۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۳ : ۱۲
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه امام رضا(ع) به دنبال سه نوع اصلاح در عصر خویش بودند، گفت: امام رضا(ع) در عصر خویش به اصلاح اعتقادات، رفتارها و روابط پرداخت. در زمان امام هشتم انواع جریانات اعتقادی وجود داشت که مهمترین آنها جبریون و مفوّضه بودند. جبریون معتقد بودند انسان در افعال و کارهای خود مجبور است و از خود اختیاری ندارد. آنها میگویند انسان مثل جمادات است و مسیر خود را بدون اختیار خود و جبراً طی میکند. مفوّضه معتقدند در کارهای انسان اراده خدا هیچ نقشی ندارد و تمام کارها را خود انسان ها انجام میدهند. امام رضا(ع) در ردّ تفکر آنها مناظرات و گفتوگوهای علمی متعددی انجام دادند. از جمله اینکه در بیاناتی فرمودند: «هر کس گمان کند که خدا امور مردم و روزی ایشان را به حجت های خود واگذاشته است، به تفویض معتقد شده است، با آنکه جبرگرایان کافر و معتقدان تفویض مشرک هستند. اما امر بین الامرین راهی است که خداوند در اختیار آدمیان نهاده تا در آن مسیر، اوامر او را به جا آورند و نواهی او را ترک کنند.»
حجتالاسلام رفیعی اصلاح رفتاری را یکی دیگر از اقدامات امام رضا(ع) برشمرد و افزود: به مجموعه رفتارهای غلط، نارساییهای رفتاری میگوییم؛ در چنین شرایطی امر به معروف و نهی از منکر جایگاه مییابد. خداوند در اهمیت آن در آیه 157 سوره اعراف وقتی قصد معرفی رسولالله(ص) را دارد، ایشان را اهل امر به معروف و نهی از منکر معرفی میکند و میفرماید: «... یَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَیُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَائِثَ؛ آنها را امر به هر نیکویی و نهی از هر زشتی خواهد کرد و بر آنان هر طعام پاکیزه و مطبوع را حلال، و هر پلید منفور را حرام میکند...»؛ لذا امام رضا(ع) نیز به تبعیت از این دستور الهی در فضایی دلنشین دیگران را به ارزشها دعوت میکرد. این اقدام حضرت یا به صورت عملی و یا در قالب بیان حدیث بود.
وی
افزود: به عنوان نمونه امام رضا(ع) در یک روایتی فرمود: هفت چیز بدون هفت
چیز دیگر مسخره است: 1ـ هر که با زبان استغفار کند ولى با دل پشیمان
نباشد 2- شخصی از خدا توفیق بخواهد اما کوشش نکند 3- هرکس در طلب احتیاط
باشد ولى «در ارتکاب گناه» باکى نداشته باشد 4 ـ هر که از خدا بهشت بخواهد
اما بر گرفتاریها صبر نکند 5ـ کسی که از آتش جهنم به خدا پناه برد ولى ترک
شهوات دنیا را نکند 6- هر که بیاد خدا باشد ولى براى دیدار خدا سرعت
نگیرد 7- کسی که مرگ را یاد کند وخود را برای آن آماده نکند.
منبع:تسنیم