منظر «برنامه‌های حسینی» عالی‌ترین نوع نگاه به ماجرای سیدالشهداء(ع) است

در همین راستا، چندی پیش مؤسسه فرهنگی نرم‌افزاری «مطلع فجر صادق» اثری را با عنوان «نرم‏‌افزار جامع برنامه‌های حسینی(ع)» تولید کرد. در این نرم‏‌افزار که با طرحی بدیع، تحقیقی و تحلیلی از ماجرای امام حسین (ع) همراه است، تلاش شده تا از منظر برنامه‏‌های حسینی (ع) به ماجرای حضرت سیدالشهداء(ع) نگریسته شود.

این نرم‌افزار در پنجمین جشنواره رسانه‏‌های دیجیتال در 2 رشته، موفق به کسب مقام‏‌های ذیل شد:

• رتبه اول و تندیس زرّین جشنواره در بخش بهترین نرم‌افزار مبلّغ فرهنگ ایثار، شهادت و دفاع مقدس.
• تقدیر در بخش بهترین نرم‌افزار اسلام و معارف اسلامی.

گفتنی است مؤسسه فرهنگی نرم‌افزاری مطلع فجر صادق جمعی از هنرمندان انقلابی هستند که با ساخت نرم‎افزارهای سه‌بعدی در جشنواره‌های مختلف رتبه‎های برتر را کسب کردند و سال گذشته با تولید نرم‌افزار «خورشید مشرق» برگزیده جشنواره بین‌المللی رسانه‌های دیجتال رضوی شد.

به همین مناسبت گفت‌وگویی را با «مصطفی بابازاده»، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی نرم‌افزاری مطلع فجر صادق ترتیب دادیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

چه مسأله‌ای موجب شد تا اقدام به ساخت نرم‏‏‌افزاری تخصصی دربارۀ امام حسین(ع) با محوریت برنامه‏‌های حسینی کنید؟

ابتدا برنامه داشتن امام حسین (ع) در به راه انداختن کاروان و حرکت کاروانی ایشان به سوی کربلا برای ما به شدت جلب توجه کرد و این دغدغه در ما شکل گرفت که برای همراهی بیشتر با ایشان چه خوب است که به همین بهانه اقدام به تولید محصولی کنیم تا شیعیان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نیز با ماجرای عظیم حسینی و برنامه‌های حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بیشتر آشنا شوند.

عموم انسان‌ها زمانی که قصد انجام کاری را دارند، برنامه‌‌‌‌ای مدنظرشان است که میخواهند با انجام آن، به هدف مورد نظرشان دست یابند، اما برخی انسان‌ها که برنامه‌‌‌‌ریزتر و عاقل‌‌‌‌ترند، در خلال کارهایشان فقط یک برنامه را پیگیری نمی‌کنند، بلکه دو یا چند برنامه را دنبال می‌کنند که البته از بین این برنامه‌‌‌‌‌ها قطعاً بعضی بر بعض دیگر فضیلت و ارجحیت دارند. برنامه آنها به گونه‌‌‌‌ای است که تمامی افراد می‌‌‌‌توانند متناسب با شاکله خویش [مجموع فطریات، طینت، روحیات، نفسانیّات، فرهنگ و دیگر چیزهای اثرگذار بر انسان]، لایه و درجه‌‌‌‌ای از این برنامه‌‌‌‌ را برگزیده و وارد آن شوند و بهره خویش را از آن درجه از برنامه ببرند. در این میان، به میزانی که درجه برنامه بالاتر و هدف آن تربیتی‌تر باشد، ارزش برنامه بیشتر خواهد بود و انسان متناسب با ارزش و الهی بودنش، در پی برنامه‌هایی با اهداف تربیتی است. به عبارت دیگر، یک انسان الهی برنامه‌‌‌‌ریزی‌‌‌اش تربیتی است و اهدافش در راستای تربیت و ارتقاء عالم و آدم است، حال آنکه یک انسانِ نفسانی، اهدافش نفسانی بوده و صرفاً بهره‌‌‌‌مندی خود را دنبال می‌کند.

از این منظر، خلیفة خداوند از جانب خداوند، طراح و برنامه‌ریز ماجراست و کل ماجرا یک برنامه دقیق و در تحت سیطره و سلطه ولیّ خداست. به تعبیر دیگر، اگر ما امام حسین(ع) را خلیفۀ خدا و صاحب شب قدر بدانیم، یقین خواهیم داشت که تمام ماجراهای سال 60 و 61 هجری را ایشان از جانب خداوند تقدیر کرده است و به کلیّات و جزئیات آن اشراف دارند، یعنی حرکت ایشان یک حرکت احساسی، اتفاقی و یا انفعالی نیست، اینگونه نیست که ایشان حرکتی را آغاز کنند و ندانند چه اتفاقاتی را در پیش رو دارند و در این حالت پیش بروند تا ببینند خداوند چه چیزی را برای ایشان مقدر کرده است و سپس بخواهند برای آن تدبیری بیاندیشند، بلکه قطعاً ماجرا به گونۀ دیگری است. به این صورت که امام حسین (ع) در قالب ماجرایی بزرگ، چند برنامه را که هر یک از آنها بر فراز دیگری قرار گرفته در طی زمان و به صورت موازی با هم، به پیش می‌‌‌برند.

منظر «برنامه‌های حسینی» عالی‌ترین نوع نگاه به ماجرای سیدالشهداء(ع)

با توجه به اینکه تاکنون از منظرهای بسیار زیادی به ماجرای امام حسین (ع) نگاه شده است؛ منظر حماسی، منظر مبارزه با ظلم، منظر امر به معروف و نهی از منکر و بسیاری منظرهای دیگر، اما همیشه این سؤال باقی است که عالی‌‏ترین منظر چیست؟ زمانی که سیر مقولات مختلف در ماجرای امام حسین (ع) از مدینه تا عاشورا را بررسی می‌‏کنیم، به نظر می‏‌رسد یک ولیّ مقتدر کل ماجرا را ولایت می‏‌کند، نه فقط ابعاد ظاهری کاروان را، بلکه تمامی ‏ابعاد آن را. از جمله عالی‏‌ترین نگاه‌ها، نگاه به برنامه‌‏های حسینی (ع) است. ما محبان و شیعیان اهل بیت (ع) نیاز داریم تا هر چه بیشتر با افکار و امیال و برنامه‌‏های امام (ع) آشنا شده و ابعاد وجود خود را با ایشان هماهنگ کنیم، چراکه ما دعوت به مودّت اهل‌بیت (ع) شدیم و برای آن که حبّ‏‌مان را به مودّت بکشانیم، نیاز به تعلیم و تربیت در مکتب ایشان داریم.

لطفاً دربارۀ امکانات و قابلیت‌های این نرم‏‌افزار نیز توضیح دهید.

در این نرم‌افزار که با طرحی بدیع، تحقیقی و تحلیلی از ماجرای امام حسین (ع) همراه است، با توجه به روزشمار حرکت کاروان حسینی (ع) از مدینه تا کربلا، سخنان امام (ع) و برنامه‌‏های مطرح شده در سخنان ایشان مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. از جمله مواردی که در این نرم‏‌افزار شاهد آن خواهید بود، نمودار سیر برنامه‏‌های حسینی (ع)، جدول سیر خطبه‏‌ها و نقشه مسیر کاروان حسینی (ع) از مدینه تا کربلا است که در یک مجموعه گرافیکی بسیار زیبا و محیط نرم‌‏افزاری بسیار ساده جهت کارکرد کاربران، اما در عین حال پر کاربرد فراهم آمده. امکانات صوتی که در نرم‌‏افزار فراهم آمده است، امکان شنیدن متن و ترجمه خطبه‌‏ها و سخنان امام حسین (ع) را برای کاربران فراهم کرده و پنج محیط سخنان و ترجمه کلام امام (ع)، نمودار برنامه‌‏ها، نقشه مسیر، توضیحات کلام (ع) و همچنین شرح کاربران (یادداشت‌ها) با یکدیگر ارتباط مستقیم داشته و تمام محتوای نمودارها و نقشه دارای پیوند به متن‏‌های مرتبط با خود هستند.

نقطۀ عطف و کلیدی این نرم‌‏افزار چیست؟

در این نرم‏‌افزار تلاش شده تا از منظر برنامه‌‏های حسینی (ع) به ماجرای امام حسین (ع) نگریسته شود. این منظر از جمله عالی‌‏ترین نگاه‌‏ها به ماجرای امام حسین (ع) است و کلید استفاده از این نرم‏‌افزار، فهم برنامه‏‌های امام حسین (ع) است که در نرم‏‌افزار، در بخش مقدمه معرفی شده است. قلب این نرم‏‌افزار، بخش نمودار برنامه‏‌هاست و نمودار با توجه به منظر چند برنامه‌‏ای بودن ماجرای امام حسین (ع) ترسیم شده است؛ برخی از این برنامه‌ها عبارتند از:

• 1ـ برنامۀ به سوی کوفه
• 2ـ مبارزه با امثال یزید (لع)
• 3ـ ثارالله و برنامۀ شهادت
• 4ـ به سوی انتقام (هنگام ظهور و رجعت)
• 5ـ بهشت ظهور
• 6ـ قیامت
• 7ـ بهشت پس از قیامت است.

به طور مثال، برنامه مبارزه با یزید (لع) از مدینه به همراه سایر برنامه‏‌ها شروع شد و در منزل «کربلا» به اتمام رسید؛ یا برنامه ثارالله از مدینه شروع شده و در آینده، هنگامه ظهور و رجعت به سرانجام می‌‏رسد.

این نرم‏‌افزار، چگونه کاربران را در حال و هوای برنامه‌‏های امام حسین (ع) قرار می‌دهد؟

 در این نرم‌‏افزار با توجه به سیر حرکت کاروان امام حسین (ع) از مدینه تا کربلا، تمامی اقوال مشهور از سخنان امام حسین (ع) و برنامه‌‏های مطرح شده در سخنان ایشان مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. امام حسین (ع) در مدینه اهداف و برنامه‏‌های گوناگونی را همزمان با یکدیگر شروع کردند (به جز برنامه به سوی کوفه) که برخی از این اهداف و برنامه‏‌ها در همان روزهای نخست و برخی دیگر تا عاشورا به پایان رسید و بعضی از اهّم اهداف و برنامه‌‏هایشان در آینده محقق خواهد شد. امام (ع) در حین حرکت خویش از مدینه تا کربلا در منزلگاه‏‌های مختلف پیشرفت هر یک از اهداف و برنامه‏‌ها را در سخنان خود بیان کرده و فضای فکری و حال و هوای کاروان امام حسین (ع) را مشخص کردند، بنابراین توصیه می‏‌شود تا علاوه بر توجه به متن کلام و جملات، به حس و حال امام حسین (ع) و فضای فکری ایشان نیز توجه کرد.

با انتخاب هر کدام از منازلی که روی نقشه وجود دارد، فهرست سخنان امام (ع) در آن منزل نشان داده می‏‌شود. با انتخاب هر کدام از سخنان امام (ع) از این فهرست (برای مثال خطاب به استاندار مدینه)، متن عربی و ترجمه آن سخن نشان داده می‌‏شود. با این روش شما می‏‌توانید سیر تاریخی کلام امام (ع) در طی مسیر حرکتشان از مدینه تا کربلا دنبال کنید.

بارزترین مشخصه نرم‌افزار برنامه‌های حسینی (ع) با سایر محصولات مشابه در چیست؟

توفیق همراهی با کاروان حسینی (ع) از مدینه تا کربلا و حتی شام، مهم­‌ترین مشخصه این نرم‌افزار و وجه تمایز آن با سایر محصولات در این زمینه است. با آشنایی و فهم برنامه­‌های حسینی (ع)، انسان تازه می‌­فهمد که چرا ماجرای امام حسین (ع) همه‌­زمانی و همه­‌مکانی است! تازه می‌­فهمد که چرا «کُلُّ یَومٍ عاشُورا وَ کُلُّ أَرضٍ کَربَلا»! تازه می‌­فهمد که چرا «ما مِن نَبِیٍّ اِلّا وَ قَد زارَ کَربَلا» اینکه هیچ پیغمبری به عمق عالم نیامد مگر اینکه به کربلا رفت و پس از آشنایی با ماجرای ابا عبدالله (ع) برای همراهی با برنامه عظیم ایشان در آینده، سعی کرد تا خود نیز رنگ و بوی حسینی (ع) بگیرند و حسینی (ع) شود؛ لذا این احساس درون شیعه شعله می­‌کشد که اگرچه توفیق نداشتیم تا مولایمان را در کربلا همراهی کنیم؛ اما ظهور را در پیش داریم، قیامت در پیش روی ماست و امام حسین (ع) در کاروانشان برای این مقاطع نیز برنامه داشتند و امکان همراهی با ایشان در این برنامه­‌ها وجود دارد. پس چه خوب است که از همین امروز با کاروان ایشان همراه شویم تا شاید محبتی کنند و تربیت‌­های لازم برای مقاطع پیش رو را در وجودمان جاری کنند. از همین منظر نرم‌افزار برنامه­‌های حسینی (ع) برای نخستین بار امکان همراهی با کاروان امام حسین(ع) هر چند در قالب کلام مولایمان حسین (ع) را برای مخاطبان فراهم کرده است.

• مصاحبه از امیرمحسن شیخان