بعثت رسول‌الله(ص) در مکه، استجابت دعای ابراهیم(ع) است

طبق آیه 96 سوره مبارکه آل عمران، نخستین خانه­‌ای که خداوند برای انسان­‌ها بنا کرد، کعبه است. در حقیقت‏، نخستین خانه‏‌ای که برای مردم، نهاده شده‏، همان است که در مکه مبارک و برای جهانیان هدایت قرار داده شد‏.

* آدم(ع) نخستین حاجی بیت‌‌الله

بر اساس دسته‌ای از روایات، ماجرای ساخت خانه کعبه به زمان حضرت آدم(ع) باز می‌‏گردد، در واقع سنگِ بنای این خانه را که اکنون به عنوان یکی از بزرگ‌‏ترین مکان‌‏های اجتماع مسلمانان و وحدت میان آنان است، در ابتداء حضرت آدم(ع) بنا کرد، ایشان نخستین حاجی بیت‏‌الله و اولین کسی است که مناسک حج را بجا آورد. (1)

پس از ایشان، با وقوع طوفان نوح(ع) این خانه به آسمان برده شد، سال‌ها بعد،‌ حضرت ابراهیم(ع) به این سرزمین آورده و مأموریت تجدید بنای این خانه را عهده‌دار  شد. خداوند مکان خانه «البیت» را به ابراهیم و اسماعیل (علیهم‌السلام) نشان داد و این خانه را برای انسان­‌ها محلی امن قرار داده شد ﴿ وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعیلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ﴾؛ و هنگامی که ابراهیم و اسماعیل پایه‏‌های خانه [کعبه‏] را بالا می‌‏‌بردند، [می‌‏گفتند:] «ای پروردگار ما، از ما بپذیر که در حقیقت‏، تو شنوای دانایی‏.

* بعثت رسول‌الله(ص) در مکه، استجابت دعای ابراهیم(ع) است

پس از بازسازی خانه کعبه، ابراهیم(ع) درخواست آموزش مناسک را کرد، جبرئیل بر ابراهیم(ع) به إذن الهی نازل شد و مناسک حج از «طواف و سعی بین صفا و مروه و وقوف در عرفات و مشعر و آداب منا» را به آن دو بزرگوار تعلیم داد و آنان نیز مناسک حج را به ترتیب بجا آوردند.

اثری از عبدالحمید قدیریان

حضرت ابراهیم(ع) پس از این ماجرا شروع به مناجات با خدا کرد و درخواست‏‌هایی را نیز مطرح کرد؛ که از جمله آنها، ﴿ رَبَّنا وَ ابْعَثْ فیهِمْ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِکَ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ یُزَکِّیهِمْ﴾ (2) است، خدا در اجابت این دعا  ـ بر اساس مصلحت الهی ـ با کمی تغییر آن را اجابت کرد، در واقع خداوند این درخواست را در آیه 2 سوره جمعه پاسخ داد و حتی شاید بتوان گفت بعثت رسول الله(ص) برخاسته از این دعا است.

ابراهیم(ع) پس از اتمام مأموریت، منتظر بهره‏‌مندی انسان‌‏ها از این سرزمین شد و امروزه دیگر خانه کعبه از زائر تهی نمی‌‏ماند و همواره توسط انسان‏‌ها و ملائک مملو از زائر است.

امام رضا(ع) در این باره می‌‏فرماید: «أما عَلمِتَ أنَّ البَیتَ یَطُوفُ بِهِ کُلَّ یومٍ سَبعُونَ ألفَ مَلَکٍ حَتّی إذا أدرکهُمُ اللَّیلُ صَعِدُوا و نَزَلَ غَیرُهم فَطافوا بِالبَیتِ حَتّی الصَّباحِ»، آیا نمی‌‏دانی که هر روز هفتاد هزار ملک، خانۀ خدا را طواف می‌‏کنند تا اینکه شب می‌‏شود و آنان سوی به آسمان بالا می‏‌روند و ملائک دیگری فرود می‌‏آیند و تا صبح به طواف خانۀ خدا مشغول می‌‏شوند. (3)

• نویسنده: امیرمحسن شیخان