چهار مولفه منبر اثرگذار

وی با اشاره به روایت «عَلاماتُ المؤمن خَمسٌ: صَلَواتُ إحدي و خَمسينَ، و زيارةُ‌ الأربعينَ، و التَّخَتُّم بِاليَمين، و تَعفيرُ الجَبينِ، و الجَهْرُ ببسم اللهِ الرَّحمن الرَّحيم» (إقبال الأعمال، ج 3، ص 100)، اظهار کرد: به دلیل فاصله 250 ساله از شکل گیری واقعه غدیر، بیشتر روایات نقل شده از امام حسن عسكری(علیه السلام) مربوط به شیعیان و نشانه های آن هاست.

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی ایجاد شبکه وکالت و ارتباط مخفیانه با شیعیان و شاگردان از طریق توقیعات و نامه ها را از تدابیر امام حسن عسکری (ع) در برخورد با خفقان آن دوران دانست و گفت: شبکه وکالت موضوع بسیار خوبی برای تحقیقات و پایان نامه های حوزوی است.

مولفه های منبر اثرگذار

عضو هیئت علمی جامعة المصطفی در بخش دیگری از سخنان خود، "مخاطب شناسی"، "موضوع شناسی"، "محتواسازی" و "شیوه القاء محتوا" را چهار محور و مولفه اساسی در منبر معرفی و تصریح کرد: مخاطب شناسی در منبر مورد توجه است و طولانی یا کوتاه بودن منبر، شیوه بیان، چگونگی شروع و سایر جنبه های مربوط به آن باید با توجه به مخاطب تنظیم شوند.

وی، جدید و کاربردی بودن مطالب را دو اصل مهم در منبر دانست و افزود: موضوع انتخابی باید باری از دوش مردم بردارد و مشکلی از مخاطب را حل کند.

این کارشناس دینی، جمع آوری آیات و روایات و بررسی تاریخی موضوع مورد نظر را برای دستیابی به محتوای مناسب ضروری دانست و اظهار کرد: محتوای خود را بر اساس درک مخاطب جمع آوری نکنید بلكه برای منبر به صورت عالی و کامل مطالعه كنيد.

به شبهات مهدوی پاسخ داده شود

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی با تأکید بر اهمیت و ضرورت پاسخ به شبهات مهدویت در منابر عمومی، گفت: پاسخ به شبهات باید به صورت ضمنی و در ذیل موضوع اصلی منبر صورت پذیرد؛ این روش از مطرح کردن و پاسخ دادن مستقیم به شبهات کارآمدتر است.

وی با اشاره به داستان عزیر پیامبر در قرآن، ابراز کرد: مثال ها در پاسخ به شبهات بسیار مؤثر هستند؛ با توجه به امور غیر طبیعی بسیاری که در قرآن و داستان های انبیاء اتفاق افتاده، می توان غیرطبیعی بودن طول عمر امام زمان (عج) را توجیه کرد.

بایدها و نبایدهای منبر

عضو هیئت علمی جامعة المصطفی بیان کرد: برای اثربخش بودن موعظه باید آن را به صورت ضمنی مطرح کرد و چون منبر هم از جنس موعظه است، باید تذکرات و بیان مفاهیم در آن به صورت ضمنی صورت گیرد.

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی در مورد مطرح کردن مسائل روز جامعه در منبر عنوان کرد: باید نسبت به موضوعاتی که مردم با آن دست به گریبان هستند واکنش داشته باشیم تا مخاطبان همراهی با منبری را در وجود خود احساس کنند.

منبر اعتقادی خشک، مخاطب را خسته می کند

وی افزود: درست است که منبر باید اعتقادات مردم را تقویت کند، اما منبر اعتقادی خشک، مخاطب را خسته می کند و به اصطلاح «منبر نمی گیرد».

کارشناس برنامه تلويزيوني سمت خدا، شروع خوب، رعایت تجوید و صحیح خوانی، استفاده از کافی و به جا از آیات و روایات، استفاده از داستان و مَثَل و حرکات بدن و پرهیز از یکنواختی را از ویژگی های یک منبر مطلوب برشمرد و اضافه کرد: باید موضوعات را در منبر دسته بندی کرد، چراکه تداخل موضوعات با هم، مخاطب را خسته می کند.

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی با اشاره به روش ها و سبک های مختلف ارائه موضوع در منبر، عنوان کرد: اگر قرار است روش مورد استفاده یکی از بزرگان منبر و تبلیغ را دنبال کنید، اثرگذاری بر مخاطب را اولویت انتخاب خود قرار دهید.