ویژگی های اصلی مومن از نظر امام رضا(ع)
مؤمن، مؤمن نباشد تا آنگاه كه سه ويژگى در او باشد: سنّتى از پروردگارش و سنّتى از پيامبرش و سنّتى از امامش....
عقیق:سیره رضوی در گفتار و رفتار سرشار است از آموزه هایی که برای همه اعصار و هم بشریت فارغ از زمان و مکان کاربرد دارد از این رو گوشه ای سا سخنان حکمت آمیز ایشان مرور می شود.امام رضا درباره ویژگی های مومن می فرمایند: «مؤمن، مؤمن نباشد تا آنگاه كه سه ويژگى در او باشد: سنّتى از پروردگارش و سنّتى از پيامبرش و سنّتى از امامش. امّا سنت از پروردگارش رازدارى است و امّا سنّت از پيامبرش نرم رفتارى با مردم و امّا سنت از امامش شكيبورزى در تنگنايى و تهيدستى است.»ایشان همچنین می فرمایند: «بر دارنده نعمت واجب است كه بر خانواده نانخورش گشايش دهد.»و از حضرت ثامن الحجج (ع) است که: «سكوت درى از درهاى حكمت است. همانا سكوت مهرآور است؛ چرا كه بر هر نيكى رهنماست.»از امام رضا (ع) درباره فرومايگى پرسيده شد. امام (ع) فرمودند: «هر كس كه چيزى داشته باشد كه از خدا بازش دارد.»و نیز می فرمایند: «بى شك خداوند بگو و مگو و تباه كردن دارايى و خواهش بسيار را دشمن مى دارد.»همچنین آمده که از امام رضا (ع) در باره بهترين بندگان پرسيده شد. حضرت ثامن الحجج (ع) فرمودند: «كسانى كه چون نيكى كنند شادمان گردند و آن هنگام كه بدى كنند از خدا آمرزش جويند و آنگاه كه به آنان چيزى بخشيده شود سپاسگزار باشند و چون دچار [بلايى] شوند صبر پيشه دارند و آنگاه كه خشم گيرند گذشت كنند.»علاوه بر این از امام رئوف (ع) است که: «خرد مرد مسلمان كامل نشود تا آنگاه كه ده ويژگى در او باشد: به نيكى او اميد رود و از بدى او آسودگى باشد و نيكى اندک ديگرى را بسيار شمارد و نيكى بسيار خويش را ناچيز داند، از نياز خواهى [ديگران] از او دلگير نمى شود و از علمجويى در طول عمرش دلخسته نمى شود و تهيدستى در راه خدا را بيشتر از توانگرى دوست مى دارد و خوارى در راه خدا را از بزرگمندى در نزد دشمن خدا خوشتر دارد. و گمنامى براى او رغبت انگيزتر از بلندآوازگى است.» سپس امام (ع) فرمودند: «دهمى و چه دهمى؟» از امام (ع) پرسيده شد: آن چيست؟ حضرت رضا (ع) فرمودند: «كسى را نبيند مگر آن كه گويد: او از من بهتر و پارساتر است، به راستى جز اين نباشد كه مردم دو گونه اند: مردى بهتر و پارساتر از او و مردى بدتر و فرومايه تر از او. پس آن هنگام كه بدتر و فرومايه تر از خويش را ببيند بگويد: شايد نيكى و خوبى او در درون و باطن اوست و اين نيك باطنى برايش بهتر است و نيكى من آشكار است و نيك ظاهرى براى من بدتر است و چون بهتر و پارساتر از خويش را ببيند در برابرش فروتنى كند تا همپاى او گردد؛ پس چنانچه اين گونه كند بىگمان بزرگمندىاش فراز گيرد و نيكىاش پاكيزه شود و ياد او نيك گردد و سرور مردم دوران خويش باشد.»از امام رضا (ع) درباره اندازه توكل پرسيدند. امام (ع) فرمودند: «از كسى جز خداوند بيمناك نباشد.»على بن شعيب گفت: به محضر امام رضا (ع) رسيدم امام (ع) به من فرمودند: «اى على، زندگى چه كسى نيكوتر است؟» عرض كردم: اى سرورم! شما از من داناتر به آن هستيد. ایشان فرمودند: «اى على، آن كس كه زندگى ديگرى را در كنار زندگى خويش خوش بدارد.»پی نوشت:برگرفته از تحف العقولمنبع:قدس211008