درسی که می توان از شیطان آموخت!

آنچه در ادامه می آید بخش دوم و پایانی گفتگوی سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی واعظ موسوی، مدرس اخلاق و مبلغ دینی درباره فضایل ماه مبارک شعبان و شیوه بهره مندی از ایام این ماه عزیز است.

شما در بخش پیشین گفتگو راهکاری را برای سلوک معنوی بهتر در این ایام پیش پای ما گذاشتید و فرمودید که به  این یک ماه شعبان به همراه ده روز اول ماه مبارک شعبان به مثابه یک اربعین و چله معنوی نگاه کنید و از آن بهره ببرید. پرسشی که ممکن است به ذهن برسد و تجربه ای که بسیاری از ما از سر گذرانده ایم این است که چگونه این اربعین های معنوی را از سر بگذرانیم که در ادامه دچار رخوت و سستی نشویم. همچنان که برخی از ما در آغاز سال جدید عزم و اراده می کنیم که در سال جدید چنین و چنان کنیم اما این عزم در ادامه به سرعت جان و رمق خود را از دست می دهد چه کنیم که این رمق معنوی ما  برای این سلوک معنوی و عرفانی در این ماه ها و اوقات عزیز از دست نرود و سرمایه مان را نبازیم؟

در پاسخ به این سوال توجه شما را به این نکته جلب می کنم که ما در آداب روزه این را داریم که روزه داران علاوه بر این که در آغاز ماه مبارک رمضان نیت می کنند که 30 روز روزه بگیرند و اعمال را به جا آورند مستحب است که روزه دار هر شب هنگام سحر باز نیت کند که همین امروز روزه می گیرد و هر روز از ماه مبارک این نیت را با خود تکرار کند.

چرا این سفارش آمده است؟

به خاطر این است که روزه دار و مومن انگیزه خود را در ادامه کار از دست ندهد. امام (ره) در کتاب "اربعین" خود می گویند نگاه کنید که چطور شیطان  روز به روز سر ما کلاه می گذارد مثلا شما را وسوسه می کند و می گوید  یک شب که هزار شب نمی شود. حال امروز را گناه کن فردا فرصت داری که توبه و استغفار کنی. ما هم با همین ابزار می توانیم سر شیطان را روز به روز و لحظه به لحظه کلاه بگذاریم.  مثلا روزه دار بگوید من همین امروز را روزه می گیرم.

دروغ هم نگفته است چون کسی از فردای خود  باخبر نیست.

بله همین طور است.  کسی که می خواهد راه حق را بپیماید  می گوید من همین امروز را می خواهم گناه نکنم باز فردا که آمد بگوید همین امروز می خواهم این راه را بروم. یک روزه و یک روزه از شیطان فرجه بگیرد تا آرام آرام آن اتفاق در درون این فرد تبدیل به یک ملکه وجودی شود.  اما اگر کسی همان اول شعبان بگوید که من تا آخر شعبان این راه را خواهم رفت شیطان و نفس او را رها نمی کنند و  مرتب زیر گوش او نجوا می کنند که این راه دور و درازی است و در توان تو نیست و تو نمی توانی و تو مطرود هستی و خسته می شوی و قس علیهذا اما برای این که وسوسه شیطان را از خود دور کنیم می توانیم یک روز یک روز فرجه بگیریم و بگوییم من همین امروز این کار را انجام می دهم. من فقط همین امروز این مناجات را می خوانم و همین امروز این آیات را می خوانم و همین امروز این روزه را می گیرم.

شما نگاه کنید در قرآن خداوند می فرماید که شیطان گام به گام جلو می آید.  می فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ. از گام های شیطان تبعیت نکنید. "خطوه" در عربی به معنای گام و "خطوات" به معنای گام هاست. معلوم می شود که شیطان به یک باره هجوم نمی آورد و یک هو هجمه خود را عملی نمی کند بلکه ذره ذره و گام به گام پیش می آید به تعبیر امروزی بسیار غیر محسوس است. ما هم باید با همین روش آن فضایل و سجایای اخلاقی را در وجود خود ملکه کنیم چون نمی توان یک شبه  این تغییرات را ایجاد کرد.