سنگین ترین عمل در ترازوی اعمال آدمی

عقیق:حسن خلق محبوب ترین و ارزشمندترین عمل نزد خدا پس از واجبات الهی است، خوشخویی بر اساس روایات نه تنها سبب نشاط زندگی فردی و اجتماعی و موجب آبادانی دیار و فزونی روزی و محبوبیت است، بلکه موجب نجات آدمی و آمرزش گناهان او و زمینه ساز قرب به پیامبر (ص) در روز قیامت و بهره مندی از شفاعت آن بزرگوار (ص) است.
حسن خلق در فرهنگ اسلام از رحمت ریشه می گیرد که خدای مهربان با معرفی پیامبر اکرم (ص) به عنوان الگوی برتر حسن خلق در خطاب به آن گرامی (ص) می فرماید: به سبب لطف و رحمت خدا بود که با آنان نرمخویی و مهربانی کردی و اگر درشتخوی و سختدل بودی قطعا از گرد تو پراکنده شده بودند. «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ‌لَو کُنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ لانْفَضوُا مِنْ حَولِکَ» (آل عمران، 159)
بنابراین، دین مقدس اسلام، همواره پیروان خود را به نرمخویی و ملایمت در رفتار با دیگران دعوت می کند و آنان را از درشتی و تندخویی باز می دارد. حسن خلق و گشاده رویی از بارزترین صفاتی است که در معاشرت های اجتماعی باعث نفوذ محبت شده و در تأثیر سخن، اثری شگفت انگیز دارد. به همین جهت خدای مهربان، پیامبران و سفیران خود را انسان هایی عطوف و نرمخو قرار داد تا بهتر بتوانند در مردم اثر گذارند و آنان را به سوی خود جذب کنند. این مردان بزرگ برای تحقق بخشیدن به اهداف‌ الهی خود، با برخورداری از حسن خلق و شرح صدر، چنان با ملایمت و گشاده رویی با مردم رو به رو می شدند که نه تنها هر انسان حقیقت جویی را به آسانی شیفته خود می ساختند و او را از زلال هدایت سیراب می کردند، بلکه گاهی دشمنان را نیز شرمنده و منقلب می کردند.
رسول خدا (ص) فرمودند: در ترازوی عمل آدمی در روز قیامت، چیزی برتر از حسن خلق نهاده نمی شود. همچنین امام صادق (ع) می فرمایند: مومن، پس از واجبات، عملی محبوب تر از خوشرفتاری با مردم بر خدا عرضه نکرده است.
بدیهی است که خوشرفتاری مؤمنان با یکدیگر، یکی از ارزش های والای اخلاقی به حساب می آید آنچنان که قرآن کریم، یاران رسول اکرم (ص) را به این صفت ستوده و می فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسوُلُ اللهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ اَشِدّاءُ عَلَی الْکُفّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ...» (فتح، 29)
محمد (ص) فرستاده خداست و کسانی که با او هستند در برابر کفار سرسخت و در میان خود مهربانند.
بر اساس این آیه، مسلمانان باید نسبت به عموم امت، مهربان و دلسوز باشند، با آنان خوشرفتاری کنند، به کمکشان بشتابند، در غم و شادی مردم سهیم باشند و با چهره ای متبسم، مؤدّب و خوشرویی با آنان رو به رو شوند و از این راه سبب ترویج حسن خلق و پیوند با مردم شوند.
امام صادق (ع) درباره آثار خوشرویی می فرمایند: نیکی و خوشرویی سرزمین را آباد می کند و بر عمر آدمی می افزاید.
پیامبر اکرم (ص) نیز فرمودند: به درستی که بنده، در سایه خوش خلقی خود به درجات بزرگ و مقامات والایی در آخرت می رسد، با آنکه عبادتش ضعیف است.
همچنین ایشان می فرمایند: بیشترین امتیازی که امت من به سبب داشتن آن به بهشت می رود، تقوای الهی و خوش خلقی است.
امام صادق (ع) نیز فرمودند: بدرستی که اخلاق نیکو لغزش ها را ذوب می کند همان گونه که آفتاب یخ را.

پی نوشت ها:
1- قرآن کریم
2- الکافی
3- بحارالانوار

منبع:قدس

211008