۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۶ : ۰۷
وظایف والدین نسبت به فرزندان درسیرۀرضوی(۳)
تربیت به معنای فراگیر آن عبارت است از جهت دهی استعدادهای موجود در آحاد جامعه به سوی بالفعل شدن، که بی شک این امر اساس کار ائمه و سیره رضوی بوده است.
عقیق:تربیت رضوی یعنی جهت دهی و هدایت استعداد افراد به سمت و سوی کمالات دینی و مظاهر اسلامی که در واقع کمالات الهی انسان است. یکی از سعادت های خانواده، داشتن فرزند است و فرزندان به فضای خانه و خانواده، گرمی و نشاطِ خاصی می بخشند. در این راستا هر یک از والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند که باید به آن توجه کرده و به مرحله عمل برسانند.گام مهم در تربیت بعد از تولد گزینش نام پسندیده برای فرزند است، پوشیده نیست که نام نیکو تا چه میزان در روابط متقابل اجتماعی اثرگذار است. نام نیک سبب سربلندی و عزت مندی فرزند در میان همسالان اوست و عکس آن نیز صادق است که نام قبیح سبب سرشکستگی فرزند می شود. از این رو یکی از حقوق مسلّم کودک بر والدین، انتخاب نام نیک و شایسته برای اوست. اهمیت این موضوع به قدری است که در متون اسلامی، فصل جداگانه ای به نام «باب الاسماء والکنی؛ باب اسم ها و کنیه ها» و «باب نامگذاری» وجود دارد. درواقع پدر و مادر باید قبل از تولد برای فرزند خود نام زیبایی انتخاب کنند که در طول زندگی، سبب عقده و شرمندگی نشود؛ بلکه از مظاهر تجلی شخصیت وی باشد. امام رضا (ع) فرموده اند: سَمِّهِ بِأَحسَنِ الأسمَاءِ وَ کَنِّه بِأحسَنِ الکُنَی؛ فرزند خود را به بهترین اسم و کنیه نامگذاری کن.
امام رضا (ع) درباره ی اهمیت نامگذاری فرزندان به نام های نیکو بیان می دارند: «لَا یَدخُلُ الفَقرُ بَیتاً فِیهِ اسمُ مُحَمَّدٍ أو أحمَدَ أو عَلِیٍّ أوِ الحَسَنِ أوِ الحُسَینِ أو جَعفَرٍ أو طَالِبٍ أو عَبدِ اللهِ أو فَاطِمَةَ مِنَ النِّسَاءِ؛ در خانه ای که کسی به نام محمد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و از زنان به نام فاطمه وجود داشته باشد، فقر و تنگدستی راه نخواهد یافت.
در جایی دیگر نیز در اهمیت نام «محمد» برای فرزندان می فرمایند: «البَیتُ الَّذِی فِیهِ مُحَمَّدٌ یُصبِحُ أهلُهُ بِخَیرٍ وَ یُمسُونَ بِخَیر؛ خانه ای که در آن محمد باشد، اهل آن خانه بامداد و شامگاهشان با خیر و برکت، توأم خواهد بود.
همچنین در روایتی اهمیت نام گذاری از منظر امام رضا (ع) چنین مطرح شده است: فردی از امام رضا (ع) پرسید: چرا اعراب اولادشان را به نامه های سگ و یوزپلنگ و پلنگ و غیره نام گذاری می کردند؟ امام فرمود: اعراب مردان جنگ و کارزار بودند. این اسم ها را بر فرزندانشان می نهادند تا هنگام صدا زدن در دل دشمنانشان ترس و دلهره بیندازند. بنابراین میان اسم و مسمّی ارتباط برقرار می شود و اثر روانی می نهد، افزون بر این، نام ها در مخاطبان هم اثر سلبی یا ایجابی به جای می نهند.
پی نوشت ها:
1-حرعاملی، وسایل الشیعه، ج 5: 115
2-علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101: 131.
3-فرید، الحدیث (روایات تربیتی از مکتب اهل بیت (ع)): 149.
منبع:قدس
211008
گزارش خطا
