سهم سرداران شهید از سینما +عکس

نجنگیدیم، بلکه دفاع کردیم. هشت سال جنگی را که تحمیلی بود. آن هم نه از سوی یک کشور، بلکه آن کشور تنها یک دست از هزاران دستِ پشت پرده بود که خود نمایی می‌کرد. مادران ما با خون دل خوردن و تقدیم جوانان رشید سرو قامتشان برای آرمان های انقلاب و حفظ ناموس و خاک، هشت سال سخت را تاب آوردند. پدرانمان نیز از رفتن فرزنداشان دم نزدند، فرزندانی که بی خداحافظی رفتند بی‌آنکه بازگشتی در انتظارشان باشد و ما این همه را فراموش نخواهیم کرد.

امروز کافی است در دهه نود با گذشت 27 سال از دفاع مقدس، در خیابان های پایتخت، نه، در خیابان های سرتا سر ایران تنها چند گام برداریم تا نام چندین شهید را بر سر در کوچه ها ببینم و هنوز هم هستند کسانی که در انتظار بازگشت فرزندشان‌اند.  27 سال می گذرد و ما هنوز شهیدانی داریم که گم نامند و جانبازانی که چند قدم تا شهادت فاصله دارند و شاید تنها یک نفس تا دیدار روح الله. 

نمی دانم از کجا به سینما و سینماگران خرده بگیرم شاید باید به رسم معمول پای مسئولی را به میان بکشم و بر سیاست گذاری غلطی که باعث کم کاری در حوزه سینما نسبت به شهدا و سرداران جنگ شده است ایراد وارد کنم. اما این مردم همواره به صورت خودجوش و بر اساس اعتقاد قلبی، قبلشان برای شهدا می‌تپد. اگر این اعتقاد قلبی و فطری نبود که باید فاتحه معرفت را زودتر از این ها می‌خواندیم. 

در هر سرزمینی با هر اعتقادی مردم و حکومتش به سربازانی که جان شان را  برای آرامش آن ها تقدیم کرده‌اند ادای دین می‌کنند. ما هم ادای دین می کنیم، اما چگونه؟! تنها با گذاشتن نام کوچه ها، خیابان ها واتوبان‌ها به یاد شهدا؟! یا با انتشار چندین کتاب آن هم در کشوری که سرانه مطالعه اش آنقدر پایین است که بر سر ثانیه‌ها باید چانه زد؟! بیایید چانه نزنیم و برویم سر اصل مطلب، سینما.

و اما سینما! این غول بی شاخ و دم که چون شیری در فتح کشورها مرزهای فرهنگی را می نوردد و سرداران تخلیلی زاییده ذهن آدم هایش را به خورد دیگران می‌دهد چنان که گویی کاراخانه الگو سازی دارند آن هم برای دیگران و سینمای ما همچنان شیری بی یال و کوپال است که نمی‌تواند بزرگی سرداران واقعی سرزمینش را به تصویر بکشد. سردارانی واقعی که پای شان در زمین بود و نگاه شان به آسمان.

در آستانه هفته دفاع مقدس نگاهی انداختم به فیلم های دفاع مقدسی. گفتنی ها زیاد است و کم کاری ها آنقدر چشمگیر که بیان همه آن در این مجال نمی گنجد که هم شما خسته می‌شوید و هم صرافت طبع بنده نمی گذارد که مطلبی را نیمه کاره بگذارم. با ساخت بیش از هزار فیلم در این عرصه همچنان چون شاگردی در کلاس اول درجا می‌زنیم و چه معلمان خوش اخلاق و صبوری هستند خانواده شهدا، که بر ما می‌بخشند.

به الگو سازی اشاره شد و من هم نگاهی به الگوهای خیالی که همین خارجی ها برای ما درست کرده اند انداختم. همچنین به افرادی که در دفاع مقدس نامشان پرآوازه است و شخصیت‌شان جان می‌دهد برای الگو سازی. دیدم چقدر دست‌مان خالی است، با دست های خالی چه باید کرد؟! شکیبایی بس نیست؟! با آن همه سردار جنگ جان بر کف، آدم های عجیب و غریب، سینمای ما تنها  هشت فیلم و فقط هشت فیلم در ارتباط با آنها ساخته است. شناخت همت، چمران، کشوری و... سخت است اما سینما توانایی خوبی دارد و زبان نرمی برای بیان آنچه ما نمی‌دانیم، اما از شاگرد تنبلی که مدام درجا می‌زند چه توقعی می‌رود.

تازگی‌ها حکایت فرزند یتیمی را پیدا کرده که هیچ کس دایه گی‌اش را هم قبول نمی‌کند منظورم سینمای دفاع مقدس است. سینمایی که برای خیلی ها دست‌اویزی بود برای ورود به این عرصه.

 هشت فیلمی که در ادامه به آنها اشاره شده است به فراخور شرایط و زمان و نوع پرداخت شان به شخصیت‌های‌ شهدا جای بحث دارند، اما دندان پیش کشی را نمی شمرند. بحث از نقد آثار به صورت مجزا فراتر از کلیت فضای موجود و الکن بودن سینما در ادای دین به سرداران و قهرمانان مطرح دفاع مقدس است برای این کلیت باید فکری کرد. برای ادای دین سینما به سرداران شهید چه باید کرد؟!

«چ» سود که «دلتنگی‌های عاشقانه» در «شب واقعه» هم بر دل نمی نشیند و «شور شیرین» «بزرگ مرد کوچک»، بهنام محمودی‌ها را می گویم «زیباتر از زندگی» و «به کبودی یاس» است، باشد که «یوسف هور» را بیابد.

*«چ»

«چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا بوده است. این فیلم سینمایی دفاع مقدسی به کارگردانی مرد مطرح سینمای دفاع مقدس توانست بازخورد خوبی در بین مردم داشته باشد البته که هر فیلمی انتقاد و حاشیه همیشه همراهش است. در این فیلم سنیمایی به دو شهید پرداخته شد. شهید مصطفی چمران و شهید اصغر وصالی با بازی فریبرز عرب‌نیا و بابک حمیدیان در «چ» ابراهیم حاتمی کیا به تصویر کشیده شدند.

همزمان با بحران شهر پاوه در مرداد ماه 1358،دکتر مصطفی چمران به عنوان معاون دولت موقت در امور انقلاب به همراه سرتیپ فلاحی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش وارد شهر پاوه می شوند تا به اوضاع و امور سرکشی نمایند.در این میان گروه اصغر وصالی به عنوان فرمانده نیروهای مردمی تنها مدافعین شهر پاوه محسوب می شوند. «چ» روایت 48ساعت از زندگی دکتر مصطفی چمران در قائله محاصره شهر پاوه توسط نیروهای ضدانقلاب است.

این فیلم جوایز مختلفی را در جشنواره از آن خود کرد. برگزیده  سیمرغ بلورین از جشنواره ی سی و دوم فجر در رشته های بهترین صدابرداری (بهمن اردلان)، بهترین جلوه های ویژه بصری (هادی اسلامی)، بهترین فیلم از نگاه ملی (محمدرضا جعفری جلوه)، بهترین تدوین (مهدی حسینی وند)، نقش دوم مرد (بابک حمیدیان)، بهترین جلوه‌های ویژه میدانی (حمید سلیمانی)، بهترین صداگذاری و میکس (علیرضا علویان)

بازیگران :این فیلم سینمایی عبارتند از : فریبرز عرب نیا, بابک حمیدیان, سعید راد, مریلا زارعی, مهدی سلطانی

فریبرز عرب‌نیا بازیگر نقش شهید مصطفی چمران،سعید راد در نقش شهید تیمسار فلاحی و بابک حمیدیان بازیگر نقش شهید اصغر وصالی هستند.

*«دلتنگی‌های عاشقانه»

فیلم دلتنگی های عاشقانه به کارگردانی رضا اعظمیان در باره جانباز شهید سید منوچهر مدق وهمسرش فرشته ملکی است وبر اساس نوشته ای با این مضمون تهیه شده است . نحوه آشنایی شهید با همسرش درایام مبارزات مردم علیه حکومت ستم شاهی تا نامزدی وازدواج و آغاز جنگ تحمیلی ورفتن به جبهه وجانبازی تا شهادت این رزمنده ی پاسدار روایت می شود.

محمدرضا فروتن و میترا حجار دو بازیگر اصلی فیلم سینمایی «دلتنگیهای عاشقانه» رضا اعظمیان هستند که محمدرضا شرفالدین تهیه کنندگی آن را برعهده دارد.

محمدرضا فروتن بازیگر نقش شهید مدق است.

*«شب واقعه»

فیلم‌ سینمایی «شب واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی در 10 بخش نامزد دریافت جوایز سیمرغ بخش مسابقه سینمای ایران بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر شد.

«شب واقعه» داستان زندگی دریاقلی سورانی یکی از نیروهای مردمی خرشهر است که از رشادت‌های فراوان به شهادت می‌رسد.

این فیلم بخشی از زندگی شهید دریاقلی سورانی را به تصویر می‌کشد که در جریان حمله عراقی​ها به ایران با هدف اشغال خرمشهر،​ عملیات را گزارش می​دهد و به این ترتیب خوزستان را از اشغال در آبان ماه 59 نجات می​دهد. حمید فرخ​نژاد برای بازی در نقش دریاقلی سورانی نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد شده است.

بازیگران این فیلم عبارتند از حمید فرخ‌نژاد، لادن مستوفی، حبیب دهقان‌نسب از بازیگران سرشناس این فیلم می باشند.

حمید فرخ نژاد در نقش شهید دریاقلی سورانی بازی کرد.

*«شورشیرین»

شور شیرین فیلمی به کارگردانی و نویسندگی جواد اردکانی ساختهٔ سال 1388 است. فیلم سینمایی «شور شیرین» پنجمین فیلم بلند جواد اردکانی و دومین اثر سینمایی در کارنامه فیلمسازی وی بعد از فیلم «به کبودی یاس» می باشد که در مورد زندگی فرماندهان دفاع مقدس ساخته شده است.اردکانی پس از آنکه در فیلم قبلی خود زندگی یکی از فرماندهان مخلص و گمنام دفاع مقدس یعنی شهید عبدالحسین برونسی را به تصویر کشید اینبار در «شور شیرین» سراغ گوشه هایی از زندگی فرمانده لشکر ویژه شهدا «شهید محمود کاوه» رفته است.

فیلم در کردستان آغاز می‌شود؛ در جاده سقز. داستان فیلم، داستان پدری است که برای حضور در مراسم عقد پسرش راهی مناطق غرب کشور که ضد انقلاب درآنجا حضور پررنگی دارد، شده است. میانه راه نیروهای حزب دموکرات آنان را از ماشین پیاده می‌کنند آن‌ها را به اسارت می‌گیرند. نهایتا پدر خانواده از طرف ضد انقلاب مامور می‌شود تا برای به چنگ آوردن شهید کاوه با دشمن همکاری کرده و خانواده خود را نجات دهد.

بازیگران : حمیدرضا عمار لو، رضارویگری، جواد عزتی، علی کشوری، احمد نجفی، پردیس افکاری، شبنم قلی خوانی

حمیدرضا عمارلو بازیگر نقش شهید محمود کاوه است.

*«بزرگ مرد کوچک»

بزرگ مرد کوچک فیلمی به کارگردانی صادق صادق‌دقیقی و نویسندگی عبدالجبار دلدار، پروانه مرزبان ساختهٔ سال 1390 است.

داستان فیلم به اوایل جنگ و حمله عراق به خرمشهر بازمیگردد و با محوریت زندگی شهید بهنام محمدی است. این نوجوان تنها به انگیزه دفاع از آب و خاک و ناموس، رشادتهای بسیاری را بروز داده است. این نوجوان در ابتدا به دست نیروهای عراقی میافتد و مورد ضرب و شتم قرار میگیرد اما اعتماد عراقیها را جلب کرده و مواد غذایی، مهمات و گرای دشمن را به نیروهای ایرانی میرساند.

بازیگران: شبنم قلی خانی، پرهام دلدار، پویا امینی، محمدجواد سلام‌پور، سلیمه رنگرز، بازیگران: شبنم قلی خانی، پرهام دلدار، پویا امینی، محمدجواد سلام پور، سلیمه رنگرز، شبنم قلی خانی، پرهام دلدار، پویا امینی، محمدجواد سلام پور، سلیمه رنگرز، پرهام امینی، سوگل تهماسبی، طاهره نیک آزاد، عبداله نعیم زاده

محمدجواد سلام‌پور بازیگر نقش شهید بهنام محمودی است.

*«زیباتر از زندگی»

زیباتر از زندگی فیلمی به کارگردانی و نویسندگی انسیه شاه حسینی، تهیه‌کنندگی سعید سیدزاده ساخته سال 1389 است. این فیلم نماینده سینمای دفاع مقدس در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر بود

این فیلم در سال 1389 ساخته شده است و نماینده سینمای دفاع مقدس در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر بود و توانست سیمرغ بخش جلوه‌های ویژه میدانی سیمرغ سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر و همچنین عنوان بهترین فیلم را در بخش نگاه ملی این جشنواره از آن خود کند.

«زیباتر از زندگی» داستان زندگی شهید محمدحسین علم‌الهدی، فرمانده سپاه هویزه و رزمندگانی است که در عملیات نصر به کمک نیروهای مخلص ارتش به یاری مردم روستاها در منطقه جنوب اهواز در دشت آزادگان می‌شتابند. حامد کمیلی نقش این شهید را در فیلم بازی می کند.

حامد کمیلی بازیگر نقش شهید حسین علم الهدی بوده است.

*«به کبودی یاس»

«به کبودی یاس» به کارگردان: جواد اردکانی در مورد شهیدی است که جزو فرماندهان گمنام به حساب می‌آمد که مخلصانه در مسیر دفاع از سرزمین خود گام برداشت.

سردار شهید عبدالحسین برونسی عصر 23 شهریور 1321 متولد شد، او پس از خدمت سربازی به مشهد مهاجرت کرد ابتدا به شغل های متفاوتی روی آورد اما سرانجام بنایی را انتخاب کرد.

این سردار سرافراز سرانجام در اسفند 63 و در عملیات «بدر» به شهادت رسید.

بازیگران: داوود عین آبادی (برونسی)، محمد تقی نژاد، علی بکائیان، حسن چودن، رضا نامدار، علی کشوری، سعید ولی زاده، روشنک سه قلعه گی، حکیمه خاکسار، ندا کوهی و...

داوود عین آبادی بازیگز نقش شهید برونسی است.

*«یوسف هور»

«یوسف هور» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی علی اصغر شادروان ساختهٔ سال 1391 است.

شهید هاشمی یکی از سرداران خوزستان است که در جنگ تحمیلی ایران و عراق فعالیت ها و اقدامات بسیار مهمی انجام داده است. وی در سال 66 در جزیره مجنون شهید و مفقود شد و در سال 89 پیکر وی را در جستجوی مفقودین یافته و به کشور بازگردانده شد.

بازیگران این فیلم آرش مجیدی، جمشید جچهان زاده، اکبر سنگی، کاظم هژیر آزاد، رضا فیاضی، غلامرضا فرامرزیان، یلدا قشقایی، رز رضوی و هومن عدالت هستند.

آرش مجیدی در نقش علی هاشمی بازی کرده است.