انسان درباره این سه چیزبازخواست نمی شود
چه سزاوار است كه انسان ساعتى از روز را فقط به حسابرسى نفْس خود اختصاص دهد و ببيند كه در شبانه روز چه كارهايى به سود يا زيان خود انجام داده است.
عقیق:بنابر تصریح آیات و روایات حسابرسی به اعمال مورد توصیه و سفارش اسلام است که غفلت از آن آثار سوئی را به دنبال دارد.پيامبر خدا (ص) می فرمایند: «زيركترين زيركان كسى است كه از نفْس خويش حساب كشد و براى بعد از مرگ كار كند، و احمق ترين احمق ها كسى است كه نفْس خود را دنباله رو هوس خويش كند و از خدا آرزوها طلبد.»امام زين العابدين (ع) نیز فرموده اند: «اى فرزند آدم! تو تا زمانى كه خود واعظ خويش باشى و به محاسبه [اعمال نفس] خويش پردازى پيوسته در خير و خوبى به سر خواهى برد.»رسول اکرم (ص) همچنین می فرمایند: «پيش از آن كه مورد حسابرسى قرار گيريد، خود به حساب نفستان برسيد و پيش از آن كه سنجيده شويد، خود نفستان را در ترازوى سنجش بگذاريد و براى آن حسابرسى بزرگ آماده شويد.»امیرمومنان علی (ع) نیز در این باره می فرمایند: «چه سزاوار است كه انسان ساعتى از روز را فقط به حسابرسى نفْس خود اختصاص دهد و ببيند كه در شبانه روز چه كارهايى به سود يا زيان خود انجام داده است.»پیامبر اکرم (ص) همچنین با تاکید بر سختگیری نسبت به نفس در محاسبه می فرمایند: « بنده، مؤمن نباشد مگر آن گاه كه سخت تر از حسابرسى شريك از شريكش و خواجه از غلامش، از نفْس خود حساب بكشد.»امام علی (ع) در فواید محاسبه نفس فرموده اند: «به حساب نفْس خود برسيد، تا از تهديدهاى خدا در امان مانيد و به نويدهاى او دست يابيد.»و نیز می فرمایند: « هركه نفس خود را حسابرسى كند نيكبخت شود.»البته به تصریح آموزه های روایی هستند اموری که در قیامت از آنها سوال نمی شود.پیامبر اکرم (ص) در این باره می فرمایند: «روز قيامت از هر نعمتى باز خواست مى شود، مگر آنچه در راه خداوند متعال صرف شده باشد.»ام صادق (ع) نیز می فرمایند: «سه چيز است كه بنده مؤمن، درباره آنها بازخواست نمى شود: غذايى كه مى خورد، لباسى كه مى پوشد، همسر پاكى كه او را مددكار است و با وجود او، از آلوده شدن به گناه محفوظ مى ماند.»پی نوشت ها:بحارالانوارتحف العقولغررالحکممنبع:قدس211008