پای درس اخلاق امام رضا در ماه مبارک رمضان

امام رضا(ع) در آخرین روزهای ماه شعبان همه اهل بیت خود را گرد هم می‌آوردند و توصیه می‌کردند از روزهای پایانی شعبان برای کسب آمادگی ورود به ماه صیام بهره بگیرند تا با روزه داری در آخرین روزهای شعبان و اتصال آن به ماه رمضان به کسب درجات معنوی بیشتری نایل شوند. امام رضا (ع) در خصوص ماه رمضان
 میفرمایند:

«خوبی‌هادرماه رمضان پذیرفته شده و بدی‌هابخشیده می‌شود، هر کس یک آیه از قرآن در ماه رمضان تلاوت کند مانند آن است که تمام قرآن را در ماه‌های دیگر تلاوت کند و هر کس به چهره برادر مومن خود لبخند بزند در قیامت وی نیز بر چهره او لبخند می‌زند و او را بشارت به بهشت می‌دهد و هر کس در این ماه مؤمنی را کمک کند، خداوند او را هنگام عبور از صراط که قدمها می‌لرزد، کمک خواهد کرد و هر کس در این ماه غضب خود را باز دارد، خداوند غضب خود را از او باز می‌دارد و هر کس گرفتاری را کمک کند خداوند او را روز قیامت که روز فزع اکبر است کمک خواهد کرد و هر کس در این ماه مظلومی را کمک کند، خداوند او را در دنیا و قیامت کمک می‌کند. ماه رمضان ماه برکت، ماه رحمت و مغفرت و توبه و بازگشت است و هر کس در ماه رمضان بخشیده نشود در چه ماهی آمرزیده خواهد شد؟ پس خداوند را بخوانید و از او بخواهید که روزه‌هایتان را قبول کند و عمرتان را طولانی قرار دهد و شما را به طاعت و دوری از معصیت موفق گرداند که او بهترین مسؤول است.»

 

توصیه‌های حضرت برای کسب آمادگی ورود به ماه ضیافت ا… چه بود؟

 

– آن حضرت همچنین در آخرین جمعه ماه شعبان المعظم خطاب به اباصلت هروی درباره اعمالی که انسان را برای ورود به ماه صیام آماده می کند چنین فرمودند:‌ « ای اباصلت! همه ما برای ورود به ماه رمضان نیازمند کسب آمادگی روحی و معنوی هستیم و این مسأله با رعایت آداب و شرایطی همچون؛ استغفار، دعا کردن، تلاوت قرآن وتوبه از گناهان گذشته محقق می‌شود.» آن حضرت تأکید دارند انجام این اعمال عبادی انسان را آماده ورود به میهمانی خدا می‌کند و در چنین شرایطی قطعاً فیض بیشتری از برکات این ماه نصیب ما خواهد شد.

 

اما ایشان چه رهنمودهای دیگری را برای درک بهتر فضایل معنوی ماه رمضان ارایه فرموده‌اند؟

 

– امام هشتم(ع) در راستای درک بهتر آثار و برکات ماه ضیافت ا… در آستانه ورود به این ماه تاکید دارند همه مؤمنان اماناتی را که از دیگران به گردن دارند برگردانند، حصار کینه ها و کدورتها را بردارند،‌ تقوای الهی پیشه کنند و با توکل به خدای متعال از هر گناهی دوری کنند. از دیدگاه این امام همام آنچه مؤمنان را در این ماه بیش از پیش متوجه خدا می کند، کسب تقوای الهی است.

 

حضرت ثامن الحجج(ع) روزه را فرصتی برای درک بهتر قیامت برشمرده‌اند، در این زمینه چه نکاتی قابل طرح است؟

 

– امام رضا(ع) در ذیل روایتی به این نکته، چنین اشاره فرموده‌اند:

« مردم به انجام روزه امر شده‌اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.» روزه داری در ساعات طولانی و ضعف و بی‌حالی ناشی از گرسنگی و تشنگی در این ساعات قطعاً فرصت تامل بیشتری را در اختیار انسان می گذارد تا مرگ و نزدیک بودن روز قیامت را در ذهن خود یادآوری کند. البته این تنها مفهوم روایت مذکور نیست، بلکه همه ما با درک کردن گرسنگی و تشنگی طی یک ماه به یاد نیازمندان، فقرا و مستمندان خواهیم بود، زیرا آنها بارها با درد گرسنگی و تشنگی دست و پنجه نرم کرده‌اند و حال آنکه شاید ما از آنها غافل بوده‌ایم. ماه رمضان فرصتی است تا از غفلت‌ها دور شده و برای رضای خدا به یاد نیازمندان هم باشیم.

 

یکی از توصیه های موکد امام هشتم(ع) در آستانه ماه رمضان و پس از آن طی روزهای ماه خدا، تلاوت قرآن است، از دیدگاه ایشان انس با کلام خدا چه تأثیری در کسب فضایل بیشتر در ایام روزه داری دارد؟

 

– امام هشتم(ع) تأکید دارند هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل این است که درماه‌های دیگر تمام قرآن را بخواند. وقتی خدای متعال چنین شرافت و عظمتی را برای این ماه و تلاوت آیات روح بخش قرآن در نظر گرفته چرا ما غافل بمانیم؟ قرآن، ما را در مسیر هدایت قرار 
میدهدوقطعاً تلاوت و عمل به آیات آن ما را به رستگاری و نجات رهنمون می‌شود. چنانکه امام رضا(ع) در ماه مبارک رمضان هر سه روز یک دور کامل قرآن را تلاوت می‌کردند، بنابراین ما هم باید در راستای انس بیشتر با خدا از تلاوت قرآن و درک فیوضات آن در این ماه غافل نمانیم.

 

در نهایت این که زیارت امام رضا(ع) در آستانه ورود به رمضان چه آثار و برکاتی دارد؟

 

– ماه های رجب و شعبان، ماه های زیارتی حضرت هستند و خوب است در آخرین روزهای شعبان به زیارت ثامن الحجج(ع) برویم و از ایشان بخواهیم برای ما دعا کنند که با آمادگی معنوی بیشتری وارد ماه مبارک رمضان شویم. از سیره رمضانی حضرت الگو بگیریم تا ثواب روزه داری ما چند برابر شود. زیارت معصومین (ع)فضایل بسیاری دارد،

اما زیارت حضرت رضا(ع) افضل زیارات است و قطعا زیارت آن حضرت در ماه رمضان نیز آثار و برکات بی‌شماری را نصیب ما خواهد کرد. در حالات روزه داری زمانی را هم به زیارت ایشان اختصاص دهیم تفاوتی ندارد دور باشیم یا نزدیک. اگر نزدیک بارگاه ثامن الحجج(ع) هستیم به پای بوسی حضرت برویم و برای همه مومنان آرزومند زیارت ایشان دعا کنیم و اگر دور هستیم نیز با ادب و اخلاص در هر کجا هستیم حضرت را از سویدای دل زیارت کنیم که قطعاً ثواب زیارت ایشان برای ما ثبت خواهد شد.

منبع:روضه