۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۰ : ۱۵
عقیق: چند روز پیش بود که غرق در افکار روزانه و بی توجه به اطراف در پیاده رو در حال حرکت بودم که زمین خوردن کودکی درست مقابل پایم من را از عالم افکار بیرون کشید و از شدت زمین خوردن کودک آشفته شدم، جوری که ناخودآگاه کنارش نشستم، اما برایم آرامش مادر کودک جالب بود که با یک دست چادرش را محکم نگاه داشته بود و دست دیگرش را به سوی کودک دراز کرده و میگفت: بگو یا علی و بلند شو.
آرامش او و نامی را که بر زبان آورد، مرا هم آرام کرد به رویم لبخند زد و دوباره گفت: آفرین پسرم یا علی بگو و بلند شو! پسربچه هم با زبانی کودکانه یا علی شیرینی گفت و برخاست و دست در دست مادر روانه شد.
باز به مسیرم ادامه دادم و باز هم در فکر بودم، اما این بار در فکر یک نام، یک ذکر و یک دنیا اعجاز... کودکی های خودم را مرور کردم، لحظه های سخت امتحان، روزهایی که مادربزرگ روی تخت بیماری با این ذکر جابه جا میشد و چنان از اعماق وجود آن را به لب میآورد که نشان میداد ایمان دارد فقط و فقط به مدد صاحب آن نام است که میتواند حرکت کند، همان وقتها بود که من و برادرم هم یاد گرفتیم در لحظات سختی و هر جایی که به کمک نیاز داریم، هر جایی که جز خود و خدایمان کسی را توان یاری ما نبود، ذکر علی(ع) را بر لب آوریم؛ زیرا این ذکر اعجازها کرده و میکند، گویی هر چه بیشتر تکرارش میکنی و انس بیشتری با آن میگیری، تأثیر مشکل گشایی آن نیز چند برابر میشود، طوری که هنوز از دهانت خارج نشده دیگر چیزی به نام مشکل پیش رویت نمی بینی... توانت دوچندان میشود، اصلاً فضایت تغییر میکند، آرام میشوی که دیگر نام بابای یتیمان کوفه را برده ای و او گوشهای شنوایی دارد، بویژه آنجا که محبی دردمند آرام و زمزمه وار نامش را میخواند و از مولایش پاسخ میخواهد... و این نام گویی کلید حل مشکلات همه است...
کلیدی که به هر قفلی میخورد
در مسیر باز هم مرور کردم، بله این ذکر را از دهان خیلی ها شنیده ام، بی اراده در وقت سختی در وقتی که خود را تنها یافته ایم، نه... این ذکر و تکرارش فقط به لحظه های سخت و مشکل ختم نمی شود هر وقت خوشحالی های همه ما جایی خاص را به خود اختصاص داده، وقتی کودکانمان نخستین قدم را برای طی کردن مسیر زندگی برداشته اند، وقتی آماده حضور در میدان تحصیل علم شدیم، وقتی بندهای پوتین سربازی ها بسته شدند،در میدان رقابت ورزشی ، همه جا بی اختیار نام مولا بر زبان جاری شده و این گونه کلید حل را در قفل مشکلات چرخانده ایم و با دلی قرص راه را ادامه داده ایم.بی تردید در این نام و ذکر دنیایی از رمز و راز نهفته است، وگرنه چطور ممکن است تنها با بردن یک نام این چنین دلت آرام بگیرد، این چنین خود را دلگرم به حضوری مقتدر و همگام بیابی شاید راز این نام در آن است که علی پیش از آنکه نام مولای ما باشد، نام خداست و او چه زیبا و بجا نام خویش را برای مولای متقیان برگزیده است تا یادشان نرود کسی که همنام خداست میتواند همچون او رئوف و مهربان باشد و حتی زمانی که نامش را نبرده ای، او خود مددرسانت شود.
فارغ از اعجاز این نام برای ما چه در خوشی و چه در ناخوشی، مواضعی هم که این نام بیان شده، گواهی است بر خاص بودن و خاصیت این ذکر؛ زیرا این نام در چهار موضع در کنار نام پیامبر اکرم(ص) او که هستی به وجود مبارکشان خلق شده، آمده است. آن چنان که در حدیثی می رسید علی فقیه شافعی همدانی در «موده القربی» نقل میکند، رسول اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «در چهار محل نام تو را با نام خودم توأم دیدم: نخست در شب معراج وقتی به بیت المقدس رسیدم بر صخره آن یافتم لا اله الا ا... محمد رسول ا... ابدته به علی وزیره؛ یعنی لا اله اله ا... محمد(ص) رسول خداست او را به علی(ع) وزیر او تأیید نمودم. سپس به سدره المنتهی که رسیدم، دیدم ثبت شده است: أنی أنا ا... لا اله الا انا وحدی و محمد صفوتی من خلقی ایدته به علی وزیره و نصرته به، یعنی بدرستی که من خدایی هستم که به جز من خدای یگانه ای نیست، محمد (ص) حبیب من است از میان خلق تأیید و یاری نموده او را به علی (ع) وزیر او. سوم وقتی به عرض رب العالمین رسیدم دیدم بر قوائم آن نوشته شده است إنی أنا ا... لا اله الا أنا محمد حبیبی من خلقی ایدته به علی (ع) وزیره و نصرته به. و چهارم وقتی به بهشت رسیدم، دیدم بر در بهشت نوشته شده لا اله الا أنا محمد حبیبی من خلقی ایدته بعلی وزیره و نصرته به.»
این ذکر عین عبادت است
از این روست که در روایات آمده «ذکر علی عباده» و پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «ذكر خداوند عزّ و جل عبادت است و ذكر من عبادت است و ذكر علي(ع) عبادت است و ذكر امامان(ع) از فرزندان او عبادت است.»
افزون بر این در رواياتي که از عمار و معاذ و عايشه از پيامبر اکرم(ص) نقل شده، آمده است: «نگاه به علي بن ابيطالب (ع) عبادت است و ياد او نيز عبادت است و ايمان هيچ بنده اي پذيرفته نمي شود، مگر به واسطه پذيرش ولايت او و بيزاري جستن از دشمنان او.»
وقتی این روایات را مرور میکنی، بیش از همیشه چرایی رواج ذکر علی(ع) بر سر زبانها را در مییابی، اینکه چرا به کودکانمان برای ایستادن و راه افتادن این ذکر را آموزش میدهیم، اینکه چرا به وقت سختی ذکر علی (ع) بر لب داریم، اینکه چرا به وقت گفتن اذان و اقامه نمازمان به ولایت امیرمومنان (ع) شهادت می دهیم و هزاران چرای دیگر که فارغ از عادتهای زبانی به این ذکر، پاسخشان را در مییابیم.
شیرین تر از شنیدن لفظ مادر!
در این میان دانستن احساسات مردمی در بیان این ذکر و تکرار آن و کارویژه این نام بزرگ برای آنها نیز جای تأمل دارد؛ زیرا بیش از پیش عمق انس ما را به مولای آزادگان جهان به تصویر میکشد.
زهرا رضایی، بانوی خانه دار و مادر کودکی چهار ساله است که به گفته خودش از دوره نوجوانی انسی عمیق با ذکر یاعلی (ع) داشته و این انس و ارتباط را پس از ازدواج بویژه در دوره بارداری و هنگام وضع حمل و در ارتباط با کودکش شدت بخشیده و این ذکر را به کودکش هم آموخته است. او میگوید: در مواقع مختلف با این نام پیوند برقرار میکند و معمولاً عادت دارد 110 مرتبه این ذکر را برای رفع مشکلات و برآورده شدن حوایجش تکرار کند. او معتقد است، این ذکر و انس با این نام آثار و برکات فراوانی برایش داشته بویژه وقتی با خواندن دعای نادعلی کبیر همراه میشود.
او میگوید: تا کودکم حرف زدن آموخت، سعی کردم این ذکر را به او نیز آموزش دهم که شکر خدا زود فرا گرفت و الان هم وقتی میخواهد کارهای سخت در مقایسه با سن و جثه اش انجام دهد، حتماً یاعلی! میگوید که این برایم حتی از شنیدن واژه مادر از دهان کودکم شیرین تر است.
میثم مهدوی، دانشجوی کارشناسی ارشد الهیات نیز معتقد است، این ذکر و نام اعجاز دارد، او میگوید: من بارها با ختم ذکر یاعلی حوایج بزرگی داشته ام که برآورده شده است و یکی از ادعیهای که به آن اهتمام دارم، نادعلی کبیر است بویژه که من به گفتن سه بار یاعلی! اکتفا نمی کنم و معمولاً 110 مرتبه آن را تکرار میکنم و این ذکر بویژه از نظر گشادگی رزق و روزی و وصول به حاجات مادی برایم بسیار کارگشا بوده است. برای همین به همه اطرافیانم تکرارش را توصیه کردهام.
با گفتن یاعلی احساس قدرت میکنم
محمدی، دانش آموخته حوزه علمیه خواهران نیز با این نام انسی خاص دارد و از حال و هوایش در بیان ذکر یاعلی میگوید: حس بردن این ذکر توصیف ناپذیر است شاید این ریشه در تفاوت امیرمومنان(ع) به عنوان ابوالائمه(ع) با دیگر امامان معصوم(ع) داشته باشد.
وی ادامه میدهد: چون از کودکی به ما آموختهاند که برای هر کاری یا علی بگوییم، با بردن این ذکر احساس قدرت کرده و فکر میکنم قطعاً کارم را پیش خواهم برد. این نام هیجان خاصی دارد در مقابل ذکر نام سیدالشهدا(ع) که حزنی عمیق را با خود دارد.
حالا دیگر میدانم چرا کودکی که مقابلم زمین خورد، چرا با گفتن یاعلی درد و گریه را فراموش کرد و ایستاد و چرا خودم هر بار نام مولایم را میبرم، دلم آرام میگیرد...
منبع:قدس
211008