درکنارعزاداری ها،معارف عاشوایی نیز تبیین شود

عقیق: عزاداری برای اباعبدا... الحسین(ع) یک عزاداری معمولی نیست؛ فرهنگ فراگیر است. وقتی به فرهنگ تبدیل شد، دیگر زمان و مکان نمی شناسد. از این رو تا نسیم محرّم به مشام جان می‌‌وزد، خود به‌خود پوشیدن لباس عزا و سیاه‌پوش کردن کوچه و خیابانها و مساجد و تکیه‌ها شروع می‌‌‌شود.

برای آشنا شدن بیشتر با چرایی برگزاری مراسم عزاداری برای آن امام و اهداف والای آن بزرگوار و یارانش با حجت‌الاسلام دكتر قيس‌العطار، استاد گروه تاریخ دانشگاه علوم اسلامی رضوی گفت‌وگویی داشتیم که از نظر می‌گذرد:

  اهميت عزاداري براي امام حسين(‌ع) در چيست؟ چرا اين قدر به عزاداري ماه محرم توصيه و براي آن ثوابهاي بسيار ذكر شده است؟

هر انقلاب برای استمرار در دنیا به دو چیز نیاز دارد، اول فکر، دوم عاطفه و عزاداری. در مراسم عزاداری اهداف قیام امام حسین(‌ع) بیان می‌شود که خود شامل اصول دین یعنی آنچه فکر به آن نیاز دارد، است بویژه عدالت که در طول تاریخ به آن نیاز بوده است و به صورت کامل- جز در دوره‌هایی کوتاه- محقق نشده است، همچنین با بیان نوع برخورد بنی‌امیه و تحریک احساسات مردم عاطفه را نیز شامل شده است که همین معنی کامل تولی و تبری است، بنابراین به آن تأکید و ثوابهای بسیار برای آن ذکر شده است.

  عزاداري با معرفت چه نوع عزاداري است و آيا صرفاً گريستن و عزاداري براي ائمه(ع) كافي است؟

انسان با معرفت هنگامی که با واقعه کربلا روبه‌رو می‌گردد، با توجه به معرفتش می‌داند که امام و حجت خداست که چنین مورد ظلم و ستم قرار گرفته است، بنابراین کمترین حرکت این است که احساساتش برانگیخته شده و به عزاداری و اشک ریختن بر آن فاجعه می‌پردازد.

 اما اینکه چرا واقعة كربلا و شهادت امام حسين‌(ع) اين قدر تأثر برانگيز است، دو جنبه دخالت دارد: یک جنبه بشری و یک جنبه الهی؛ از جنبه بشری بدون شک چنین رویدادی هرگز در تاریخ صورت نگرفته است. بنابر این می‌بینیم به عنوان نمونه نویسنده مسیحی معاصر «آنطوان‌بارا» هنگام بررسی فاجعه کربلا 
می گوید این رویداد تلخ با هیچ حادثه تلخ دیگری  قابل مقایسه نیست.

اما از جنبه الهی خدا چنین خواسته که دین بدین ترتیب و در سایه قیام عاشورا زنده و پایدار باقی بماند. چون تمامی انبیا(ع) در پیامبر اسلام(ص) خلاصه گردیده و پیامبر اسلام در آل خود خلاصه شد، که با شهادت امام حسین(ع) گویا پنج تن آل عبا به شهادت رسیدند و الا قیامهای زیادی در تاریخ واقع شده، اما جنبه روحانی و الهی نداشته، بنابراین پایدار نماند.

   به نظر شما تعبیر «كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا» چقدر در جامعه مورد توجه واقع شده و  چقدر از آن فاصله دارد؟

این تعبیر از این جهت که ما همیشه و در همه زمانها و مکانها باید راه امام حسین(ع) را دنبال کنیم و یاد و خاطره قیام حضرت و فاجعه کربلا را زنده نگه داریم و عملاً در زندگی خود نشان دهیم، صحیح است، اما از جهت دیگر باید توجه داشت که هیچ زمینی مانند زمین کربلا نیست و هیچ روزی روز عاشورا نمی‌شود و همان‌طور که امام معصوم(ع) فرمود: «لا یوم کیومک یا ابا عبدا...» بنابراین جامعه ما باید به این دو معنی توجه و در راه امام حسین(ع) تلاش کند تا به راه حسینی نزدیکتر شود.

   پس از قيام امام‌حسين‌(ع) چقدر از معروفات در جايگاه شايستة خود قرار گرفت و چقدر از منكرات برانداخته شد؟

 گرچه امام حسین(ع) به دنبال امر به معروف و نهی از منکر موردی بود و در خطبه‌های ایشان همواره به آن اشاره شده، ولی آنچه هدف بالاتر بود محو اصل منکر یعنی خلافت بنی امیه و بنیانگذاری اصل معروف یعنی تثبیت جایگاه امامت و خلافت الهی در فکر اسلامی و جامعه اسلامی بود که به صورت کامل تحقق یافت و حجت خدا بر همه تمام شد.

 از جنبه موردی نیز این قیام تأثیر بسیاری داشت که نتیجه آن بیداری مردم و شناخت فساد دربار خلافت بود که قیامهای متعددی همچون قیام توابین و قیام مختار ثقفی را به دنبال داشت.

  در پايان چنانچه مطلبي را مورد نياز مخاطبان مي دانيد، ذكر فرماييد.

 لازم است فقط به عزاداری و گریه اکتفا نکنیم، بلکه سعی بیشتری در تحقق اهداف والای قیام امام حسین‌(ع) و یارانش داشته و در راه امام حسین(‌ع) گام برداریم.

چنانچه شاهدیم این بیداری اسلامی و پیش از آن انقلاب اسلامی ایران و پیروزی‌های حزب‌ا... همه به برکت زنده نگه داشتن قیام عاشورا بوده، چنانچه امام خمینی(ره) نیز به این نکته اشاره فرموده‌اند که هر چه داریم از عاشوراست.

منبع:قدس

211008