایران، و جمهوری اسلامی در منظر جهانیان خواهد گشت.

مردم به یاری جهادگران سنگر سلامت بشتابند

۳ـ در این روزگار ناگوار، که گوهر جان بشر (این گرانبهاترین امانت الهی) در معرض تهدید جدی است، از زنان و مردان خیر و خدوم کشور به ویژه پایتخت، تقاضا می‌کنم: به حکم «… وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى … » (سوره‌ مائده: آیه‌۲)، مانند همیشه و همه‌ حوادث و تهدیدات، کمر همت بالا بزنند و به هر نحو ممکن به مدد افراد مبتلا و یاری جهادگران سنگر سلامت بشتابند.

روحانیان به شبهات کج‌اندیشان و بدخواهان اسلام پاسخ دهند

۴ـ از علمای اعلام و فضلای کرام و طلاب عزیز، که همواره و در همه‌ وقایع مولمه در کنار اقشار ملت بوده‌اند و اکنون نیز با مراجعات مکرر، آمادگی خویش را برای هرگونه خدمت‌رسانی اعلام می‌دارند، تقاضا می‌کنم: به حکم «قاعده إرشاد»، مجدانه و مجاهدانه به توجیه آحاد ملت نسبت به وظائف کنونی آنان و خاصه از جهت التزام به دستورها و هشدارهای بهداشتی صادر شده از سوی مبادی امور، و نیز پاسخگویی به شبهاتی که کج‌اندیشان و بدخواهان اسلام، تشیع، انقلاب و ایران القا می‌کنند اقدام فرمایند. با توجه به فرصت‌ها و تهدیدهای پیچیده و پردامنه‌ی فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، امروز مسؤولیت مدافعان حریم ایمان مردم، و مرزبانان شریعت الهی و انقلاب اسلامی صدچندان شده است.

عدم رعایت توصیه و تجویز کارشناسان معصیت است

۵ـ مردم فهیم و مؤمن میهن عزیز، رعایت دقت را در جهت رعایت بهداشت و سلامت خود و دیگران اعمال فرمایند. به حکم فرمان قرآنی: «لاتُلقُوا اَنفُسَکُم اِلی التَهلُکه»، و به مقتضای قاعده‌ «وجوب دفع ضرر محتمل»، به طور جدی نسبت به رعایت توصیه‌های مبادی امور اهتمام کنند. عدم رعایت توصیه و تجویز کارشناسان معصیت است. تشخیص کارشناسان صالح بی‌غرض مانند فتوای فقیهان صاحب صلاحیت لازم الاتباع است؛ مبانی و ادله‌ فطری، عقلی و عقلایی که وجوب تقلید از مجتهد را به عنوان متخصص در احکام شرع واجب شرعی می‌کند، عمدتاً همان مبانی، التزام به نظر متخصصان و کارشناسان امور مربوط را لازم الاتباع و واجب می‌دارد.

تجویزهای غیرموثق و غیرعلمی در حکم قتل عمد است

۶ـ تجویزهای غیرموثق و غیرعلمی (مانند تجویز دارو و درمان، به استناد روایاتی که به لحاظ سند و دلالت مخدوش است، یا به اتکای نظرات عامیانه و غیرعالمانه) در صورت ایجاد خسارت و ایجاب ضرر موجب ضَمان است. و اگر باعث تحمیل هزینه بر افراد شود، تجویز کننده مدیون است و هرگاه چنین دستورها و معالجاتی منجر به نقص عضو بیمار گردد حسب مورد و شروط، مستلزم دیه یا قصاص خواهد بود، اگر فردی بر اثر چنین تجویزی فوت کند موجب دیه بر تجویز کننده است و در صورتی که خطر فوت بر اثر تجویز و معالجه‌ی غیرمجاز، عقلاً و عرفاً قابل پیش‌بینی بوده، و تجویزکننده عالماً و عامداً اقدام به تجویز کرده باشد، و استناد حادثه به فعل او احراز شود، در حکم قتل عمد خواهد بود.

استنکاف از ارائه‌ خدمات بهداشتی و درمانی، خلاف است

۷ـ احتکار دارو و لوازم حیاتی مورد نیاز بهداشت و درمان مردم و نیز گران‌فروشی فاحش کالاها و مایحتاج عمومی در این شرایط عسرت، خاصه اقلام مربوط به مقابله با بلای ویروس کرونا خلاف شرع است. مالکیت امری اعتباری است، و حکومت می‌تواند طبق موازین قانونی و شرعی با محتکران و گرانفروشان برخورد کند. از این رو: ضمن سپاسگزاری از اقدامات صورت گرفته از سوی نهادهای مربوط در این زمینه، نظارت و برخورد قاطع‌تر با این عناصر بی‌رحم و سودجو مورد انتظار است. کما اینکه: بر همه‌ متخصصان واجد شرایط، اهتمام به معاینه و معالجه‌ افراد مبتلا، واجب کفایی است، بلکه در صورت نبود «مَن به الکفایه»، بر همه‌ افراد دارای صلاحیت واجب عینی است، لهذا تعطیل مطب و استنکاف از ارائه‌ خدمات بهداشتی و درمانی، خلاف است و در حکم تقصیر در دفاع از جان مردم بی‌دفاع خواهدبود.

قوه قضاییه با عناصر جاه‌طلب به حکم شرع و قانون برخورد کند

۸ـ در این احوال و ایام، گاه گفتارها و رفتارهای ناسفته و نسنجیده‌ای از سوی برخی افراد خامسر و خامسرا، به نام دین و شریعت (و متاسفانه گاه با ظاهر و زیّ دینی) و احیاناً به عنوان طب سنتی و اسلامی نسبت به امور بهداشتی و درمانی و مسائل علمی و امور بدیهی عقلی صادر می شود، که بهانه به دست معاندان می‌دهد، سخنانی که مایه‌ خدشه بر عقائد دینی، وهن مذهب اهل بیت (ع) و هتک حرمت حوزه و روحانیت می‌شود.

اینجانب: اولاً از این کسان ناصحانه تقاضا می‌کنم از چنین رفتارهای خسارت‌بار دست بردارند و ثانیاً از میادی امور از جمله دستگاه قضا به عنوان مدعی العموم (المدعی العام) و مسؤول صیانت از حدود الهی و حفاظت از حقوق مردم استدعا می‌کنم: به حکم شرع و قانون، با این افراد و عناصر جاهل و جاه طلب برخورد کنند. این افراد با مواضع و مطالب ضدعلمی و خلاف بدیهی خود، به دوگانه‌سازی‌های کاذب، از جمله تقابل علم و دین دامن می‌زنند که جفای آشکار در حق هر دو عنصر مقدس و الهی است. اسلام، تواما دین فطرت، وحی، عقل و علم است، و به مقتضای «قاعده‌ ملازمه» حکم شرع حکم عقل است و حکم عقل حکم شرع است.

شفا جستن از ائمه (ع) مستلزم تماس جسمی با مشاهد مشرفه نیست

۹ـ قداست اماکن متبرک و مشاهد مشرف که الحق دارالشفایند، و نیز ارزش مناسک عبادی جمعی که حقاً مایه‌ اطمینان و انسجام جامعه‌ مؤمنین است، منافات با التزام به توصیه‌های علمی متخصصان ندارد و اگر مقتضای مصالح عامه، محدود ساختن موقت برخی مراسم و مناسک باشد، باید متولیان اماکن و مشاهد همراهی لازم را مبادی امور بفرمایند، و الا مایه‌ بدگویی بدخواهان و بدبینی بدفهمان خواهد ‌شد. فخر الفقهاء و خاتم العرفاء، حضرت امام خمینی (ره) حسب مصلحت، سه سال، مؤمنین مستطیع را از سفر حج تمتع و انجام مناسک واجب، و حضور در سرزمین وحی و عبادت در جوار کعبه و مسجد النبی و زیارت حرم نبوی و ائمه‌ی بقیع (ع)، منع فرمودند، مقتضای آن ظرف اجتماعی و سیاسی همان بود، اکنون نیز شرایط مقتضی برخی محدودیت‌هاست. توسل و شفا جستن از ساحت حضرات اهل بیت (ع) مستلزم مباشرت و تماس جسمی با مشاهد مشرفه نیست. تأکیدات و توصیه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی و سایر مراجع عظام (ادام الله ظلهم) که رأی و رهنمودشان حجت است، التزام به تدابیر و توصیه‌های مسؤولان و متخصصان را به نحو مضاعف الزامی می‌سازد و باید مراعات شود. 

۱۰ـ واپسین سخن آنکه: علل و عوامل مادی و محسوس، و علل و عوامل معنوی و ماوارئی، هر کدام قواعد و آثار خویش را دارند. بإذن الله آتش ابراهیم (ع) را نسوزاند و گلخن به گلشن بدل شد، اما در خانه‌ عصمت الله الکبری (س) و خیام سیدالشهداء (ع) را سوخت؛ کارد گلوی اسماعیل را نبرید، اما خنجر حنجره‌ حضرت سیدالشهداء (ع) برید؛ حضرات معصومین (ع) جملگی یا به تیغ یا زهر کین به شهادت رسیدند که حضرت صادق (ع) فرمود: «ما مِنّا الا مَقتُولٌ شَهیدٌ»: هر آنکه کشته نشد از قبیله‌ ما نیست.

علاوه بر مواجهه‌ عادی با بیماری کرونا، از توکل به ساحت الهی غفلت نکنیم

اگر معتقدیم که: «هو الشّافی» و قطعاً چنین است، حضرت باری را منحصرا مبدا شفای ماورایی و غیبی نمی‌دانیم، بلکه مبدا نظام علی معلولی حاکم بر عالم مادی و عادی نیز اوست، ما ثنوی مسلک نیستیم، به اعتقاد ما مسلمانان این ۲ فرایند، ۲ بخش که یک نظام واحد را تشکیل می‌دهند و میان آن‌ها تعارض یا تزاحمی وجود ندارد، بلکه هر دو بخش تحت ربوبیت و تدبیر حق متعال است، از این رو با لحاظ شرائط و تناسب، باید مطابق قواعد هر یک از این ۲ فرایند از اسباب و عوامل آن‌ها بهره بگیریم.

با توجه به نکاتی که معروض افتاد: علاوه بر مواجهه‌ مادی و عادی با بلیه و بیماری کرونا ویروس، از توکل و تضرع به ساحت الهی غفلت نکنیم، که: «الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکرِ اللَّهِ أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ»(سوره‌ رعد، آیه‌ ۲۸) و همچنین بر توسل به ساحت اولیاء الهی و حضرات معصوم (ع) مداومت کنیم، که: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَهَ وَ جاهِدُوا فی‏ سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (سوره‌ مائده، آیه‌ ۳۵) و چنان که بزرگان هم توصیه فرموده‌اند: تلاوت سوره‌های نور و یاسین، زیارت عاشورا، و نیز ادعیه‌ ماثوره، از جمله دعای پرمضمون و دل‌نشین «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ» با توجه و حضور قلب مورد تأکید است.

منبع:فارس