عالمی که ۴۰ سال فقط یک عبا داشت

آیت‌الله حبیبی با بیان اینکه مرحوم فلسفی فعالیت‌هایی را ابتداً ایجاد کرد، گفت: در روزهای اولیه ورود مرحوم میرزا علی فلسفی تقاضای درس کردیم و در همین مسجد لرزاده ایشان اظهار لطف کردند لذا ابتدا شروع به تدریس مکاسب و کفایه نمودند و چندی بعد نیز درس خارج برپا نمودند

وی ابراز داشت: مرحوم فلسفی یک شخصیت در حد مرجعیت بود و به همین دلیل آیت‌الله خویی بعد از فوت آیت‌الله میلانی از ایشان خواستند تا به مشهد برود و حدود 34-35 سال در مشهد مقدس به تدریس دروس خارج فقه اصول مشغول بود و حرف اول درس و بحث را در درس ایشان داشت. شخصیت بسیار متواضع بود و اگر بخواهیم از خصوصیات ایشان بگویم شاید برای ما ثقیل باشد.

مدیر مدرسه علمیه مجتهدی عنوان کرد: مرحوم فلسفی برای گروهی از طلاب که جامع‌المقدمات برای آنها مشکل بود کتاب صرف و نحو تهیه و برای آنها تدریس می‌کرد همچنین برای برخی از جوانان نیز در هفته یک روز جلسه آموزش اصول اعتقادات و رفع شبهات داشت.

وی با بیان اینکه توجه به توسعه دادن فرهنگ تشیع و تربیت پاسدارانی برای مرز و بوم مکتب شیعی از دیگر ویژگی‌های مرحوم فلسفی بود، اظهار داشت: نه تنها در وجود ایشان هوای نفس غلبه نداشت بلکه مرحوم فلسفی اصلاً هوای نفسانی را بو نکرده بود و زندگی این عالم بزرگوار، شست و برخاست‌ها و گفت‌وگوها برای هر کسی که با ایشان در ارتباط بود سرشار از درس بود.

* مرحوم فلسفی حاضر نبود یک ذره از کارهای شخصی‌اش را به دیگری منتقل کند

آیت‌الله حبیبی تصریح کرد: مرحوم فلسفی خودشان نیازهای منزل را برطرف می‌کرد بنده به ایشان عرض کردم شما یک روز در میان به خرید می‌روید و این زمان زیادی از شما می‌گیرد بهتر نیست هفته‌ای یک روز برای خرید بروید؟ ایشان فرمودند مگر ما تا آخر هفته زنده هستیم که بخواهیم تغذیه یک هفته را تهیه کنیم!

وی ابراز داشت: وقتی میرزاعلی فلسفی به مشهد مقدس مشرف شد بنده چندین مرتبه خدمتشان رفتم، مرحوم فلسفی در طبقه دوم منزل از میهمانان پذیرایی می‌کرد، من که وضعیت جسمانی مرحوم فلسفی را می‌دیدم و متوجه شدم که ایشان برای پذیرایی از میهمان چقدر به زحمت می‌افتد به مرحوم فلسفی گفتم خوب است که من در منزل به خدمت شما نرسم و در مسجد شما را ملاقات کنم. گفتند چرا؟! بنابراین مرحوم فلسفی حاضر نبود یک ذره از کارهای شخصی‌اش را به دیگری منتقل کند.

مدیر مدرسه علمیه مجتهدی عنوان کرد: ایشان در پوشش لباس بسیار مقتصد و میانه‌رو بود و در طول آشنایی من با ایشان که حدوداً 40 سال می‌شد یک عبا و یک قبا بیشتر در تن ایشان مشاهده نشد؛ لباس‌های متعدد نداشت و یک ثبات قدمی در تمام مراحل زندگی‌اش داشت.

وی گفت: روزی مطلع شدیم بعضی‌ها می‌خواهند به عنوان اعلم مراجع از ایشان تقلید کنند اما مرحوم فلسفی زیر بار نرفت. همچنین ایشان در مقابل دیگران بسیار فروتن و خاضع بود اگر پدر بزرگوارش به مسجد می‌آمد تا دم در مسجد به استقبال پدر می‌رفت و با اجازه ایشان کنار پدر می‌نشست.

* یکی از مصادیق بارز «متقین» مرحوم میرزاعلی فلسفی است

آیت‌الله حبیبی به ذکر خاطره‌ای از مرحوم فلسفی پرداخت و اظهار داشت: روزی به کتابخانه مرحوم فلسفی در منزلش مراجعه کردم، تنها قالیچه کوچکی در آنجا دیدم معترض شدم که چرا برای آنجا یک فرش کامل نمی‌گیرید، مرحوم فلسفی پاسخ دادند اینجا مگر کسی غیر از من می‌نشیند پس لزومی ندارد فرش کاملی بگیرم و این قالیچه کوچک کفایت می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: مرحوم فلسفی ولعی در پرورش صحیح انسان‌ها داشت؛ ایشان متصدی شد و یک ماشینی تهیه کرد تا شب‌های جمعه طلاب جوان را به اطراف تهران، دماوند و کرج می‌فرستاد تا به تبلیغ دین بپردازند البته ایشان در تمام فصول سال به این امر می‌پرداخت و در واقع در انتقال آنچه که خودش به دست آورده بود به دیگران ولع بسیار داشت.

مدیر مدرسه علمیه مجتهدی عنوان کرد: مرحوم فلسفی نه در زمانی که در تهران بود شناخته شد و نه زمانی که در مشهد بود. این عالم ربانی شخصیتی بسیار والا مقام بود.

وی اظهار داشت: در هیچ جای قرآن درباره متقین، توبیخ و سرزنشی مشاهده نمی‌شود یکی از مصادیق افراد متقی، مرحوم فلسفی بود و واقعاً مردی متقی در تمام برهه‌های زندگی بود، در تمام سال‌هایی که بنده با ایشان رفت‌وآمد داشتم حتی یک مکروه هم از ایشان مشاهده نکردم و همین امر سبب شده بود که به مقام‌های عالی و ارزش‌های والا برسد و هیچ داعیه‌ای هم در این خصوص نداشت.

 درپایان این مراسم، احمد چینی به مداحی پرداخت و سپس از تابلوی یادبود مرحوم فلسفی رونمایی شد.

منبع:فارس