تاریخچه حرم سیده خوله دختر امام حسین+ تصاویر

توریستی بودن بعلبک منحصر به آثار باستانی و تاریخی آن نیست، بلکه این شهر اماکن و آثار دینی از جمله مسجد «رأس الحسین (ع)» را که در واقع قبله گردشگران مسلمان و غیرمسلمان است، در خود جای داده است. این مسجد در سال 681 میلادی برای تکریم مکان مقدسی که سر امام حسین (ع) و مرقد شریف حضرت«خوله» دختر امام حسین (ع) در آن قرار دارد، ساخته شد.

حرم حضرت خوله (س) هم اینک در شهر بعلبک لبنان، پذیرای مشتاقان و علاقه مندان به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام است. این مکان بزرگ طی سال‌های اخیر نظر بسیاری از محبان اهل بیت(س) و همه کسانی را که نمی‌توانند به سوریه و عراق سفر کنند، به خود جلب کرده است و اکنون به یکی از مهمترین آثار گردشگری دینی در لبنان و منطقه تبدیل شده است.

حضرت خوله(س) کیست؟

حضرت خوله دختر امام حسین (ع) است و تنها 3 سال داشت که امام حسین(ع) تصمیم گرفتند برای حفظ دین جدشان و اصلاح امت ایشان به جهاد با یزید بن معاویه در سال (61ه.ق-681م) بپردازند. در واقعه جانسوز عاشورا بود که در آن هزاران نفر از طرفداران یزید برای از بین بردن عترت حضرت محمد(ص) جمع شدند که در پی آن امام حسین (ع) و همه یاران وی به استثنای حضرت زین العابدین(ع) که در بستر بیماری بود، به شهادت رسیدند. امام زین العابدین(ع) در آن زمان مجبور شد با همه زنان و کودکان اهل بیت(ع) از کوفه به سمت دمشق مقر حکومت یزید حرکت کند و طبیعی بود که قافله‌ها مسیرهایی را انتخاب کنند که در آن آب به وفور یافت می‌شود. بنابراین خاندان اهل بیت( اسرا و بازماندگان کاروان شهادت پس از عاشورا) از شمال عراق به سمت رود فرات عزیمت کردند تا از مسیر معره النعمان وارد سوریه و پس از عبور از شهرهای حلب، حماه و حمص از آنجا راهی شهر بعلبک لبنان شوند.

سیده خوله دختر سه‌ساله امام حسین(ع) کودک خردسالی بود که سختی و مشقت سفر طولانی مدت را بدون این‌که دشمنان رحم و مروتی نسبت به وی و دیگر اسرا از خود نشان دهند، تحمل کرد، به گونه‌ای که قوای بدنی وی رو به تحلیل رفت و از پشت شتر در بعلبک به زمین افتاد و روز بعد از آن نیز به شهادت رسید و امام زین العابدین (ع) وی را در ورودی شهر دفن کرد و در جوار قبر نیز نهال درخت «سرو» را کاشت تا بعد از آن بتواند مکان قبر شریف را شناسایی کند و این نهال امروز به یک درخت بزرگی تبدیل شد و همچنان بعد از گذشت حدود 1400 سال وجود دارد.

اظهارات مدیر اداره اوقاف بعلبک درباره مرقد حضرت خوله (س)

حاج علی مشیک مدیر اوقاف مرقد سیده خوله(س) در این باره می‌گوید که «روایت های زیادی درباره دختر امام حسین (ع) وجود دارد که مهمترین آن روایت دکتر شیخ السیماوی از علمای عراق است. این عالم عراقی در مجلس عزای حسینی به مناسبت شهادت سیده خوله در تاریخ 30/10/2016 از زبان امام خمینی درباره شهادت یکی از دختران امام حسین(ع) در کنار قلعه باستانی بعلبک که به شهر شمس معروف است، نقل کرد.

تاریخچه ساخت مرقد حضرت خوله(س)

چندین روایت درباره ساخت بارگاه و مرقد سیده خوله(س) بیان شده است. معروف ترین این روایت‌ها مربوط به یکی از مالکان اراضی شهر بعلبک و صاحب باغی است که سیده خوله در آن دفن شد. صاحب این باغ در خوابش دختر کوچکی را می‌بیند که از وی درخواست می‌کند که مجرای یکی از نهرهای آب را از قبرش دور کند. وی بار اول به این خواب اعتنایی نکرد و سه بار دیگر هم همین خواب را دید و بار چهارم سیده خوله خودش را معرفی و درخواست خود را تکرار کرد که آب اذیتش می‌کند. صاحب باغ نیز پس از خواب چهارم نزد سید «علوان مرتضی» از بزرگان شیعه شهر بعلبک می‌رود و ماجرای خواب را برای وی تعریف می‌کند. سید مرتضی نیز درنگ نکرد و مستقیما برای پیدا کردن جسد مطهر وی اقدام کرد و جسد وی را که تازه به نظر می‌رسید، به مکان دیگری انتقال دادند و اتاق کوچکی را در جایی که قبرش قرار داشت، بنا کردند. خبر آن نیز به گوش والی عثمانی رسید و دریافت که سیده خوله صاحب کرامات است و از آن زمان به بعد، مرقد دختر امام حسین به قبله ای تبدیل شده است که محبان اهل بیت(ع) به زیارت آن می‌روند.

بنایی که سید حسن بن علون روی قبر سیده خوله ساخت، دارای دیوارهای ضخیم و گنبد کوچک بود و یک ضریح چوبی مزین به آیات قرآنی نیز روی قبر قرار گرفت.بارگاه شریف سیده خوله و قلعه هیاکل و قلعه بعلبک را «رابرت وود» شرق شناس انگلیسی در کتاب خود با عنوان «The kuins Of Bualb» هنگام سفرش به بعلبک در سال 1757 به تصویر کشید. نقل شده که مرقد شریف به دلیل زلزله‌ای که در بعلبک رخ داد تخریب و مجددا بازسازی شد. در طی سالیان پس از این حادثه، این مکان شریف توسعه یافت و در سال 1970 میلادی برخی از مومنان شهر بعلبک پس از جمع آوری کمک‌های مردمی به آن، مصلی و حسینیه اضافه کردند و بدین ترتیب مرقد شریف توسعه یافت.

در دهه 90 قرن گذشته نیز حزب الله لبنان اقدام به توسعه جدید بارگاه سیده خوله کرد و این اقدامات تا سال 2000 نیز ادامه داشت و جمهوری اسلامی ایران نیز کمک کرد تا بارگاه سیده خوله آنگونه که شایسته دیگر مراقد اهل بیت(ع) است، ساخته شود. بنابراین دیوارها بالا رفت و ساختمان‌های جدید به ساختمان قدیم اضافه و ستون ها و گنبدها بنا شدند و گنبد جدید طلایی و مرقد شریف آماده میزبانی از هزاران زائر شد.

ویژگی‌های مرقد شریف

مرقد سیده خوله در قطعه‌ای به مساحت 1500 متر مربع در ورودی جنوبی شهر بعلبک قرار دارد و با درختان صنوبر و کاج احاطه شده است.بارگاه دختر امام حسین(ع) دو طبقه است که در همکف آن ضریح و مزار و صحن وسیع و در طبقه فوقانی مصلی و حسینیه بزرگ دارد. بخش بیرونی بارگاه مزین به آیات قرآنی و نقش‌های هنری و مهندسی زیبا و دارای گنبد طلایی و منابر بزرگ است و به دلیل  فوق العاده بودن از آثار خاص منطقه محسوب می‌شود. بخش داخلی بارگاه نیز همانند بیرونی آن زیبا و دیوارها و ستون ها مزین به کاشی و طراحی و معماری فارسی و آیات قرآنی است.

ضریح جدید آن نیز یک شاهکار فنی است که از طلا و نقره خالص ساخته شد و طول آن چهار و عرض آن سه متر است و در بارگاه از چوب بلوط  نقره‌کاری‌شده استفاده شده است. درخت سرو داخل آن که معجزه ای از معجزات الهی است از سقف مرقد بالاتر رفته است و در حالی که ریشه‌های این درخت به سال‌های طولانی بر می‌گردد، شاخه‌های آن همچنان سرسبز و سرشار از حیات است.

در داخل بارگاه همچنین دفاتر اداری و استفتاء، سالن تشریفات و اتاق‌های خواب برای میزبانی از برخی از هیئت ها وجود دارد. مرقد حضرت خوله(س) در بعلبک لبنان یکی از چهار مراقد مطهر در منطقه (حرم حضرت زینب سلام‌الله علیها در سوریه، حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در قم و حضرت حضرت رقیه سلام‌الله علیها در دمشق) است.

مرقد و تاثیر وجود آن در بعلبک

وجود مرقد سیده خوله در شهر بعلبک ارزش دینی زیادی دارد و به همین سبب این شهر هر ساله میزبان تعداد بیشماری از مشتاقان و دوستداران اهل بیت(ع) لبنانی و غیر لبنانی است و روزانه هزاران زائر به ویژه در ایام عاشورا و ماه محرم برای زیارت راهی این مکان مقدس می‌شوند و تعداد زوار در برخی از روزها به حدود 100 هزار نفر می‌رسد و شهر بعلبک لبنان پس از رویدادها و تحولات چند سال اخیر در کشورهای مجاور از جمله سوریه به یکی از مهمترین مکان‌های مقدسی تبدیل شده که بیشترین تعداد زوار را در خود جای می‌دهد و مرقد سیده خوله میزبان اصلی زائران بعلبک است و سفر زوار به این منطقه امروزه بیشتر شده است، به طوری که روزانه بین 40 تا 46 اتوبوس از کشورهای مختلف اسلامی برای زیارت این مکان مقدس، راهی بعلبک می شوند. علاوه بر آن، درآمد اقتصادی ناشی از سفر به این منطقه با توجه به استقبال گسترده زوار، بسیار زیاد است و اقتصاد منطقه رونق می‌یابد و چرخ اقتصاد آن می‌چرخد.

کرامات  و معجزات حضرت خوله(س)

«باسم الله، بإذن الله، وإذن رسوله، وأنبیائه المرسلین، والأئمة المعصومین، وبإذن صاحبة هذا المقام الشریف أدخل هذه الروضة المبارکة، وأدعو الله بفنون الدعوات، وأعترف لله بالعبودیة وللنبی (ص) والأئمة المعصومین (ع) بالطاعة». این عبارتی است که روی سنگ مرمر درب ورودی مرقد شریف حک شده است.

کسانی که وارد مرقد حضرت خوله(س) می‌شوند، بی‌درنگ از دختر امام حسین(ع) طلب شفاعت می‌کنند و به محض ورود به آستانه مقدس حالتی از خشوع به زائر دست می‌دهد و سراسر وجود وی را فرا می‌گیرد و از این طرف و آن طرف روایت‌های مربوط به شفا گرفتن زوار و کرامات و معجزاتی را که پس از زیارت رخ داده، می‌شنود.

از این میان، روایتی که جالب توجه است و خادم بارگاه آن را نقل کرد، مربوط به داستان یک زن عراقی مبتلا به یک بیماری لاعلاج است ، وی در حالی که باردار بود، 14 غده سرطان در رحم داشت. زن عراقی همسر دکتر ابو الحسنین بود همسرش برای درمان وی را نزد یکی از مهمترین پزشکان انگلیسی برد، اما ناامید بازگشت و به بیمارستان دانشگاه آمریکایی در لبنان رفت و در طول درمان مشخص شد که به سرطان خون نیز مبتلا است و پزشکان تصمیم گرفتند وی را عمل جراحی کنند. همسرش که وصف برکات و معجزات حضرت خوله(س) را شنیده بود به زیارت رفت و از خادم بارگاه خواست تا شاخه ای از درخت موجود در مرقد با شیشه کوچک حاوی آب بیاورد و خادم نیز هر دو درخواست را اجابت کرد و آنها را نزد همسر بیمارش برد و از وی خواست تا برگ‌های درخت و آب را بخورد و زن بیمار نیز این اقدام را انجام داد و صبح فردا که برای درمان به اتاق عمل رفت، مشخص شد که غده‌های سرطانی وی خشک شد و هیچ سرطانی وجود ندارد و پزشک معالج نیز غده‌های خشک سرطانی را از بدن وی بیرون آورد و پس از آنکه از اتاق عمل بیرون آمد درخواست کرد که مجددا بیماری وی مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرد وهمسرش پزشک را از طلب شفاعت از حضرت خوله(س) و اقدامی که انجام داده است، مطلع کرد و گفت: شاخه و آب را تحلیل کنید، زیرا این دو متعلق به بارگاه سیده خوله است، ایشان همسر من را به اذن خداوند شفا دادند.

خون گریستن مرقد حضرت خوله(س)

حدود سه سال پیش در جریان یک مراسم عزاداری و سوگواری برای حضرت امام حسین(ع) در شهر بعلبلک ناگهان از دیوارهای قبر مطهر، خون سرازیر شد و پس از لحظاتی از اطراف ضریح نیز خون جاری شد. پس از این واقعه شمار زیادی از عاشقان و دوستداران اهل بیت (علیهم السلام) برای دیدن این صحنه به این ضریح شریف آمدند.

نقش جمهوری اسلامی ایران در ساخت مقام سیده خوله

جمهوری اسلامی ایران از زمانی که ساخت مرقد دختر امام حسین(ع) و توسعه آن را بر عهده گرفت، این مکان مقدس به زیارتگاهی برای همه مسلمانان جهان و مکان مقدسی برای انجام مناسک و مراسم دینی در شب های قدر و عاشورا و نماز جمعه تبدیل شد و نمازگزاران به امامت شیخ محمد یزبک نماینده آیت الله خامنه ای در منطقه البقاع لبنان در آن نماز  اقامه می‌کنند و مراسم عاشورا را برپا می‌دارند و این مراسم تا اربعین ادامه می‌یابد.

جمهوری اسلامی ایران همچنان به توسعه و گسترش مرقد حضرت خوله(س) اهتمام می ورزد و مراکزی برای کمک به مردم درباره مسائل دینی و همچنین کلاس دروس دینی ایجاد کرد و همچنان از عنایت‌ها و حمایت مادی و معنوی مقام معظم رهبری برخوردار است.

به همه زائران و عاشقان و ارادتمندان اهل بیت(س) توصیه می‌شود به بعلبک که بیشتر از سایر شهرها و مناطق لبنان امنیت دارد، سفر کنند و به زیارت این مکان نورانی مشرف شوند.

منبع:حوزه