۹۰ هزار حاجی قربانی بی کفایتی آل سعود

الاخبار این آمار و ارقام را در چند هفته گذشته به دست آورده که شامل آمار حجاجی است که در طول چهارده سال گذشته (از جمله قربانیان حادثه منا و سقوط جرثقیل در مسجد الحرام)، جان باختند.

خلیل کوثرانی و دعاء سویدان در گزارشی در این روزنامه نوشتند حج امسال یعنی سال 1437 هجری قمری، هزار و چهارصد و شصت و چهارمین حج مسلمانان از زمانی است که اجرای فریضه حج از اواخر حیات مبارک حضرت محمد [صلی الله علیه و آله و سلم ] به اجرا در آمد.

همچنین حج امسال نود و سومین حج از زمان روی کار آمدن آل سعود و به دست گرفتن اداره مناسک حج توسط این خاندان یعنی زمانی که عبد العزیز بنیانگذار عربستان، سیطره‌اش را بر این سرزمین مقدس با شمشیر تثبیت و بر خلاف وعده‌هایی عمل کرد که به مسلمانان و به طور مشخص به اهل حجاز  داده بود.

حج  امسال با هیچ یک از مراسم حج سال گذشته شباهت ندارد چرا که در سایه اقدامات توسعه «وحشیانه» دو حرم برگزار می شود و بازتاب این اقدامات در کاهش بی‌سابقه شمار حجاجی که از کشورهای مختلف جهان می آیند دیده می شود . حج امسال همچنین پس از گذشت یکسال از یکی از بزرگترین فاجعه‌های تاریخ حج یعنی فاجعه منا برگزار می شود.

جریانات این فاجعه به علت اقدامات حکومت سعودی همچنان پنهان مانده است و سانسور می شود.

گزارش ذیل ،از خطرناکترین بخشهای این تحقیق پرده بر می دارد و یک سند رسمی را فاش می کند که نشانگر سوء مدیریت و فریبکاری سعودی‌ها نه تنها در موسم حج سال گذشته بلکه در طول چهارده سال گذشته است.

واکنشها و پس لرزه‌های بحران منا از حد مواضع خشمگینانه پایتختهای جهان اسلام فراتر رفته و به حد تحریم حج امسال رسیده است. این تصمیمی است که ایران به عنوان بزرگترین زیان دیده از فاجعه منا که بیشترین تعداد قربانی را در این فاجعه داشته است، اتخاذ و حج امسال را تحریم کرد. آن طور که دولت سعودی اعلام کرد 769 حاجی سال گذشته کشته و 694 حاجی دیگر مصدوم شدند.

با وجود آنکه طرفهای ایرانی و سعودی در ماههای آوریل و مه گذشته دو دور مذاکره انجام دادند و کوشیدند این بحران را حل کنند اما در این مذاکرات، غلبه با سیاست بود چرا که ریاض، برخی خواسته های ایران را که در اصل در حجهای سابق نیز وجود داشت مانند خواندن دعای کمیل منسوب به علی بن ابیطالب [ علیه السلام ] که مسلمانان شیعه در شبهای خاصی می خوانند و مراسم برائت از مشرکین که [ امام ] خمینی بنیانگذار جمهوری [ اسلامی] ایران مطرح کرد و حجاج در آن شعارهایی علیه استکبار جهانی سر می دهند، به عنوان بهانه مطرح کرد و برای حفظ جان حجاج ایرانی نیز تضمینهای امنیتی نداد.

پس از آن ایران رسماً اعلام کرد حجاج خود را امسال به حج نخواهد فرستاد و عربستان سعودی را به علت کارشکنی در مناسک حج سرزنش کرد.

پرونده فاجعه منا در برخی دیگر از کشورهای اسلامی نیز همچنان باز است و بسته نشده است. درست است که آمارهای جان باختگان این فاجعه تأیید نشده و امید بستگان قربانیان درباره نتایج تحقیقاتی که حکومت سعودی انجام خواهد داد به یأس تبدیل شده است اما نشانه های شک و تردید تا الان درباره نحوه رفتار برخی دولتهای مشخص با این فاجعه همچنان وجود دارد.

یکسال کامل از فاجعه منا می گذرد اما ریاض، وعده خود را برای انجام تحقیق، عملی نکرده و پاسخگو نبوده و حتی عذرخواهی هم نکرده است. صدها خانواده از کشورهای مختلف جهان با انتظار تؤام با اهانتی که به آنها می شود منتظرند تا قبرهای فرزندانشان به آنها نشان داده شوندیا اجساد بستگانشان را شناسایی کنند یا دیه‌های آنان را دریافت کنند یا حداقل دلهایشان با اطلاع از حقیقت ماجرای روز فاجعه منا و روزهای پس از آن تسلیّ پیدا کند با علم به اینکه سعودی‌ها در آن زمان به سرعت بسیاری از حجاج را بدون اطلاع بستگانشان دفن کردند و علاوه بر این، هویت برخی از اجساد نیز با وجود لافهای سعودی‌ها درباره آمادگی و طرحهایشان نامشخص باقی مانده است . 

این گزارش در ادامه می افزاید: این در حالی است که هزینه این طرحها نیز از جیب خود حجاج و عمره گزاران است و از خزانه های مالی این امیر نشین نفت خیز نیست.

بدین ترتیب دولت سعودی از یک « شکست خورده»ای که امکان داشت روزی گناهانش را بخشید به « یک جنایتکار واقعی» تبدیل شد و وحشیگری‌اش به جایی رسید که حتی از عذرخواهی از بستگان قربانیان خودداری کرد و با تکبر و نخوت آنان را مسئول مرگشان دانست! و کمتر از یک هفته از این فاجعه گذشته بود که سلمان بن عبد العزیز بدون معذوریت و محظوریت به محمد بن  نایف ولیعهدش برگزاری « موفقیت آمیز» حج سال 1436میلادی را تبریک گفت!

چنین توصیفی از برگزاری حج چندین علت دارد که مخدوش کردن آمار واقعی قربانیان فاجعه در صدر آن قرار دارد. این موضوع در تناقض شدید بین آمارهای عربستان و مجموع آمارهای رسمی صادره از دولتهای کشورهای اسلامی، آشکار شد و بعدها  کاشف به عمل آمد که این کشورها نیز تحت فشار منافع مشترک با ریاض در آمارها دستکاری کرده اند. علت دیگر آن است که عربستان هیچ یک از مسئولان اداره امور حج این کشور و در صدر آنها وزیر حج یعنی بندر بن حجار را برکنار نکرد و تا امروز به کار خود ادامه می دهد با علم به اینکه پیش از فاجعه منا ، جرثقیل در مسجد الحرام در مکه مکرم سقوط کرده بود و اقداماتی که پس از سقوط جرثقیل انجام گرفت در حد تلاش برای ساکت کردن [ صداهای معترض] بود چرا که هنوز چند ماهی از اقدام سعودی در  جلوگیری از فعالیت گروه بن لادن به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای پیمانکار در عربستان ( که مسئولیت توسعه حرم مکی را به عهده دارد و مالک جرثقیلی است که یازدهم ژوئیه سال گذشته میلادی در داخل مسجد الحرام سقوط کرد) و جلوگیری از شرکت گروه بن لادن در طرحهای جدید، نگذشته بود که فرمانی سلطنتی صادر شد و نام این شرکت بار دیگر در فهرست شرکتهای فعال گنجانده شد و به اجرای طرحهای دولتی بازگشت و ممنوعیت سفر مسئولان ارشد این شرکت نیز لغو  شد.

علت سوم نیز خودداری از هرگونه پاسخ به درخواستهای بستگان برای پرداخت دیه بود و مبهم نگه  داشتن اطلاعات مربوط به موقعیت قبرهای قربانیان بود. طفره روی در صدور نتایج تحقیقات یا حتی فاش کردن برخی سرنخها با وجود گذشت یکسال کامل از این فاجعه از علل دیگر است و این کاملا نشان می دهد که سعودی‌ها روی عامل زمان و فراموشی مسلمانان وبهطور مشخص فراموشی بستگان جان باختگان و مصدومان ،کاملا حساب کرده اند و امیدوارند از موفقیت محدود احتمالی در حج امسال بهره برداری کنند.

الاخبار در ادامه نوشت اطلاعاتی به دست آورده است که در پایگاه اینترنتی خود منتشر می کند.این اطلاعات نشانگر شکست سعودی‌ها در اداره مناسک حج و عمره و زیارتگاهها و نبود شفافیت در خصوص حوادثی است که در مناسک حج می گذرد و در طی سالیان حج رخ داده و همواره فاجعه هایی را به بار آورده است که هزاران نفر به صورت یکجا و یا در حوادث پراکنده قربانی شده‌اند.

این اطلاعات که « متوفیان بین سالهای 1423 تا 1437 هجری قمری » نام دارد در ذیل فایل حجاج از همه ملیتها گنجانده شده است و تعداد ، اسامی ، جنیست، ملیت ، سن و سال و تاریخ مرگ آنها طی چهارده سال اخیر را شامل می شود اما مشخص نیست که آیا آنها عمره گزار بوده یا فقط حاجی بوده اند. این آمار و ارقام در سه هزار و صدو بیست ویک صفحه[3121] تهیه و نام نود هزار و دویست و شصت و هفت[90267] حاجی که در سرزمینهای مقدس در این مدت چهارده سال از دنیا رفته‌اند درج شده است.

الاخبار نوشت:‌ حتی اگر این موضوع را مد نظر قرار دهیم  و [بپذیریم] که عربستان طی این مدت، پذیرای دهها میلیون حاجی و عمره گزار بوده و بیشتر آنان نیز سن و سال زیادی داشتند و احتمال مرگ و میرشان خواه به علت « قضا و قدر [ کنایه زنی به اظهارات مقامات سعودی ]» یا ناتوانی در تحمل ازدحام افزایش می یابد ، باز هم این رقم هولناک و در حد وقوع جنگهای مرگبار بزرگ است.

اینجا برخی ارقامی که عربستان رسماً در طول مهم ترین حوادث حج اعلام کرده است یادآوری شود.

بر اساس آمارهایی که دولت عربستان ارائه کرده است بر اثر آنچه که دولت این کشور آن را « حوادث ازدحام» بین سالهای 1990 تا 2015میلادی می نامد، حدود سه هزار و دویست[3200] حاجی جان باخته اند. اگر به این آمار ، ارقام قربانیان حوادث پراکنده مانند آتش سوزی ها، نشست زمین و درگیریها را که بین سالهای 1975 تا 2015 میلادی رخ داده، بیفزاییم این رقم به حدود چهار هزار و پانصد [ 4500] حاجی متوفی می رسد.  اما آمارهای پنهان شده و اعلام نشده نشان می دهد مناسک حج طی فقط چهارده سال گذشته جان بیش از نود هزار نفر را گرفته است.

این چه تفسیر و معنایی دارد؟ تنها یک تفسیر دارد و آن اینکه سعودی‌ها نه تنها در خصوص فاجعه منا به افکار عمومی جهان اسلام دروغ گفته‌اند بلکه سانسور و فریبکاری ، دو راهبرد ثابت سعودی‌ها طی دهها سال گذشته بوده است و این راهبردها، اقدامی برای سرپوش گذاشتن بر روی ناتوانی‌ها و شکستها و ادامه تسلط بر مدیریت حج بوده است چرا که حج پس از نفت دومین برگ برنده ریاض در بزرگنمایی نقش سیاسی عربستان در عرصه منطقه‌ای و بین المللی است.

در جزئیات این سند روشن شده است، ارقامی که برخی طرفها دست به دست کرده‌اند عاری از واقعیت نبوده است؛ بر خلاف ریاض که اعلام کرد تعداد قربانیان فاجعه منا فقط 769 نفر بوده است و بر خلاف خبرگزاریهای جهانی که بزرگترین آن، اعلام کرد شمار کشته‌ها بیشتر  از 2221 نفر نبوده است.

الاخبار نوشت: اما آمار واقعی آنهایی که در حج سال گذشته میلادی کشته شدند بر اساس اطلاعات درز کرده  دست کم هفت هزار نفرند که بیشتر آنها در فاجعه منا جان باختند و سپس قربانیان حادثه سقوط جرثقیل در مسجد الحرام هستند. این فاجعه به وضوح در آمارها و اطلاعات دیده می شود و صدها نفر از قربانیان ( نزدیک 1600 نفر) تحت عنوان « شماره فلان، ناشناخته» است یا در لیستی تحت عنوان « ناشناخته ( ناشناخته از نظر اسم یا بخشی از اسم یا ملیت) » قرار گرفته اند.

فاجعه بارتر از همه آنچه که گفته شد آن است که برخی از متوفیان با عباراتی مانند « تکه تکه » یا « جمع آوری تکه‌تکه ها» از آنان یاد شده است.

موضوع غافلگیر کننده و حیرت آور دیگری که در ماههای گذشته در سطح گسترده‌ای دهان به دهان گشته و گفته می شود که بیشتر متوفیان، ایرانی هستند؛ دقیق نیست .

در متن این سند تصریح شده است: علاوه بر صدها فرد ناشناس، ارقام زیادی از قربانیان برخی کشورهای اسلامی دیگر مانند مصر و پاکستان و اندونزی وجود دارد. این ارقام به ارقام مشخص شده درباره قربانیان ایرانی نزدیک و حتی گاهی بیشتر از آن است.

بر اساس آنچه که گفته شد پرسشهای زیادی وجود دارد که چرا که کشورهای اسلامی به مدیریت آل سعود بر حرمین شریفین تا الان رضایت داده اند؟

الاخبار نوشت: با وجود آنکه حوادث دهها سال گذشته ثابت کرده است به میراث اسلامی به نفع طرحهای عمرانی مد نظر پادشاهان و شاهزادگان بی‌اعتنایی می‌شود و پادشاهان و شاهزادگان از این میراث برای مقاصد سیاسی خود بهره برداری می کنند و با وجود شکست آل سعود در اداره مناسک حج و حفظ جان حجاج  و  عمره گزاران و با وجود آنکه آنان از موضوع « خدمت حرمین» برای کسب مشروعیت دینی بهره برداری می کنند تا بر صدور اندیشه وهابی تکفیری به کشورهای اسلامی و تبلیغ طرح سیاسی آل سعود سرپوش بگذارند اما حمایت اسلامی از مدیریت سعودی‌ها بر مناسک حج ادامه دارد.

این روزنامه در پایان افزود: چه تعداد دیگری، فاجعه باید رخ بدهد تا  دولتهای اسلامی دست از حمایت از این خاندان بردارند؟ اگر بهانه آنها در گذشته نبود مدرک قاطعانه دال بر شکست سعودی ها بود اما افکار عمومی جهان اسلام امروز سندی دارد که بخشی از آن ثابت شده و چه بسا بخش زیادی از این سند هنوز بر ملا نشده است .