پرسش و پاسخ مهدوی/
آیااعتقادبه ظهوربا اعتقادبه رجعت هماهنگی دارد؟
اصل مسأله رجعت و بازگشت اموات یک مسأله اسلامی است و وقوع آن در زمانهای گذشته بر حسب آیات متعدد قرآن مجید ثابت است، وقتی این طور شد به دلیل اینکه در گذشته نظیر داشته است، امکان وقوع مجدد آن در آخرالزمان نمیتواند مورد انکار باشد.
عقیق: بر پایه احادیث، در آخرالزمان جمعی از اموات از ائمه علیهمالسلام و غیر ایشان به دنیا باز خواهند گشت. حال با توجه به این موضوع آیا اعتقاد به غیبت حضرت مهدی(عج) و ظهور آن حضرت با اعتقاد به رجعت هماهنگی دارد؟ به عبارت دیگر آیا اصل اعتقاد به غیبت و ظهور، رجعت و سایر وقایعی را که قبل از قیام قیامت واقع میشوند شامل میشود یا این یک عقیده مستقل و جدای از رجعت است؟
آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی در کتاب «گفتمان مهدویت» این گونه پاسخ میدهند:
عقیده به ظهور مهدی و منجی از اهل بیت و فرزندان فاطمه علیهمالسلام یک اعتقاد عمومی و اجتماعی مسلمین است و اختصاص به شیعه ندارد، اگر چه شیعه شخص او را نیز از نظر حسب و نسب معرفی میکند، ولی اصل این عقیده یک اعتقاد همگانی است که در ادیان گذشته در تورات و زبور نیز به آن بشارت داده شده است و اصلی است که بر حسب اصول مذهب شیعه اثنیعشریه ایمان بدون آن کامل نمیشود و قبولی اعمال مشروط به قبول آن است و کسی که بمیرد و به این مسأله ایمان نداشته باشد و یا حضرت مهدی ارواح العالمین له الفدا را به امامت نشناخته باشد به حکم «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیة»[1] به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است، این باور از جهت تأثیر و اهمیت در این حدّ است.
اعتقاد به مسأله رجعت هم گرچه ریشه در قرآن و روایات دارد، ولی این طور نیست که مسأله غیبت و مهدویت بدون آن مطرح نباشد. بنابراین اصل امامت و مسأله مهدویت بدون مسأله رجعت هم در کتابها مورد بحث قرار گرفته است.
با این همه لازم به تذکر است که اصل مسأله رجعت و بازگشت اموات یک مسأله اسلامی است و وقوع آن در زمانهای گذشته بر حسب آیات متعدد قرآن مجید ثابت است، وقتی این طور شد به دلیل اینکه در گذشته نظیر داشته است، امکان وقوع مجدد آن در آخرالزمان نمیتواند مورد انکار باشد.
زمانی که در امم گذشته رجوع اموات اتفاق افتاده و بر طبق یک خبر مشهور در بین اهل سنت: «لتسکن سبل من کان قبلکم حذوا النعل بالنعل والقذة بالقذة حتی لو ان احدهم دخل حجر ضب لدخلتموه»[2]؛ آنها باید وقوع آن را در این امت نیز جایز بدانند، بنابراین نفی امکان و وقوع آن از طرف غیر شیعه بر طبق مضمون این روایت صحیح نیست.
در خاتمه ـ با صرف نظر از آیاتی که وقوع رجعت را در امم گذشته خبر دادهاند ـ برای تیمّن و تبرّک آیهای را که شاهد بر وقوع رجعت در این امت است یادآور میشویم: «وَیَومَ نَحشُرُ مِن کُلّ اُمّةٍ فَوجاً مِمَّن یَکذِبُ بِآیاتِنا فَهُم یُوزِعُون»؛[3] به خاطر آور روزی را که ما از هر امتی، گروهی را از کسانی که آیات ما را تکذیب میکردند محشور میکنیم و آنها را نگه میداریم تا به یکدیگر ملحق شوند! این آیه دلالت بر روزی دارد که در آن از هر امتی گروهی از کسانی که تکذیب آیات الهی را کردهاند محشور میشوند که طبعاً این روز غیر از روز قیامت است.
پینوشتها:
[1].بحار الانوار، ج 8، ص 368 در ضمن بیان علامه مجلسی.
[2].بحارالانوار، ج 21، ص 257.
[3].سوره نحل (27)، آیه 83.
منبع:فارس