نحوه تعامل رسول‌الله(ص) با مردم

عقیق:حجت‌الاسلام والمسلمین محمدکاظم راشد یزدی (کارشناس مباحث اخلاقی و اجتماعی): در قرآن کریم خداوند به بندگانش سفارش و امر می‌کند تا برنامه زندگی‌شان را از نحوه زندگی پیغمبر (ص) اقتباس کنند: لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ؛ چرا که در رفتار و گفتار پیغمبر (ص) برای ما سرمشقی بسیار نیکو وجود دارد.

بنابراین شاید لازم نباشد که مباحث فیلسوفان و اندیشمندان غربی و دیگر روانشناسان را بدانیم و آنها را سرمشق خود کنیم، البته مطالعه اندیشمندان غربی هم خوب است اما راه نزدیکتر ما برای سرمشق گیری، پیامبر (ص) است. بنابراین آنچه که پیغمبر (ص) برای ما آورده است را باید دریافت کنیم و آنچه را که نهی کرده، فروگذاریم چرا که پیغمبر ما (ص) هم پیامبر است و هم وضع قانون می‌کند.

هر چه پیغمبر (ص) به عنوان دین بیان می‌کند از خداوند دریافت کرده که مقداری از آن در قرآن مجید است و مقداری نیز از سوی فرشته وحی آموزش داده شده است، خداوند به وسیله جبرئیل مباحث زیاد آموزشی به پیامبر (ص) یاد داد که یادگیری اینها حیات طیبه را برای ما در بر دارد و برخی از اینها در قرآن مجید نیز جزئیاتش موجود نیست. بنابراین پیامبر اسلام (ص) آنچه خوب و مناسب است برای ما حلال کرده و آنچه مضر است را حرام اعلام کرده است و اینها همه دستورات خداوند است.

در قرآن مجید (ع) هست که یَاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ...؛ مردم مسلمان وقتی پیغمبر (ص) و خداوند شما را صدا می‌زنند،‌اجابت کنید چرا که اینها می‌خواهند شما را احیاء کنند. پیامبر اسلام (ص) تلاش داشتند تا اوهام و خرافات را از بین ببرند و ما هم باید تابع پیغمبر (ص) باشیم و دست از خرافات برداریم و در مسیر صحیح که سیره ائمه (ع) است، حرکت کنیم.

پیغمبر (ص) فرمودند که نماز طوری بخوانید که من می‌خوانم و سایر رفتارها را هم طوری الگو بگیرید که من انجام می‌دادم ، بنابراین باید به نحوه رفتار پیغمبر (ص) با بچه‌ها، بزرگان، زنان، آداب معاشرت و فن تعلیم و تربیت و دقت کرده و اینها را مدنظر خود قرار دهیم.

اصل خلق و خوی رسول خدا (ص)، روحیه شاد، سالم، خلق لطیف و نرم بوده است، این نحوه رفتار امروز به داد زندگی دغدغه آور و متلاطم ما می‌خورد. دنیایی که باعث شده ما یک عصب سالم در وجود من و شما نباشد، جوانان بسیاری را می‌بینیم که عصبانی و پرخاشگر هستند و حتی تازه ازدواج کرده‌اند و رفتار خوبی با یکدیگر  ندارند، بچه‌دار شده‌اند و فرزندانشان را آزار می‌دهند!

متأسفانه امروز همسر آزاری، کودک آزاری و خیلی خشونت‌های دیگر در جوامع رسم شده است و گاهی مشاهده می‌کنیم که حرکات خودمان هم نسبت به فرزندانمان خشن و منفی است و آن را در موقعیت‌های مختلف اجتماعی نشان می‌دهیم.

نمونه احترام و توجه به بچه‌ها را می‌توان در نحوه رفتار پیغمبر (ص) با بچه‌ها مشاهده کرد، حتی زمانی که بچه‌ها در زمان نماز بازیگوشی می‌کردند ایشان به بچه‌ها توجه می‌کردند و آنها را از دوش خود پایین نمی‌آوردند.

در نهایت توجه داشته باشید که پدر ومادرها الگوی فرزندان در فحاشی، خشونت، رفتارهای ناشایست و سخن کذب و ... هستند، حال باید بیشتر تفکر کنیم که پیامبر (ص) در لحظه پایانی عمرشان که سر بر بالین داشتند و امیرالمؤمنین (ع) نزد ایشان بودند و مباحثی درباره مسائل اخلاقی فرمودند و در همین لحظه آخر عمرشان نیز سر امام حسین (ع) را بر سینه خود قرار دادند و از دنیا رفتند.

منبع:فارس