راسخان در علم چه کسانی هستند؟

 

امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: بدان که راسخان در علم همان کسانی هستند که اقرارشان به نادانی به بسیاری از امور، آن ها را از بیهوده فرو رفتن در راه هایی که بر آن ها پوشیده شده و تفسیر آن را نمی دانند و از فرو رفتن در اسرار پنهان بی نیاز ساخته است. خداوند آنان را به دلیل همین اعتراف به عجز از دستیابی به چیزهایی که احاطه علمی به آنها ندارند، ستوده است و خودداری آنان از غور کردن در آن چه به بحث از کُنه آن مکلف نشده اند، استواری در علم نامیده است. (نهج البلاغه، خطبه 91)

 

امام باقر (ع) نیز فرموده اند: ... اگر بپرسند چه کسانی راسخان در علم اند؟ پاسخ این است که کسی که در عملش اختلاف نظری وجود نداشته باشد. اگر بپرسند آن شخص کیست؟ بگو پیامبر اکرم (ص) صاحب این مقام بود؛ آیا این مطلب را تبلیغ کرد یا نه؟ اگر بگویند تبلیغ نموده است، از آنان پرسیده می شود: آیا پس از وفات پیامبر (ص) جانشینش دارای علمی هست که اختلاف در آن نباشد؟ اگر بگویند نه، به آنها گفته می شود خلیفه پیامبر (ص) از جانب خدا تایید می شود پیامبر (ص) نیز تنها کسی را به عنوان جانشین خود انتخاب می کند که مانند خود او حکم نماید و شبیه خودش باشد مگر در امر نبوت. اگر پیامبر (ص) کسی را به عنوان جانشین در علم خود انتخاب نکرده باشد، آیندگان از امت خویش را ضایع و نابود کرده است.(کافی، جلد 1، ص 245)