چرا در این عالم شر و بلا وجود دارد اما در عالم ملائکه نه؟

عقیق:حجت‌الاسلام «صفدر الهی راد» در برنامه «بدون توقف» درخصوص اینکه چرا خدا شرّ و بلا را آفریده، گفت: بر اساس توحید افعالی همه امور عالم فعل خدای متعال است، این خدا کمال مطلق است یعنی به نحو مطلق حکیم است، نقصی در آن نیست و ضعفی در او وجود ندارد، پس خدا عادل هم هست یعنی چه؟ یعنی به هیچ کس ظلم نمی‌کند، خوب چقدر از طریق ویروس، زلزله یا با جنایات مستکبران آسیب می‌بینند، خوب این دستگاه را خدا آفریده، آیا می‌شود از این خدا دفاع کرد؟، خدای متعال چون کمال مطلق است فعلش هم باید کامل‌ترین باشد، پس معنی ندارد بگوئیم فعل او نقص دارد.

وجود اشکال و نقص بخشی از ذات عالم ماده است

این استاد دانشگاه در ادامه توضیح داد: حالا این عالم دنیایی وجود داشته باشد بهتر است یا نبودنش؟ قطعاً بودنش، اما می‌شود عالم ماده باشد اما نقصی در آن نباشد، این محال است، نقص نیز ذات آفرینش است همین که وجودم از خود نیست یعنی من ناقصم، یک نقص دیگر هم داریم، خدا می‌تواند موجودی بیافریند که مجبور باشد و موجودی بیافریند که مختار باشد، خوب کدام کامل‌تر است، مشخص است موجودی که اختیار دارد کامل‌تر است، چون اختیار یک دارایی است و دارایی کمال است و جبر نداری است.

چرا در این عالم شر و بلا وجود دارد اما در عالم ملائکه نه؟

وی با اشاره به اینکه حال این سؤال مطرح است که برای چه باید عالم باشد، نمی‌شد که عالمی مثل عالم ملائکه خلق کنید که هیچ شر و بدی در آن نباشد، اظهار کرد: خدا می‌فرماید آن عالم ملائکه را آفریدم، اما یک موجود کامل‌تری هم می‌خواهم بیافرینم که اسم آن را فعلا می‌گذاریم ایکس که ما یکی از مصادیق آن هستیم و این ایکس می‌تواند بین گرایش‌های متضاد انتخاب‌گر باشد، زمانی که بدی و شر، زمینه شهوات و جنایات و زمینه آزمایش باشد، این نوع عالم کامل‌تر است یا عالمی که در آن چنین چیزی نباشد؟ چون قبول کردید موجودی که اختیار داشته باشد کامل‌تر از موجودی است که اختیار نداشته باشد، پس این عالم کامل‌تر است.

الهی راد با طرح این سؤال که اصل وجود عالم دنیا کامل‌تر است یا عدم وجود عالم دنیا، یادآور شد: وجود عالم دنیا ضروری است، عالم دنیا، عالم ماده است و ویژگی عالم ماده این است که با هم تصادم دارند، یعنی یک نقص دوم را هم برای عالم دنیا قبول کردیم، پس یکی نقص معلولی را قبول کردیم، یکی این تصادم‌ها را، نکته دیگر این است که می‌شود در عالم دنیا یک سببی بیاید اما اثرش نیاید، یعنی خورشید باشد گرمای آن نباشد، می‌شود آب باشد جریان نداشته باشد، ذاتش همین است.

سیل و زلزله بخشی از ذات عالم مادی است

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) در ادامه تصریح کرد: اگر ویژگی عالم دنیا این باشد که موادی کنار هم قرار بگیرد یک اثر شیمیایی به وجود می‌آید، پس باید سوزاندن آتش را هم قبول کنیم، اگر اینطور نباشد عالم ماده‌ای وجود ندارد، سیل یا تابیدن، ذات عالم ماده است، پس این فجایعی که به وجود می‌آید و نتیجه سیل و زلزله و ویروس است ویژگی ذاتی عالم ماده است.

وی با اشاره به اینکه خدا باید عالم ماده را می‌آفرید چون وجود عالم ماده کامل‌تر است، گفت: لازمه ذاتی وجود کامل‌تری به عنوان عالم ماده این است که این بلایا هم اتفاق بیفتد، اگر بخواهد این بلایا اتفاق نیفتد یعنی آن وجود کامل‌تر خلق نشود یعنی عالم دنیا خلق نشود، در حالیکه وجود عالم دنیا احسن است در نظام آفرینش می‌شود احسن، کسی که توقع دارد ویروس کرونا به وجود نیاید، آتش نسوزاند، تابستان گرم نشود یعنی عالم دنیا نباشد، در حالیکه عالم دنیا وجود کامل‌تری است.

خدا کمال مطلق است و طبیعتا کمال مطلق عالم کامل‌تر را می‌آفریند

این اسلام‌شناس همچنین تصریح کرد: شهید مطهری در کتاب عدل الهی وقتی همین مسئله را عنوان می‌کند ریشه‌ای ترین جوابی که به این مسئله می‌دهد این است که عالم دنیا عالم تصادم و تزاحم است، اگر قرار باشد خانه با آتش نسوزد یعنی آتش، آتش نباشد، یعنی صورت مسئله را پاک می‌کنیم و توقع داشته باشیم خدا عالمی خلق کند که این عالم کامل‌تر نباشد، لذا هر کسی می‌گوید خدا چرا اینگونه آفرید یعنی خدا عالم کامل‌تر را نیافریند و این توقع بجایی نیست، خدا کمال مطلق است و طبیعتا کمال مطلق عالم کامل‌تر را می‌آفریند.

الهی راد در پایان یادآور شد: به زبان ساده‌تر در پاسخ این سؤال که اگر خدا کامل مطلق است چرا عالمی آفرید که این همه مشکل دارد، جواب این است که خدای متعال همین که می‌آفریند این فعل می‌شود معلول و یک نقص ذاتی دارد، توقع نداشته باشید آفرینشی باشد ولی نقص نداشته باشد و همین که عالم دنیا را می‌آفریند عالم دنیا، عالم تزاحم و تصادم است و نکته سوم این بود که در عالم ماده وقتی سبب مادی می‌آید نتیجه و اثر آن نیز باید بیاید، آیا خیر وجود آب یا آتش در عالم ماده بیشتر است یا نبودنش؟ پس باید به همه لوازم وجود آب هم پایبند باشیم که اگر حجیم شود در مسیرش خانه و زندگی را خراب می‌کند، آن چیزی که خداوند آفریده عالم ماده است با ویژگی‌های خودش.

منبع:فارس