قرآن کتابی ابدی و پاسخگودر هر عصر و زمان

بنا بر این گزارش آیت الله جوادی آملی در دیدار با جمعی از دست اندرکاران دانشنامه موضوعی قرآن کریم وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قرآن کریم را کتابی ابدی، فرا زمانی و فرا مکانی دانست و گفت: هرگز نباید این تصور را داشته باشیم که با نگارش یک دانش نامه یا چند دانش نامه می توانیم همه اسرار قرآن کریم را بازگو کنیم و به آنها پی ببریم. قرآن کریم در هر عصری به روز و تازه است و به مسائل مبتلا به آن عصر پاسخ می دهد مسائلی که ممکن است جامعه امروز به آنها اصلاً مبتلا نباشد.

وی ادامه داد: قرآن کتابی است که از سوی خدای متعال نازل شده است اما در هیچ تفسیری به این مطلب توجه نشده است که «النزول ما هو؟»؛ فرق است بین انداختن و آویختن، قرآن حبل متینی است که یک طرف آن به دست خداست و طرف دیگر آن به سوی بنده آویخته شده. ریسمان انداخته شده مشکل خود را هم حل نمی کند بلکه «وَاعتَصِموا» این ریسمان آویخته است که انسان می تواند از آن بالا رود و رشد بیابد.

 آیت الله جوادی آملی با تاکید بر لزوم رجوع مفسران به اهل بیت عصمت و طهارت برای پی بردن به حقیقت معنای آیات قرآن کریم بیان داشت: بسیاری از مفسران عمیقاً در قرآن کریم تأمل کرده اند اما تفسیر آنها شبیه اقیانوس های عمیقی است که عمق دارد اما ارتفاع ندارد و انسان را بالا نمی برد. در تفسیر قرآن کریم حتماً بایستی به اهل بیت(ع) مراجعه کرد چرا که آنها صاحب علم الوراثه هستند و دیگران تنها علم الدراسه را در اختیار دارند.

وی در فراز پایانی سخنان خود اظهار داشت: وقتی یک جمله ساده مانند «جاء زیدٌ» را به بیش از ده صورت می توان اداء کرد که هر کدام معنای متفاوتی را در خود دارد که تنها شنونده می تواند آن معنا را بفهمد در حالی که خوانند فقط فعل و فاعل را می بیند اما از کنه منظور گوینده بی خبر است، چطور می توان انتظار داشت ما بتوانیم از ظاهر آیات به باطن حقیقی آنها پی ببریم!؟ اینجاست که گاهی بین احادیث صحیح السند و آیات، تعارض ظاهری می یابیم در حالی که این تعارض، حقیقت ندارد و این ماییم که از حقیقت بی خبریم. پیامبر و ائمه اطهار (ع) خود شنونده آیات بوده اند و هیچ کس مانند آنها نمی داند خداوند با چه اهنگی و به چه منظوری سخن گفته است.