از دیدگاه قرآن بدیها را چگونه جواب بدهیم؟
خداوند متعال در آیه ۱۳۴ سوره آل عمران میفرماید: «الَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ؛ همانان که در فراخى و تنگى انفاق مىکنند و خشم خود را فرو مىبرند و از مردم در مىگذرند و خداوند نیکوکاران را دوست دارد»
عقیق:خداوند حکیم که خیر و صلاح بندگانش را بهتر از خود آنان میداند در باب
مسائل اخلاقی دستوراتی داده است که در صورت غلبه بر هوای نفس و تهذیب،
انجام آن ها امکان پذیر خواهد بود.
در این صورت وعدههای نیکو مخصوص کسانی است که به دستورات الهی ایمان
آورند و به احکام او عمل کنند. یکی از این دستورات الهی اینست که در آیه 34
سورۀ فصّلت فرموده است: « وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَا السَّیِّئَةُ
ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَبَیْنَهُ
عَدَاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ؛ هرگز خوبی با بدی یکسان نیست، بدی را
با خوبی دفع کن تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صمیمی شوند». آری
خداوند دانا به والاترین انسانها یعنی نمایندگان خود در زمین که همان
پیامبران عظیم الشأن هستند تأکید میکند تا جان دارید نیکی کنید و هرگز بدی
را با بدی و زشتی را با زشتی پاسخ ندهید.
باز خداوند حکیم در آیه 134 سورۀ آل عمران بشارت میدهد الَّذِینَ
یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ
وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ؛ همانان که
در فراخى و تنگى انفاق مىکنند و خشم خود را فرو مىبرند و از مردم در
مىگذرند و خداوند نکوکاران را دوست دارد»
همچنین خداوند در آیه 22 سورۀ رعد میفرماید: « وَالَّذِینَ صَبَرُواْ
ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا
رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلاَنِیَةً وَیَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ
السَّیِّئَةَ أُوْلَئِکَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّار؛ِ کسانى که براى طلب
خشنودى پروردگارشان شکیبایى کردند و نماز برپا داشتند و از آنچه روزیشان
دادیم نهان و آشکارا انفاق کردند و بدى را با نیکى مىزدایند ایشان راست
فرجام خوش سراى باقى» باز برای هشدار به بندگان در آیه 53 سورۀ الاسراء
میفرماید: « ای پیامبر به بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد چرا که
شیطان به کمک سخنان بَد میان آنها فتنه و فساد میکند و همیشه شیطان دشمنی
واضح و آشکار برای انسان بوده و هست ». آری! رعایت موارد بالا سخت است و
باید برای رسیدن به بهشت عالی بها داد و کظم غیظ کرد. نه تنها باید بدی را
تحمل کرد و خشم خود را فرو برد بلکه باید عفو و بخشش کرد و گرنه فرو بردن
خشم اگر همراه با کینه درونی باشد چه فایدهای دارد؟ و کسانی که به مراتب
بالاتر قُرب الهی میرسند علاوه بر فرو بردن خشم و گذشت به کسی که بدی کرده
نیکی هم میکنند. این مراحل سه گانه خودسازی و جلب رضایت خداوند است که به
آسانی قابل حصول نیست پس ای عزیزان بیایید برای فتح قلههای اخلاق قرآنی
از همین الان کار را شروع کنیم هر چند که دشوار باشد در این مسیر باید به
ریسمان محکم الهی چسبید و تارهای سُستِ شیطانی را رها کرد و از خداوند قادر
مطلق مدد خواست.
پس برای رسیدن به قرب الهی چهار مرحله را باید پشت سر گذاشت اول: خودسازی،
دوم: پاسخ بدی ها را با نیکی دادن، سوم: ایجاد محیط و بستری برای جلب رضای
خداوند و چهارم: مبارزه با وسوسههای شیطانی و شیطان صفتها که موانعی را
بر سر این راهها ببار میآورند.
شاید بخشیدن گناه دیگران و گذشتن از حق خود کار خیلی سخت و دشواری باشد
اما باید بدانیم که انسان جایز الخطاست و شاید روزی ما هم گناهی یا اشتباهی
در حق کسی روداشتیم که اگر این بخشش را ما در حق دیگران داشته باشیم،
خداوند نیز کمک میکند تا دیگران نیز ما را ببخشند.
ملیحه سیفی