۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۴ : ۰۶
مرحوم آیت الله بهجت:
افعال انسان در عین اختیاری بودن، به توفیق الهی انجام می‌گیرد
مرحوم حضرت آیت الله العظمی بهجت می فرمود: ما همین اندازه می‌دانیم که خداوند امر فرموده و نهی کرده و ما در فعل و ترک مضطر نیستیم و بین افعال مضطر و غیر مضطر فاصله است؛ همین مصحح عقوبت است. و نیز بالوجدان ثابت است.
عقیق: مرحوم حضرت آیت الله العظمی بهجت می فرمود: اگر توفیق و دستگیری خدا
نباشد، مگر کارهای اختیاری انسان انجام می گیرد؟! باید دستگیری و توفیق از
ناحیه‌ی خدا باشد، تا با اعمال اختیار و اراده از ناحیه‌ی بنده، کارهای
اختیاری انجام گیرد. تازه انجام افعال اختیاری مشروط به بقای حیات و صحت و
عدم موانع است. مثلا برای انجام نماز باید بنده ساجد و ... باشد و عنوان
سجود به قیام مبدل شود و شخص قائم، راکع و ساجد گردد، این ها همه از او
تعالی و به او است؛ زیرا وجود و ایجاد، تا چه رسد به حرکات و سکنات، به او
است؛ چنان که می‌فرماید:"آن هنگام که {سنگریزه‌ها را} پرتاب نمودی، این تو نبودی که انداختی، بلکه خدا انداخت.1
ما همین اندازه می‌دانیم که خداوند امر فرموده و نهی کرده و ما در فعل و ترک مضطر نیستیم و بین افعال مضطر فاصله است. همین مصحح عقوبت است و نیز بالوجدان ثابت است که خود را در مورد تکلیف، فاعل مایشا و مختار و خالق فعل می‌دانیم، حال این که همگی مخلوق خداست و اختیار بنده نیز بر فرض ابقای خداست و باید خدا او را باقی بدارد تا فعل را از روی اراده و اختیار انجام دهد و انسان "فاعل ما بِهِ" است نه "فاعل ما مِنهُ" ولی خیال می کند که "فاعل ما مِنهُ" است و این که فعل از او صادر می‌شود، و حال این که نمی‌داند چه قدر طول می‌کشد و یا به آخر می‌رسد یا نه و یا موفق به انجام کار تا به اخر می‌شود یا نه؛ با این که از او قصد انجام فعل تا آخر آن را دارد.
پی نوشت:
کتاب در محضر حضرت آیت ا... العظمی بهجت - ص 9
محمد حسین رخشاد
منبع:تسنیم
گزارش خطا
