عقیق: امیرحسین کسائی: از ۲۹ آبان تا ۵ آذر، در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران، هفته بسیج نامگذاری شده است. یکی از اقشار مهم بسیج، مداحان و ستایشگران هستند که همواره در بزنگاه‌های حساس کشور به مدد نظام آمدند و گره‌گشای مشکلات شدند. برای بررسی و ارزیابی برنامه‌ها و اقدامات بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی به مناسبت هفته بسیج، میزبان یوسف ارجونی مسئول این سازمان بودیم که ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید:
در اغتشاشات اخیر، بیشترین قشری که شهید شد، بسیجیان بودند
بسیج امروز دارای چه نقش و جایگاهی در ایران اسلامی و سطح بین‌الملل است؟
بسیج یک فرهنگ و تفکر است و الحمدلله به خارج از مرزهای ایران نفوذ پیدا کرده است و در سطح بین‌المللی هم تفکرات بسیجی رواج دارد. مردم کشورهای مختلف الحمدلله با شناختی که پیدا کردند و با الگوگیری از جمهوری اسلامی، به صورت خودجوش در مقابل دسیسه‌ها و توطئه‌های دشمنان ایستادگی می‌کنند.
بسیج یک ستاره پرفروغی از خورشید انقلاب اسلامی است. بسیجی فردی عاشق، آگاه به زمان و ... است و همه تلاشش این است که همگام مردم، برای صیانت از انقلاب و اهداف آن گام بردارد. بسیجیان این عهد و پیمان را با خود بستند که تا پای جان روی این موضع محکم بایستند. در حوادث اخیر این روزها که متاسفانه درگیرش هستیم، بیشترین شهید را بسیجیان داشته‌اند.
ان شاء الله خداوند کمک کند تا بتوانیم در اعتلای فرهنگ و تفکر بیش از پیش گام برداریم و برسیم به روزی که بسیجیان به عنوان لشکریان امام زمان (عج) نقش آفرینی کنند.
بصیرت‌افزایی و تربیت نسل نو برای مداحان از جمله وظایف بسیج
بسیج در حوزه مداحان و هیأتهای مذهبی دارای چه برنامه‌ها و رویکردهایی است؟
بسیجیان این عهد و پیمان را با خود بستند که تا پای جان روی موضع صیانت از انقلاب و اهداف آن محکم بایستند. در حوادث اخیر این روزها که متاسفانه درگیرش هستیم، بیشترین شهید را بسیجیان داشته‌اند
بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی هرسال به صورت کشوری حدود ۲۰ عنوان برنامه برگزار می‌کند. دوره‌های توانمندسازی برای مدیران هیأتهای مذهبی و مدیران روضه‌های خانگی، دوره‌های تربیت و توانمندسازی مربیان نوگلان حسینی و زینبی، برگزاری نشست‌ها و جلسات بصیرتی و جهاد تبیین به خصوص بعد از بیانات مقام معظم رهبری در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰، تولید اشعار برای امر جهاد تبیین، برگزاری سلسله همایش‌های نغمه‌سرایان اهل سنت که دوره سوم آن سال گذشته بود و بهمن‌ماه امسال چهارمین دوره آن در هرمزگان برگزار می‌شود، از برنامه‌های مختلف بسیج مداحان است.
یکی دیگر از اقدامات ما در حوزه وحدت شیعه و سنی است که مقام معظم رهبری نیز بارها روی آن تاکید و از مداحان نیز مطالباتی داشتند. کار عملیاتی در این حوزه کردیم و در ۱۱ استان کشور گروه‌های همخوانی و مدیحه‌سرایی اهل سنت فعال شدند. هم‌اکنون بیش از ۴۰۰ گروه همخوانی و مدیحه‌سرایی اهل سنت در سطح کشور فعال هستند که جامعه هدف نزدیک به ۲ هزار نفر را شامل می‌شود.
در برنامه‌هایی که در این موضوع داریم مجمع تقریب مذاهب اسلامی و کارشناسان مختلف هم به میدان می‌آیند تا توانمندسازی لازم صورت گیرد. این برنامه موجب شده است تا از ظرفیت عظیم این گروه‌ها به خصوص شاعران اهل سنت که در مدح اهل بیت و قرآن سروده‌های خوبی دارند، استفاده شود.
برگزاری مرحله کشوری نوگلان حسینی و زینبی در دی‌ماه
در حوزه نوگلان حسینی و زینبی رویکرد بسیج تنها تربیت مربیان این حوزه است یا آموزش نوجوانان برای امر مداحی را هم دارید؟
تربیت مربیان نوگلان حسینی و زینبی یکی از برنامه‌های ماست. نیاز داریم ظرفیت‌های موجود در استان‌ها را فعال کنیم. این ظرفیت‌ها شناسایی شده است اما باید تقویت و فعال شد، برای همین تلاش داریم مربیانی در سطح استان‌ها آموزش ببینند و به نقش آفرینی بپردازند.
برای اولین‌بار توانستیم منبع آموزشی را در سه مقطع ابتدایی، متوسطه و پیشرفته آماده کنیم. این مجموعه به نهادهای متفاوتی ارسال شد و کارشناسان متعددی آن را بررسی کردند و امروز یک بسته آموزشی خوبی شده است. بسیج تنها در حوزه نوگلان حسینی و زینبی، رویکرد تربیت مربی ندارد بلکه برای تربیت مداحان نوجوان پسر و دختر هم برنامه دارد.
هم‌اکنون بیش از ۴۰۰ گروه همخوانی و مدیحه‌سرایی اهل سنت در سطح کشور فعال هستند که جامعه هدف نزدیک به ۲ هزار نفر را شامل می‌شود
در حال حاضر در سطح کشور ۱۰ هزار نوگل حسینی و زینبی تحت آموزش‌های ما هستند و دوره‌های متفاوت برای آن‌ها برگزار می‌شود. سال گذشته باتوجه به بیماری کرونا، پیشنهاد دادیم رویکرد آموزش نوگلان حسینی و زینبی به سمت دعاخوانی سوق پیدا کند که استقبال شد و در سطح کشور اجرایی هم شد. زیرا اعتقاد داریم که دعا در رفع این بیماری بسیار تاثیرگذار است.
در ابتدای شیوع بیماری کرونا می‌گفتند: «ما کرونا را شکست خواهیم داد» و بعد ها عبارتی به آن افزوده شد که «ما با یاری خدا کرونا را شکست خواهیم داد» این یاری خدا همان دعا، تضرع به درگاه الهی و استغاثه است که نوگلان حسینی و زینبی به سمت آموزش دعاخوانی رفتند و در رقابت‌هایی که بود نفرات برتر هم معرفی شدند.
امسال هم آئین استعدادیابی و تجلیل از نوگلان حسینی را به صورت کشوری خواهیم داشت که دوره‌های شهرستانی و استانی آن برگزار شده است. ۲ هزار نوگل حسینی و زینبی در استان‌های کشور در این رقابت‌ها شرکت کردند و منتخبین آن که حدود ۲۰۰ نفر هستند، معرفی شدند. در هفته بسیج راستی‌آزمایی و انتخاب نفرات برتر نوگلان حسینی و زینبی را خواهیم داشت تا ان شاء الله دی‌ماه منتخبان نهایی در تهران به صورت حضوری با یکدیگر رقابت کنند تا در نهایت نفرات اول تا سوم در هر مقطع تحصیلی معرفی شوند.
پیش‌بینی ما این است که در ۴ مقطع تحصیلی ابتدایی اول، ابتدایی دوم، متوسطه اول و متوسط دوم بیش از ۳۰ نوگل حسینی و زینبی به رقابت نهایی راه خواهند یافت. مرحله کشوری این مسابقات دی‌ماه در تهران برگزار می‌شود.
نوگلان حسینی امسال با محوریت بسیج برگزار می‌شود
برنامه نوگلان حسینی هرساله توسط فرهنگسرای اندیشه برگزار می‌شد، برنامه شما هم‌افزای با آن‌هاست یا جداگانه است؟
ما سال گذشته با این مجموعه مشارکت کردیم و امسال هم پیشقدم شدیم تا همکاری داشته باشیم. نگاه ما در مجموعه بسیج این است که اگر مجموعه‌ای کاری را انجام می‌دهد، موازی‌کاری نکنیم بلکه به آن‌ها کمک کنیم تا قوی‌تر و با کیفیت‌تر کار کنند زیرا بنای تصدی‌گری نداریم. این دوستان اعلام کردند امسال تمایلی برای برگزاری این برنامه ندارند. به این دلیل که برنامه نوگلان حسینی و زینبی یک ظرفیت است و حیف بود که یکسال تعطیل شود، امسال این برنامه را بسیج برگزار خواهد کرد.
البته همین جا از تمام مجموعه‌ها و نهادهایی که تمایل به مشارکت در برگزاری این برنامه را دارند، دعوت می‌کنیم که حضور پیدا کنند و از تمام نوگلان حسینی و زینبی هم خواستاریم که در این برنامه حضور یابند.
روند برگزاری نوگلان حسینی به مرور تقویت و اصلاح می‌شود
باتوجه به اینکه بخش اعظم شرکت‌کنندگان نوگلان حسینی، دانش‌آموزان هستند، آیا با وزارت آموزش و پرورش هم برای برگزاری این برنامه تعامل دارید؟
در مجموعه استان‌ها و شهرستان‌های بسیج مداحان، این تعامل و همکاری بسیار بیشتر است. در برگزاری این برنامه نکات و مسائلی وجود دارد که باید به مرور اصلاح شود. در مجموعه بسیج، بسیج دانش‌آموزی و بسیج زنان وجود دارد که می‌توان از طریق آنان برای هرچه بیشتر شدن تعاملات و همچنین هرچه بهتر برگزار شدن این برنامه ارتباط‌هایی گرفت که تاکنون مقدمات آن انجام شده است.
ان شاء الله بنا داریم در آینده نزدیک تفاهم‌نامه‌هایی با بسیج دانش‌آموزی و بسیج زنان برای برگزاری و تعاملات برنامه نوگلان حسینی و زینبی داشته باشیم.
۴۰ هزار مداح عضو بسیج مداحان هستند
در مجموع چه تعداد مداح با مجموعه بسیج مداحان در ارتباط هستند؟
سال گذشته باتوجه به بیماری کرونا، پیشنهاد دادیم رویکرد آموزش نوگلان حسینی و زینبی به سمت دعاخوانی سوق پیدا کند که استقبال شد و در سطح کشور اجرایی هم شد. زیرا اعتقاد داریم که دعا در رفع این بیماری بسیار تاثیرگذار است
در سطح کشور بیش از ۳۰۰ کانون بسیج مداحان داریم و در تلاش هستیم، این رقم را تا پایان سال افزایش دهیم. جامعه هدف ما در کشور بیش از ۱۰۰ هزار هیأت و ۱۰۰ هزار مداح است اما در مجموعه بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی، بیش از ۴۰ هزار مداح و هیأت با ما در ارتباط هستند.
نگاه همه اقشار بسیج، سازمانی و پرونده‌ای نیست و همه مردم ایران را بسیجی می‌دانیم و هرکسی که در هرکجای دنیا، برای اعتلای فرهنگ ایرانی تلاش کند؛ برای پیاده‌سازی حکومت عدل الهی قدم بردارد؛ برای شناسایی معارف اسلامی به مردم گام بردارد، بسیجی است.
هیأت‌ها در ۲ سال ۴۲۱ زندانی غیرعمد را آزاد کردند
در عنوان مجموعه شما آمده است، بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی، در زمینه هیأت‌ها چه برنامه‌هایی دارید؟
هیأتهای مذهبی امروز یکی از اثرگذارترین مجموعه‌ها و تشکل‌های مردمی است. امروز هیأت به تنهایی می‌تواند موضع جهاد تبیین را دنبال کند. اثرگذاری هیأت به همین میزان بس است که تمام اقشار جامعه در آن حضور پیدا می‌کنند. هیأت محل بیان هم احساسات، عواطف و موضوعات عقلی و نقلی است.
هیأتهای مذهبی در دوران کرونا به سبک و سیاق جدید به اجرای برنامه‌ها و همچنین خدمت‌رسانی پرداختند که بسیار خوب و تاثیرگذار بود. بعد از کرونا هم هیأت‌ها در موضوعات جدید وارد شدند، همین جا اعلام می‌کنم دست تمام هیأتی‌ها، ارکان و مسئولان هیأت‌ها را می‌بوسم. در بحث هیأتهای مذهبی توانستیم به ظرفیت هیأت‌ها در عرصه‌های مختلف برسیم. به طور مثال در دوران کرونا ضدعفونی اماکن عمومی، تولید ماسک، مشارکت در اجرای طرح شهید حاج قاسم سلیمانی و ... انجام شد.
هیأتهای مذهبی از سال ۱۳۹۹ تاکنون، بیش از ۱۰ میلیون پرس غذای گرم طبخ و میان نیازمندان و مردم توزیع کردند. حدود ۲۰۰ هزار بسته معیشتی و بیش از ۱۸ هزار بسته لوازم‌التحریر تهیه و میان نیازمندان توزیع کردند. هیأتی‌ها در این دو سال بیش از ۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان کمک کردند که منجر به عزاداری ۴۲۱ زندانی جرایم غیرعمد شده است. تهیه جهیزیه برای دختران نیازمندان دم‌بخت از دیگر برنامه‌های هیأتهای مذهبی است.
یکی از کسانی که می‌تواند در هیأت‌ها نقش‌آفرینی مهمی داشته باشد، مدیران هیأت‌ها هستند که برای توانمندسازی و تقویت آنان هرسال برنامه‌های متعددی را داریم . در خصوص روضه‌های خانگی هم که بیشتر در میان بانوان رواج دارد، برنامه‌های توانمندسازی را برای آنان هم داریم. تبیین کارکردهای جدید هیأت، ترویج سبک زندگی اسلامی، ترویج فرزندآوری و افزایش جمعیت، تعریف نقش هیأت‌ها در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی زیرا بیش از ۷۰ درصد مخاطبان هیأت‌ها جوانان هستند، از موضوعات مطرح شده در این دوره‌های توانمندسازی است.
یکی از برنامه‌هایی که در حوزه هیأت بنا داریم ان شاء الله کلید بزنیم، ارتباط و توانمندسازی شاعران و سبک‌سازان است. حوزه شعر بسیار مهم است که تمام نهادهای جامعه ستایشگری به این موضوع کمتر پرداخته‌ایم. این درحالی است که اگر مداحی به شهرتی در کشور رسیده است، بخشی از آن را مرهون شعری است که خوانده است. باید به موضوع شعر بیشتر پرداخت و برای معرفی شاعران که گمنام هستند، تلاش کنیم.
به طور مثال، زیبایی «سرود فرمانده» دنیا را تکان داد و دهه نودی‌ها و هشتادی‌ها را پای کار آورد اما بسیاری شاید شاعر این اثر را نشناسند. این وظیفه ماست که در حوزه شعر و معرفی شاعران قدم برداریم. در گذشته برنامه‌هایی مانند کنگره شعر «کوثر ناب» را داشتیم اما باید این ارتباط را تقویت کنیم.
هم‌افزایی نهادهای فعال در حوزه هیأت کارگشاست
نهادهای مختلفی در عرصه هیأت و جامعه ستایشگری فعال هستند، چقدر قائل به هم‌افزایی و تقسیم وظایف میان این نهادها هستید؟
در برنامه‌ریزی‌ها، هر میزان انسجام و هم‌افزایی بیشتر باشد، کمک می‌کند. این قضیه در استان‌ها و شهرستان‌ها که میدان اجرای کار است بسیار مهم‌تر است. تمام نهادهای فعال در حوزه هیأت مانند کانون مداحان، بسیج مداحان، هیأت رزمندگان اسلام، جامعه ایمانی مشعر، خانه مداحان و ... ظرفیتی دارند و برنامه‌های اختصاصی خود را هم دارند اما نگاه من این است که هرچه تعاملات و هم‌افزایی بیشتر شود، می‌توانیم به یک هدف واحد برسیم.
اینکه هر مجموعه یک کار را دست بگیرد و تخصصی پیش ببرد، اتفاق بسیار خوبی است البته باید گفت ظرفیت جامعه هیأت و ستایشگری بسیار عظیم است که اگر نهادهای دیگر هم پای کار همین نهادهای موجود بیایند، بازهم تمام این ظرفیت پوشش داده نخواهد شد. در این ۲-۳ سال اخیر اتفاقات بسیار خوبی در سازمان تبلیغات اسلامی در قالب شورای شبکه هیأت رخ داده است و هم‌افزایی صورت گرفته است و برنامه‌ریزی‌های منسجم شده است.
این هماهنگ و هم‌افزایی باید وارد استان‌ها شود و نظیر این شورای شبکه با حضور مسئولان استانی و شهرستانی هم تشکیل شود و آنجا هم‌افزایی کنند.
مداحان اگر می‌خواهند عاقبت به خیر شوند باید جهاد تبیین کنند
برای صیانت از جایگاه مداحی و ستایشگری چه پیشنهادی دارید؟
تقریباً در حال حاضر این صیانت و حراست درحال اجراست. تمام مجموعه‌های فعال در حوزه مداحی و ستایشگری به دنبال این صیانت هستند. البته گاهی ممکن است که صیانت اشتباه معنا شود و تصور این باشد که صیانت به معنای مچ‌گیری است؛ درحالی که صیانت به معنای تذکر به موقع به افراد است. تعداد این تخلفات و اشتباهات بسیار کم است، در همین ماجراهای اخیر هم مجموعه ستایشگری سربلند بودند. جامعه ستایشگری ارزشی است و تا امروز اکثر این جامعه در موضوعات مختلف در میدان باشند.
امروز هم وظیفه این جامعه براساس فرموده مقام معظم رهبری جهاد تبیین است. امروز مداحان اگر می‌خواهند که عاقبت بخیر شوند حتماً باید جهاد تبیین را در دستور کار خود قرار دهند و این جهاد می‌تواند از خانه و خانواده شروع شود و سپس به محله، مسجد و هیأتهای کوچک و بزرگ باشد.
فعالیت رسانه‌ای هیأت‌ها را تقویت خواهیم کرد
بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی برای هفته بسیج و سال آینده چه برنامه‌ها و اقداماتی خواهد داشت؟
برای سال آینده ان شاء الله محورهایی را مدنظر داریم که یکی از مهمترین آن‌ها بحث نوگلان حسینی و زینبی است که ان شاء الله بنا داریم در شناسایی و تربیت آنان تلاش کنیم زیرا این‌ها می‌توانند سرمایه‌های جامعه ستایشگری در کشور باشند. تربیت نوگلان، کادرسازی برای انقلاب و نظام است. تولید محتوا از دیگر برنامه‌های پیش‌روی ماست. یکی از اشکالات در جامعه ستایشگری نبود محتواهایی است که به درد حال جامعه ستایشگری بخورد. امروز نیازمند محتوایی هستیم که به روز باشد البته به این معنای کنار گذاشتن محتواهای گذشته نیست.
به طور مثال ۱۰ مداح کشور در روضه‌خوانی شب عاشورای خود ممکن است، از زاویه‌های مختلفی به موضوع بپردازند و این خوب است. ما سال‌هاست به دنبال محتوای قرآنی در روضه‌ها بودیم که امسال هماهنگی‌های اولیه انجام شد و ان شاء الله برای سال آینده محصولات آن اعم از کتاب و شعر در دسترس خواهد بود. در کنار آن هم محتواهای ویژه‌ای برای مناسبت‌های محرم، فاطمیه و ... تولید خواهیم کرد که این کار از سال قبل شروع شد.
در حوزه رسانه هم بنا داریم برنامه‌ریزی ویژه‌ای داشته باشیم. هیأت خود رسانه است اما رسانه هیأت هم باید ایجاد شود و قوی به کار بپردازد. رسانه‌ها هیأت را بنا داریم تقویت کنیم و شبکه‌سازی داشته باشیم.
در هفته بسیج هم برنامه‌های بصیرت‌افزایی، همایش استانی نغمه‌سرایان اهل سنت، برگزاری یادواره شهدای مداح، اجتماع ستایشگران مذهبی در شهرهای مختلف، برگزاری دعای ندبه در ۵۵۰ نقطه کشور و به صورت مرکزی در حسینیه شهدای بسیج پیش‌بینی شده است.
منبع:فارس