توبه حقیقی چگونه است؟

عقیق:توبه معراج آدمي است. نشان عروج انسان و راز بندگي و دل به حق دادن است. راهي است که سرمنزلش وصال محبوب و فاني شدن درذات اوست. اما باید دانست این مسیر مراحلی دارد که باید به تمام آن ها عمل نمود.

در این باره کمیل، یکی از یاران مخلص امیرالمؤمنین علی (ع) نقل می کند:

از امیرالمؤمنین علی (ع) پرسیدم، انسان گاهی گرفتار گناه می شود و به دنبال آن از خدا آمرزش می خواهد، حدّ آمرزش خواستن چیست؟

حضرت فرمودند: حدّ آن توبه کردن است.

کمیل عرض کرد: همین مقدار؟

امام (ع) در پاسخ فرمودند: خیر!

کمیل عرض کرد: پس چگونه است؟

حضرت فرمودند: هرگاه بنده گناه کرد، با حرکت دادن بگوید استغفرالله.

کمیل پرسید: منظور از حرکت دادن چیست؟

امام علی (ع) بیان داشتند: حرکت دادن دو لب و زبان، به شرط این که دنبال آن حقیقت نیز برود.

کمیل پرسید: حقیقت چیست؟

حضرت فرمودند: دل او پاک باشد و در باطن تصمیم بگیرد به گناهی که از آن استغفار نموده باز نگردد.

کمیل عرض کرد: اگر این کارها را انجام دادم از استغفارکنندگان هستم؟

حضرت فرمودند: خیر!

کمیل متعجباته دلیل آن راجویا شد و حضرت فرمودند: برای این که تو هنوز به اصل آن نرسیده ای.

کمیل پرسید: پس اصل و ریشه استغفار چیست؟

امام علی (ع) فرمودند: انجام دادن توبه از گناهی که از آن استغفار کردی و ترک گناه. این مرحله اولین درجه عبادت کنندگان است.

به عبارت دیگر، استغفار اسمی است که شش معنا دارد؛

1. پشیمانی از گذشته؛

2. تصمیم بر بازنگشتن بدان گناه به هیچ وجه. (تصمیم بر این که گناهان گذشته را هیچ وقت تکرار نکنی)؛

3. پرداخت حق همه انسان ها که به او بدهکاری؛

4. ادای حق خداوند در تمام واجبات؛

5. از بین بردن (آب کردن) هر گونه گوشتی که از حرام بر بدنت روییده است، به طوری که پوستت به استخوان بچسبد سپس گوشت تازه میان آن ها بروید؛

6. به تنت بچشانی رنج طاعت را، چنانچه به او چشانیده ای لذت گناه را،

در این صورت توبه حقیقی تحقق یافته و انسان از توبه کنندگان به شمار می رود.

پی نوشت ها:

1-علامه مجلسی. بحارالانوار، ج6: 27.

2-حمید خرمی. داستان هایی از امام علی (ع): 74-75.

 منبع:قدس

211008