نقش معلمی و تربیتی روایات در تفسیر قرآن

عقیق:با مشارکت دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دانشگاه فردوسی مشهد و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در سالن اجتماعات دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار ‌شد. به گزارش خبر نگار ما، در این نشست علمی، استادان برجسته حجج اسلام محمدعلی مهدوی راد، حسن نقی زاده، محمد حسین الهی زاده و رجبی به ایراد سخنرانی ‌پرداختند.

تأکید بر استقلال قرآن
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نقی‌زاده، دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد در این مراسم، با بیان اینکه علامه طباطبایی از چهره هایی است که نامش در دو حوزه تفسیر و فلسفه با هم مطرح است و در این دو موضوع میراث گرانسنگی از وی برجا مانده است گفت: کوشش‌های فراوان علامه برای تفسیر المیزان و موفقیتهای ایشان در این زمینه مایه مباهات است و امروز حوزه‌های علمیه ما نیازمند بهره برداری از این میراث گرانبهاست.

وجه امتیاز انسان بر پایه فطرت
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد‌حسین الهی‌زاده، استاد حوزه و دانشگاه نیز در این مراسم با اشاره به قوای سه گانه انسان یعنی قوه شهویه، غضبیه و وهمیه و تاکید بر تعادل بین این قوا اظهار کرد: افراط در قوه شهویه سبب رذیلت اخلاقی، تفریط در آن سبب خمودگی و اعتدال موجب عفت می شود و در قوه فکریه نیز افراط آن جرأت، تفریط آن کودنی و اعتدال آن حکمت است.
وی با بیان اینکه بین نفس و فطرت باید بر وجه امتیاز آن یعنی فطرت انسانی متمرکز شویم گفت: بر اساس نص قرآن کریم علمای اخلاق، تربیت را بر پایه فطرت قرار داده اند و این وجه امتیاز انسان از حیوان است که عقل، عدالت خواهی , خداجویی و کمال طلبی را شکوفا می کند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اگر تربیت را بر محور نفس انسان قرار دهیم، قطعا به اهداف دینی خود دست پیدا نخواهیم کرد، اظهار کرد: اگر بخواهیم بر اساس روان و روانشناسی، انسان‌ها را مدیریت و شکوفا کنیم، از هم دور خواهیم ماند و اگر به فکر شکوفایی فطرت انسان باشیم پیشرفت کرده و به هم نزدیک می‌شویم.
حجت‌الاسلام الهی‌زاده با بیان اینکه انسان‌ها باید به دنبال تحصیل فضائل و اصلاح رذائل باشند، عنوان کرد: معلم اخلاق به ما یادآور خواهد شد که اگر به دنبال کسب فضائل نیک باشیم، نزد دیگران و خدای متعال عزیز بوده و اگر به دنبال رذائل برویم برای دیگران خطرناک می‌شویم.

ضرورت نظم بخشیدن به آثار پراکنده علامه
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان اینکه علامه طباطبایی حق بزرگی بر امت اسلامی دارد که باید پاس بداریم گفت:علامه معتقد بود که اهل بیت(ع) بهترین معلمان قرآن هستند و بالاترین شأن ائمه(ع) شأن معلمی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: علامه طباطبایی(ره) راه تفسیر قرآن کریم را به ما آموخت وتفسیر المیزان میراث گران بهایی است که ایشان در اختیار ما قرار داده‌اند لذا باید قدر آن را دانسته و آن را بزرگ بشماریم.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد عنوان کرد: هیچ کس قبل و بعد از مرحوم علامه طباطبایی(ره) اقدام بزرگی مانند تفسیر المیزان را انجام نداده است، بنابراین نباید از میراث گرانبهایی که این عالم ربانی برای ما بر جای گذاشته است، غافل شد.
وی در ادامه با تاکید بر قدردانی از این میراثهای گرانبها به آیه 57 سوره اعراف اشاره کرد و گفت: خدای متعال نعمتهای زیادی را به بندگان خود داده است اما آنها باید قدردان نعمتها باشند، زیرا روزی از تمام نعمت‌هایی که به آن‌ها داده شده سوال می‌شود.
مهدوی راد به جایگاه روایات در تفسیر قرآن اشاره کرد و گفت: علامه درباره ائمه در تفسیر المیزان و غیر المیزان نکته هایی را گفته اند که امید واریم بتوانیم زوایای مختلف تفسیر المیزان را دریابیم و بخصوص بخش‌های پنهانی از آنچه تاکنون به آن پرداخته نشده را مورد توجه قرار دهیم.
وی در پایان افزود: کارها و آثار فراوانی از مرحوم طباطبایی به صورت پراکنده صورت گرفته که نظم بخشیدن به این آثار ارزشمند تلاشهای فراوانی می طلبد که امید است در آینده به آن پرداخته شود.

نقش روایات در تفسیر
در ادامه مراسم میزگرد تخصصی این پیش همایش با عنوان «کاربرد علوم و معارف قرآن و حدیث در تفسیر المیزان » با حضور حجج‌اسلام رجبی، مهدوی راد، نقی زاده و الهی زاده برگزار شد.
حجت الاسلام رجبی در ارتباط با جایگاه روایات در قرآن کریم به نقش روایات در تفسیر اشاره کرد و گفت: مرحوم علامه طباطبایی تصریح کرده اند که قرآن در بیان مقاصد خود روشن است و مقصود از بی نیازی قران به روایات این نیست که مفسر به روایت نیاز نداشته باشد، بلکه روایات معصومین (ع) تفسیر می کنند فهم را و نقش معلمی و تربیتی آن به جای خود محفوظ است.
دبیر علمی همایش بین المللی اندیشه علامه طباطبایی افزود: تلاش شده با محوریت نیازهای جهان اسلام ابعاد و نوآوریهای اندیشه علامه طباطبایی از درون آثار ایشان استخراج شود و متخصصان در حوزه علوم انسانی با نگاه علمی و تخصصی به میدان آمده اند.
گفتنی است، همایش بین المللی اندیشه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان از روز 22 تا 24 آبانماه سال 1393 برگزار خواهد شد.