شرط صحیح بودن نیت روزه ماه مبارک رمضان

عقیق: حجت‌الاسلام حسین وحیدپور، عضو ستاد ترویج احکام در گفت‌وگویی؛ با بیان این‌که نیت روزه ماه رمضان با نیت روزه قضا و روزه مستحبی متفاوت است، گفت: نیت روزه مستحبی تا قبل از اذان مغرب صحیح است؛ شخص روزه‌دار مبطل روزه را انجام نداده، تنها نیت نداشته است.

وی افزود: نیت روزه قضای رمضان تا قبل از اذان ظهر صحیح است؛ اگر روزه‌دار مبطل روزه را انجام نداده، چیزی نخورده یا نیاشامیده و تنها نیت نداشته است، تا قبل از اذان ظهر می‌تواند نیت کرده و آن روزه را به عنوان روزه قضا ادا کند.

حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که نیت روزه ماه مبارک رمضان از اذان صبح صحیح است، اظهار داشت: فرد روزه‌دار حتماً باید در ماه مبارک رمضان از اذان صبح نیت روزه رمضان کند که البته در برخی موارد استثنا هم وجود دارد.

مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت‌الله شیخ جواد تبریزی خاطرنشان کرد: مسافری که از گرفتن روزه در سفر معذور است، بنابراین نمی‌تواند نیت کند، اما اگر پیش از ظهر به وطن رسید، حتما باید نیت روزه کرده و روزه آن روز صحیح است.

وی اضافه کردک فردی که به سفر می‌رود و قصد ده روز دارد، پس از این‌که قصد ده روز کرد، آن مکان حکم وطن او را دارد و اگر پیش از ظهر وارد آنجا شد، باید نیت ‌کند و روزه آن روز صحیح است و حکم بچه‌ای هم که پیش از ظهر به سن بلوغ رسیده، همین‌طور است.

حجت‌الاسلام وحیدپور با اشاره به گفته‌های پیشین که نیت روزه ماه رمضان را در برخی موارد پیش از ظهر صحیح دانسته بود، تصریح کرد: اصل اولیه در نیت روزه ماه مبارک رمضان آن است که از اذان صبح انجام شود و این نیت چه برای کل ماه مبارک و چه به صورت جداگانه برای هر روز صحیح است.

وی با بیان این‌که نیت روزه آن است که فرد قربة الی الله روزه بگیرد، گفت: فردی که برای روزه کل ماه رمضان نیت کند و اگر هر روز از او بپرسی، بگوید قصد روزه دارم، همین کافی است؛ بنابراین اگر کسی نیت کند تا کل ماه را روزه بگیرد، اما دو روز را به سبب عذر شرعی روزه نگیرد، نیازی به نیت دوباره نیست.

این کارشناس احکام فقهی با یادآوری این مطلب که فرد روزه‌دار پس از برطرف شدن عذرش باید از نیت روزه غافل نباشد و وقتی از او پرسیدند می‌خواهد چه کاری انجام دهد، بگوید می‌خواهم روزه بگیرم، ابراز داشت: معنای نیت آن است که فرد بدون قصد و تصمیم نباشد که در همه عبادت‌ها هم همین‌گونه است.

وی در این‌باره توضیح داد: اگر فردی برای وضو، دست و صورت خود را بشوید و از او سؤال شود که چه کاری انجام می‌دهد، اما بگوید دست و صورتش را می‌شورد، معلوم می‌شود که نیت وضو ندارد، اما زمانی که از او سؤال شود، به کار خود متوجه بوده و بگوید، برای دستور پروردگار متعال وضو می‌گیرم، این نیت است.

حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که نیت و قصد به زبان آوردن نمی‌خواهد و همین که انسان در دل تصمیم بر انجام کاری دارد، کافی است، گفت: نیت روزه همان امر باطنی و تصمیم است و نیازی نیست روزه‌دار چیزی بر زبان جاری کند.

وی شرط نیت روزه را استمرار آن دانست و تصریح کرد: اگر کسی ساعت 10 یا 11 صبح قصد کرد روزه‌اش را به هر دلیلی بخورد، بعد هم پشیمان شد با این‌که مبطلی هم انجام نداده است، می‌تواند روزه آن روز را به پایان برساند، اما چون مقداری از آن بدون نیت روزه بوده است، باید قضای آن را به جای آورد و کفاره ندارد.

این استاد سطح حوزه با بیان این‌که اگر در ضمن نیت روزه برای خدا در ذهن فرد این باشد که هم ثواب ببرد هم لاغر شود، این نیت صحیح است، گفت: انگیزه اصلی فرد اطاعت از دستور خداوند متعال است، ضمناً هم می‌خواهد لاغر شود؛ چراکه گفته‌اند روزه یک رژیم است و این نیت اشکالی ندارد.

وی اما تصریح کرد: اگر فرد روزه‌دار صرف این‌که لاغر شود، روزه بگیرد و قصد غربتی در کار نباشد، یعنی اگر از او بپرسند برای چه نمی‌خوری و یا نمی‌آشامی، بگوید پزشک گفته روزه‌درمانی برای تو خوب است، این نیت صحیح نیست.

حجت‌الاسلام وحیدپور با اشاره به این‌که روزه ماه مبارک رمضان انجام واجب است و هیچ واجبی را نمی‌توان برای کسی انجام داد، افزود: واجب تنها برای ادای دستور پروردگار و به قصد غربت انجام می‌شود، اما ثواب عمل واجب را می‌توان نثار اموات کرد و مانعی ندارد.