اصلی‌ترین اماکن زیارتی در اطراف کعبه

عقیق:مکه مقدس‌ترین شهر اسلامی، زادگاه پیامبر اعظم(ص) و محل بعثت ایشان است که هر سال نه تنها در ایام حج بلکه در سایر ایام و مناسبت‌ها، همواره مملو از جمعیت است و مسلمانانی از نقاط مختلف جهان گردهم می‌آیند و به زیارت می‌پردازند.

امسال نیز میلیون‌ها مسلمان از کشورهای مختلف هم‌زمان با ایام حج به مدینه و مکه مشرف شده‌اند که 85 هزار و 200 نفر از زائران حج ایرانی هستند.

نام‌های دیگر شهر مکه، بکه، ام‌القرا و بلدالحرام نیز است که در قرآن به تمامی آن‌ها اشاره شده است.

از مکه تا بندر مکه 80 و تا مدینه منوره 450 کیلومتر است که آب و هوای مکه مکرمه گرم و خشک و مرطوب‌تر از مدینه است.

در این شهر مقدس اماکن تاریخی مختلفی نیز وجود دارد. مسجدالحرام یا مسجد اعظم مهم‌ترین مسجد جهان اسلام و قبله‌گاه مسلمانان است. هر انسانی در آن وارد شود، ایمن است و نباید به او آسیب رسانده شود. در صدر اسلام مسجدالحرام کوچک بود که بعد گسترش یافته است.

کعبه، خانه خدا، بیت‌الله الحرام یا بیت‌العتیق، مقدس‌ترین بنا و اولین مسجدی است که روی زمین ساخته شده است. خانه خدا را ابتدا حضرت آدم(ع) بنا کرد و بعد حضرت ابراهیم(ع) به کمک حضرت اسماعیل(ع) آن را تعمیر و بازسازی کرد که این بنا تاکنون چندین بار تجدید بنا و بازسازی شده است.

کعبه چهار ضلع دارد که به مجموع چهار ضلع آن «ارکان کعبه» می‌گویند؛ شمالی یا عراقی، جنوبی یا یمانی، شرقی یا حجرالاسود، غربی یا شامی از ارکان کعبه به شمار می‌آیند.

این بنا بخش‌هایی مثل ملتزم که دیوار بین حجر و درب کعبه است و همچنین مستجار و حطیم دارد. حجر اسماعیل و آب زمزم نیز در اطراف کعبه و مقام ابراهیم محل ایستادن حضرت ابراهیم(ع) در مقابل درب کعبه است که در پشت آن محل طواف نماز واجب واقع شده است.

چاه زمزم در نزدیکی مقام ابراهیم و در هجده متری کعبه، در زیرزمین واقع است و آب آن توسط پمپ از طریق لوله کشی به زائران می‌رسد. در گذشته، حجاج می‌توانستند از پله‌های داخل حیاط مسجد الحرام، به محل چاه زمزم وارد شوند، ولی اکنون این محل بر روی زائران بسته شده است.

کوه صفا در دامنه کوه ابوقبیس و فاصله آن تا کوه مروه حدود 400 متر است که این منطقه، نقطه شروع دعوت علنی پیامبر(ص) بود. کسی بالای آن بایستد روبروی حجرالاسود قرار می‌گیرد.

عرفات سرزمینی است که زائران از ظهر تا غروب روز نهم ذی‌الحجه در آن بخشی از مراسم حج را با وقوف و نیایش برگزار می‌کنند و زائران در مشعرالحرام یا مزدلفه  بعد انجام عرفه کوچ کرده و موظفند از اذان صبح تا طلوع آفتاب دهم ذی‌الحجه در آن وقوف کنند.

سرزمین منا هم از روز قربان تا دو روز پس از آن بیشترین اعمال انجام می‌دهند. کوه نور با ارتفاع 643 متر در شمال شرقی مکه و  غار حرا در آن واقع است. این کوه مشرف به منا و به سمت عرفات است. حضرت محمد(ص) هر سال مدتی در حرا به دعا می‌پرداخت که حضرت جبرئیل بر او فرود آمد و رسالت را بر ایشان وحی کرد.

قبرستان ابوطالب که به مقبره بنی‌هاشم معروف است و قبرستان عبدالمطلب که ابوطالب و حضرت خدیجه(س) در آنجا دفن شدند، در مکه واقع است، به همین دلیل این قبرستان پس از قبرستان بقیع در مدینه مورد توجه شیعیان قرار دارد. 

مولد النبی، محل تولد پیامبر اعظم(ص) در نزدیکی مسجدالحرام کنار شعب ابی طالب است که هم اکنون کتابخانه مکتبه مکه مکرمه نام دارد.

امام صادق(ع) فرمودند: «مکه حرم خدا، حرم رسول خدا(ص) و حرم امیرالمومنین(ع) است. یک نماز در مکه برابر با صد هزار نماز و یک درهم خرج کردن در راه خدا در آن سرزمین برابر با صدهزار درهم است». در حدیثی دیگر از ایشان آمده است: «کسی که در مکه قرآن را ختم کند، نمی‌میرد، مگر اینکه رسول خدا را زیارت کند و جایگاهش را در بهشت ببیند».