۰۴ آذر ۱۴۰۳ ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۰۹
حضرت زهراء(س)بر همه ائمه حجت بوده اند
امام حعفر صادق (ع) فرمودند:هر وقت از جایی مایوس می شویم به مادرمان زهرای اطهر (س) متوسل می شویم .حضرت فاطمه خیر کثیر قرآنی نام می گیرد چرا که عظیم ترین وسیله هدایت امت اسلامی می باشند
عقیق:اطاعت و عبادت خداوند هدف خلقت و تنها راه رسیدن به قرب الهی و کمال مطلوب است.از این رو یکی از مهمترین اهداف انبیاء و اولیای الهی توجه دادن مردم به پرستش و بندگی خداوند متعال است.عبودیت سکوی ترقی و کمال است هر چه مقام عبودیت در انسان کامل تر شود نردبان ترقی بلند تر می شود و هرچه از عبودیت کاسته شود مراتب کمال آدمی به پایین ترین مرحله خواهد رسید .اهل بیت (ع) بندگان مخلص خداوند وراه نما و الگوهای بشریت هستند به طوری که اراده الهی همواره در زندگی آنها لحاظ شده است و به برترین درجات کمال عبادی رسیده اند در این میان ام الائمه حضرت فاطمه زهرا در عبادت و خدامحوری و زهد از ابعاد معرفتی خاصی برخوردار سات به طوری که ائمه معصومین در سراسر زندگی اشان همواره ایشان را به عنوان الگویی والا مد نظر قرار می دادند .حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مهدی گرجیان مدیر گروه رشته و کلام موسسه باقر العلوم (ع) و استاد حوزه به بررسی برخی از ویژگی های معرفتی و عبادی زندگی حضرت زهرا پرداخته است.
-اگر بخواهیم حضرت فاطمه (س) را به عنوان ام الائمه (ع) از دیدگاه معصومین مشاهده نماییم لطفا بفرمایید ایشان از چه جایگاهی نزد ائمه برخوردار بوده اند؟
- از وجود مبارک امام صادق (ع) درباره مادر بزرگوارشان روایت شده (ما حجت خداوند برروی زمین هستیم اما مادرمان زهرای اطهر حجت بر ماست )این گفته نشان دهنده عظمت روحی حضرت زهرا و جایگاه ایشان در میان حضرات معصومین است.همچنین امام جعفر صادق (ع) فرموده اند :(هر وقت ما از هر جایی مایوس می شویم به مادرمان متوسل می شویم تا حاجتمان را از روح مقدس حضرت زهرا بگیریم).شنیدن این روایات از زبان امام معصوم بیانگر جایگاه رفیع الهی حضرت فاطمه است که ایشان در ساختار هستی منبع برکات خاصی می باشند که معصومین هم در مواقع گرفتاری از برکات توسل به ایشان بهره مند می شونددر این روایت جایگاه مهم فاطمه زهرا (س) به خوبی روشن می‌شود که در رأس هدایت و رشد امت اسلامی این شخصیت بزرگ قرار دارد، به همین جهت در قرآن از ایشان به کوثر به معنی خیر کثیر نام برده شده است، چرا که خیری عظیم‌تر از هدایت امت نداریم و حیات واقعی انسانها بر توحید و رشد و تکامل معنوی است که در تمسک به ولایت محقق می‌شود و فاطمه زهرا (س) اساس و رکن ولایت است که در کلام نورانی امام جعفر صادق (ع) به‌عنوان حجت خداوند بر ائمه نام برده شده است. و از سوی دیگر در روایت آمده در روز قیامت خداوند از حضرت زهرا می خواهد هر آنچه را که تمایل دارند از حضرت حق بخواهند برترین زنان عالم از خداوند سبحان می خواهند که هر کس به من و فرزندانم محبت داشته است را از آتش جهنم دور نگاه دارد ،درروایت دیگری آمده است جناب جبرئیل خدمت پیامبر می رود و می پرسد یا رسول الله به زهرای اطهر بفرمایید خداوند متعال فرموده اند ایشان هر حاجتی دارند بخواهند تا هم اکنون اجابت کنم حضرت زهرا نیز می فرمایند من آنقدر مشغول خدمت به خداوند هستم این اشتغال به من اجازه نمی دهد از امور زندگی ومادیات توقعی داشته باشم لذا می بینیم درباره حضرت فاطمه بالاترین کمالات معنوی ذکر شده است که ایشان را خداوند به عنوان هدف اصلی خلقت معرفی می کند نه از آن جهت که فرزند پیامبر است بلکه به دلیل اینکه در راه طاعت خداوند کوشش فراوانی می کند و در قله شامخ اطاعت از حضرت حق به رفیع ترین جایگاهی می رسد که معصومین به ایشان متوسل می شوند.به گونه ای که امام حسن مجتبی (ع) می فرماید:در دنیا کسی عابد تر از فاطمه مرضیه نبود آن قدر به عبادت می ایستاد تا پاهایش ورم می کرد.)
-با توجه به اینکه بعد از پیامبر جبرئیل بر حضرت زهرا نازل می شده اند و به نوعی بر ایشان وحی داشته اند که خودنشان می دهد حضرت فاطمه در چه جایگاه رفیعی قرار داشته اند در این مورد اگر ممکن است توضیح دهید؟
-در ص 330و329کتاب آداب الصلوه امام خمینی (ره) به نقل از تفسیر برهان جلد چهارم ص 158درباره معرفت حضرت زهرا آمده است : نصرانی نزد امام کاظم آمده و از ایشان می خواهد ایات 1 تا 4 سوره مبارکه دخان را برایش تفسیر نمایند .حضرت می فرماید(حم در اینجا پیامبر اکرم است و کتاب مبین امیرالمومنین امام علی (ع) است و لیله المبارکه حضرت فاطمه زهرا(س ) هستند .همچنین در کتاب آداب الصلوه ص377 و ص378،واز امام خمینی (ره) به این موضوع پرداخته شده که از افتخارات نمازمان خواندن تعقیباتی است که به حضرت زهرا تعلق دارد که حضرت رسول آن را به ایشان آموخته اند .در حدیث آمده است اگر افضل از تسبیحات حضرت زهرا چیزی بود که خداوند به ایشان اعطا می کرد خداوند بیشتر ازآن به ایشان می بخشید،، اما بیشتر از آن در عالم موجود نخواهد بود.حتی در کتاب اصول کافی جلد 2ص355 آمده است بعد از فوت پیامبر اکرم ،جبرییل به مدت 75 روز بر حضرت زهرا وحی غیر نبوی نازل می کرده است و امیرالمومنین نیز کاتب وحی بوده اند بنابراین حضرت علی (ع) کاتب وحی پیامبر و دخت مکرم نبی اکرم بوده اند .امام خمینی در سال 65در پیام تبریک روز زن نکته زیبایی درباره حضرت زهرا فرموده اند که عبارت است از ما که نمی توانیم دریا را در کوزه جای دهیم یعنی وجود با عظمت حضرت زهرا نشان از ابعاد معرفتی و خداشناسی و خدا محوری سرشار است که ذهن ما قادر به درک آن نمی باشد مسلما جبرئیل بر کسی ظاهر می شود که از وسعت روحی بی نظیری برخوردار باشد وحضرت زهرا از نظرروحی آنچنان عظیم بوده است که هم پای پیامبران اولوالعزم پذیرای وحی الهی بوده است.
همچنین امام خمینی در وصیت نامه اشان فرموده اند که ما مفتخریم که ائمه معصومین از علی بن ابیطالب گرفته تا منجی بشر حضرت مهدی صاحب الزمان که به قدرت خداوند قادر زنده و ناظر امرو است ائمه ما هستند .ما مفتخریم که ادعیه شفا بخش که او را قرآن صاعد می خوانند از ائمه معصومین ماست.ما به مناجات شعبانیه امامان و دعای عرفات حسین بن علی(ع) این زبور آل محمد وصحیفیه فاطمیه که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است از ما است.
-یکی از مهمترین مسائلی که در زندگی حضرت زهرا مورد اتفاق شیعه و سنی است اهتمام ایشان به امر عبادت و توجه به ستایش پروردگار است لطفادراین باره توضیحاتی بفرمایید؟
-خداگرایی حضرت زهرادر حدی بوده که هیچ گاه غیر خدا را به ذهن خود جای نمی داده به طوری که در سوره مبارکه انسان در قرآن کریم آمده است که خوراک سه روز روزه داریشان را به یتیم مسکین و اسیر می دهند و خود گرسنه می مانند تا آنکه از جانب خداوند متعال برایشان غذای آسمانی فرستاه می شود. در مسجد مدینه خطبه قرا و ارزشمندی را قرائت می کنند که در آن به حوزه های مختلفی چون خداشناسی ،هستی شناسی ،انسان شناسی و راهنما شناسی پرداخته شده است . از ویژگی های حضرت زهرا که شیعه و اهل سنت آن را مورد تایید قرار داده اند صحیفه فاطمیه است که جابر خدمت حضرت زهرا می رسد و لوح سبز رنگی را در خانه ایشان می بیند که اسمایی در آن نوشته شده جابردرباره آن می پرسد و حضرت می فرماید :این لوحی است که خداوند سبحان هدیه کرده که درآن اسم پدرم شوهرم و دو فرزندم امام حسن و حسین و اسامی اولیای الهی که از فرزندانم می باشند در آن آمده است و خداوند این لوح را از طریق پدرم به من داده است که مرا خوشحال کند .مسلما حضرت زهرا به لحاظ ویژگی های خاصی که در عبادت و خدا محوری داشته اند به چنان مقامی می رسند که در نزد ائمه از بالترین جایگاه برخوردارند.آن چنان که عبادت ایشان آنقدر بی مانند است که درخشندگی نور وجود ایشان باعث حیرت ملائکه می شود که فرشتگان در هنگام ایستادن در جایگاه عبادت بر ایشان سلام وتحیت می فرستادند .حتی نامگذاری ایشان هم به دلیل سیره و خصلت عبادی ایشان بوده است از آنجا ایشان را زهرا می خوانند که همانند ستارگان آسمان در هنگام عبادت می درخشیده و بتول نامیده اند که از همه غیر خدا دل بریده و روی گردانده بود.
-به نظر شما مهمترین وظیفه ما به عنوان یک مسلمان و شیعه نسبت به دخت نبی مکرم اسلام چیست و چگونه باید به شناخت هر چه بیشتر ایشان اهتمام بورزیم؟
-می بایست در کنار برخوردهای عاطفی با اسم و روش زندگی این بزرگوار برخوردهای منطقی و معقولی نیز داشته باشیم به نحوی که به زندگی ایشان با تفکر بنگریم اگر برخوردهای عاطفی ما با شخصیتی چون حضرت فاطمه همراه با معرفتی معقول نباشد راه به جایی نخواهد برد بنابراین شیعیان می بایست همانند معرفتی که امیرالمومنین به حضرت زهرا داشتند به ابعاد مختلف زندگی ایشان نگریسته و از آن الگو برداری کنند آن چنان که امیرالمومنین در باره شخصیت آسمانی حضرت فاطمه(سلام ا...علیها) می فرماید:فاطمه فرشته ای است که میان انسانها قرار گرفته و خداوند او را از نور خود خلق کرده است .نور فاطمه قبل از خلقت آسمان و زمین خلق شده بود ) ..
در بحار الانوار جلد 53ص 180از امام مهدی (عج) آمده است دختر پیامبر که جده من می باشد رهرو و اسوه من است .روایت داریم امیر مومنان فرمودند خیلی از اوقات که دلم می گرفت به چهره نورانی فاطمه می نگریستم و ناراحتی و حزن واندوه از دل من بیرون می رفت (بحارالانوار جلد 43ص134).بنابراین امیدواریم با توجه به ابعاد مختلف به خصوص معرفتی و عبادی و زهدی که در سیره زندگی حضرت فاطمه کسب نموده ایم بتوانیم در روز قیامت در کنار حوض کوثر جزء افرادی باشیم که از شانیت شفاعت حضرت زهرا برخوردار باشیم .و به گونه ای رفتار نکنیم که ما هم همانند برخی که در زمان حیات آن بزرگوار قدر تجلی اعظم خداوند لیله القدر پیامبر را ندانستند دچار غفلت و خسران شویم.
منبع:قدس
211008
-اگر بخواهیم حضرت فاطمه (س) را به عنوان ام الائمه (ع) از دیدگاه معصومین مشاهده نماییم لطفا بفرمایید ایشان از چه جایگاهی نزد ائمه برخوردار بوده اند؟
- از وجود مبارک امام صادق (ع) درباره مادر بزرگوارشان روایت شده (ما حجت خداوند برروی زمین هستیم اما مادرمان زهرای اطهر حجت بر ماست )این گفته نشان دهنده عظمت روحی حضرت زهرا و جایگاه ایشان در میان حضرات معصومین است.همچنین امام جعفر صادق (ع) فرموده اند :(هر وقت ما از هر جایی مایوس می شویم به مادرمان متوسل می شویم تا حاجتمان را از روح مقدس حضرت زهرا بگیریم).شنیدن این روایات از زبان امام معصوم بیانگر جایگاه رفیع الهی حضرت فاطمه است که ایشان در ساختار هستی منبع برکات خاصی می باشند که معصومین هم در مواقع گرفتاری از برکات توسل به ایشان بهره مند می شونددر این روایت جایگاه مهم فاطمه زهرا (س) به خوبی روشن می‌شود که در رأس هدایت و رشد امت اسلامی این شخصیت بزرگ قرار دارد، به همین جهت در قرآن از ایشان به کوثر به معنی خیر کثیر نام برده شده است، چرا که خیری عظیم‌تر از هدایت امت نداریم و حیات واقعی انسانها بر توحید و رشد و تکامل معنوی است که در تمسک به ولایت محقق می‌شود و فاطمه زهرا (س) اساس و رکن ولایت است که در کلام نورانی امام جعفر صادق (ع) به‌عنوان حجت خداوند بر ائمه نام برده شده است. و از سوی دیگر در روایت آمده در روز قیامت خداوند از حضرت زهرا می خواهد هر آنچه را که تمایل دارند از حضرت حق بخواهند برترین زنان عالم از خداوند سبحان می خواهند که هر کس به من و فرزندانم محبت داشته است را از آتش جهنم دور نگاه دارد ،درروایت دیگری آمده است جناب جبرئیل خدمت پیامبر می رود و می پرسد یا رسول الله به زهرای اطهر بفرمایید خداوند متعال فرموده اند ایشان هر حاجتی دارند بخواهند تا هم اکنون اجابت کنم حضرت زهرا نیز می فرمایند من آنقدر مشغول خدمت به خداوند هستم این اشتغال به من اجازه نمی دهد از امور زندگی ومادیات توقعی داشته باشم لذا می بینیم درباره حضرت فاطمه بالاترین کمالات معنوی ذکر شده است که ایشان را خداوند به عنوان هدف اصلی خلقت معرفی می کند نه از آن جهت که فرزند پیامبر است بلکه به دلیل اینکه در راه طاعت خداوند کوشش فراوانی می کند و در قله شامخ اطاعت از حضرت حق به رفیع ترین جایگاهی می رسد که معصومین به ایشان متوسل می شوند.به گونه ای که امام حسن مجتبی (ع) می فرماید:در دنیا کسی عابد تر از فاطمه مرضیه نبود آن قدر به عبادت می ایستاد تا پاهایش ورم می کرد.)
-با توجه به اینکه بعد از پیامبر جبرئیل بر حضرت زهرا نازل می شده اند و به نوعی بر ایشان وحی داشته اند که خودنشان می دهد حضرت فاطمه در چه جایگاه رفیعی قرار داشته اند در این مورد اگر ممکن است توضیح دهید؟
-در ص 330و329کتاب آداب الصلوه امام خمینی (ره) به نقل از تفسیر برهان جلد چهارم ص 158درباره معرفت حضرت زهرا آمده است : نصرانی نزد امام کاظم آمده و از ایشان می خواهد ایات 1 تا 4 سوره مبارکه دخان را برایش تفسیر نمایند .حضرت می فرماید(حم در اینجا پیامبر اکرم است و کتاب مبین امیرالمومنین امام علی (ع) است و لیله المبارکه حضرت فاطمه زهرا(س ) هستند .همچنین در کتاب آداب الصلوه ص377 و ص378،واز امام خمینی (ره) به این موضوع پرداخته شده که از افتخارات نمازمان خواندن تعقیباتی است که به حضرت زهرا تعلق دارد که حضرت رسول آن را به ایشان آموخته اند .در حدیث آمده است اگر افضل از تسبیحات حضرت زهرا چیزی بود که خداوند به ایشان اعطا می کرد خداوند بیشتر ازآن به ایشان می بخشید،، اما بیشتر از آن در عالم موجود نخواهد بود.حتی در کتاب اصول کافی جلد 2ص355 آمده است بعد از فوت پیامبر اکرم ،جبرییل به مدت 75 روز بر حضرت زهرا وحی غیر نبوی نازل می کرده است و امیرالمومنین نیز کاتب وحی بوده اند بنابراین حضرت علی (ع) کاتب وحی پیامبر و دخت مکرم نبی اکرم بوده اند .امام خمینی در سال 65در پیام تبریک روز زن نکته زیبایی درباره حضرت زهرا فرموده اند که عبارت است از ما که نمی توانیم دریا را در کوزه جای دهیم یعنی وجود با عظمت حضرت زهرا نشان از ابعاد معرفتی و خداشناسی و خدا محوری سرشار است که ذهن ما قادر به درک آن نمی باشد مسلما جبرئیل بر کسی ظاهر می شود که از وسعت روحی بی نظیری برخوردار باشد وحضرت زهرا از نظرروحی آنچنان عظیم بوده است که هم پای پیامبران اولوالعزم پذیرای وحی الهی بوده است.
همچنین امام خمینی در وصیت نامه اشان فرموده اند که ما مفتخریم که ائمه معصومین از علی بن ابیطالب گرفته تا منجی بشر حضرت مهدی صاحب الزمان که به قدرت خداوند قادر زنده و ناظر امرو است ائمه ما هستند .ما مفتخریم که ادعیه شفا بخش که او را قرآن صاعد می خوانند از ائمه معصومین ماست.ما به مناجات شعبانیه امامان و دعای عرفات حسین بن علی(ع) این زبور آل محمد وصحیفیه فاطمیه که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است از ما است.
-یکی از مهمترین مسائلی که در زندگی حضرت زهرا مورد اتفاق شیعه و سنی است اهتمام ایشان به امر عبادت و توجه به ستایش پروردگار است لطفادراین باره توضیحاتی بفرمایید؟
-خداگرایی حضرت زهرادر حدی بوده که هیچ گاه غیر خدا را به ذهن خود جای نمی داده به طوری که در سوره مبارکه انسان در قرآن کریم آمده است که خوراک سه روز روزه داریشان را به یتیم مسکین و اسیر می دهند و خود گرسنه می مانند تا آنکه از جانب خداوند متعال برایشان غذای آسمانی فرستاه می شود. در مسجد مدینه خطبه قرا و ارزشمندی را قرائت می کنند که در آن به حوزه های مختلفی چون خداشناسی ،هستی شناسی ،انسان شناسی و راهنما شناسی پرداخته شده است . از ویژگی های حضرت زهرا که شیعه و اهل سنت آن را مورد تایید قرار داده اند صحیفه فاطمیه است که جابر خدمت حضرت زهرا می رسد و لوح سبز رنگی را در خانه ایشان می بیند که اسمایی در آن نوشته شده جابردرباره آن می پرسد و حضرت می فرماید :این لوحی است که خداوند سبحان هدیه کرده که درآن اسم پدرم شوهرم و دو فرزندم امام حسن و حسین و اسامی اولیای الهی که از فرزندانم می باشند در آن آمده است و خداوند این لوح را از طریق پدرم به من داده است که مرا خوشحال کند .مسلما حضرت زهرا به لحاظ ویژگی های خاصی که در عبادت و خدا محوری داشته اند به چنان مقامی می رسند که در نزد ائمه از بالترین جایگاه برخوردارند.آن چنان که عبادت ایشان آنقدر بی مانند است که درخشندگی نور وجود ایشان باعث حیرت ملائکه می شود که فرشتگان در هنگام ایستادن در جایگاه عبادت بر ایشان سلام وتحیت می فرستادند .حتی نامگذاری ایشان هم به دلیل سیره و خصلت عبادی ایشان بوده است از آنجا ایشان را زهرا می خوانند که همانند ستارگان آسمان در هنگام عبادت می درخشیده و بتول نامیده اند که از همه غیر خدا دل بریده و روی گردانده بود.
-به نظر شما مهمترین وظیفه ما به عنوان یک مسلمان و شیعه نسبت به دخت نبی مکرم اسلام چیست و چگونه باید به شناخت هر چه بیشتر ایشان اهتمام بورزیم؟
-می بایست در کنار برخوردهای عاطفی با اسم و روش زندگی این بزرگوار برخوردهای منطقی و معقولی نیز داشته باشیم به نحوی که به زندگی ایشان با تفکر بنگریم اگر برخوردهای عاطفی ما با شخصیتی چون حضرت فاطمه همراه با معرفتی معقول نباشد راه به جایی نخواهد برد بنابراین شیعیان می بایست همانند معرفتی که امیرالمومنین به حضرت زهرا داشتند به ابعاد مختلف زندگی ایشان نگریسته و از آن الگو برداری کنند آن چنان که امیرالمومنین در باره شخصیت آسمانی حضرت فاطمه(سلام ا...علیها) می فرماید:فاطمه فرشته ای است که میان انسانها قرار گرفته و خداوند او را از نور خود خلق کرده است .نور فاطمه قبل از خلقت آسمان و زمین خلق شده بود ) ..
در بحار الانوار جلد 53ص 180از امام مهدی (عج) آمده است دختر پیامبر که جده من می باشد رهرو و اسوه من است .روایت داریم امیر مومنان فرمودند خیلی از اوقات که دلم می گرفت به چهره نورانی فاطمه می نگریستم و ناراحتی و حزن واندوه از دل من بیرون می رفت (بحارالانوار جلد 43ص134).بنابراین امیدواریم با توجه به ابعاد مختلف به خصوص معرفتی و عبادی و زهدی که در سیره زندگی حضرت فاطمه کسب نموده ایم بتوانیم در روز قیامت در کنار حوض کوثر جزء افرادی باشیم که از شانیت شفاعت حضرت زهرا برخوردار باشیم .و به گونه ای رفتار نکنیم که ما هم همانند برخی که در زمان حیات آن بزرگوار قدر تجلی اعظم خداوند لیله القدر پیامبر را ندانستند دچار غفلت و خسران شویم.
منبع:قدس
211008
گزارش خطا
