۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۲ : ۰۲
محل دفن حضرت فاطمه زهرا(س)كجاست؟
در مورد محل دفن فاطمه زهرا (س) نقل و قول‌هاي متفاوتي وجود دارد. در اين مطلب، به چهار قول در اين زمينه اشاره شده است.
عقیق: حضرت
فاطمه زهرا (س) به حضرت علي (ع) سفارش كرد كه قبرش را پنهان سازد تا دليل و شاهدي
بر ستم‌هاي روا شده بر او باقي گذارد. آن حضرت نيز وي را شبانه دفن كرد و موضع
قبرش را پنهان ساخت.
در مورد محل دفن حضرت فاطمه (س) چهار قول وجود دارد:
۱.برخي مزارش را در بقيع مي‌دانند؛از جمله اربلي در كشف الغمه و سيدمرتضي در عيون المعجزات. اهل سنت نيز بر
اين باورند. آنان مزاري را كه در كنار مرقد چهار امام قرار دارد، مدفن فاطمه زهرا
(س) مي‌دانند.
علامه مجلسي مي‌نويسد: چون علي، فاطمه را به مصلّا آورد
و نماز خواند، دست‌ها را به سوي آسمان بلند كرد و گفت پروردگارا! اينك فاطمه دختر
پيامبر توست كه او را از ظلمات دنيا به سوي نورانيّت آخرت حمل كردم. در اين وقت،
منادي ندا در داد كه بقعه بقيع، محل دفن است و به سوي آن برويد. وقتي اميرالمؤمنين
به آنجا رسيد، ديد قبري ساخته و لحدي پرداخته‌اند. پس پيكر فاطمه را آنجا به خاك
سپرد.
ابن جوزي هم مي‌نويسد: فاطمه در بقيع مدفون است و اين
مطلب را شايد از آنجا استفاده كرده‌اند كه علي بن ابي‌طالب صورت چهل قبر جديد را
در بقيع احداث كرد و چون مخالفان خواستند قبور جديد را مورد تعرّض قرار دهند، آن
حضرت عصباني شد وآن‌ها را تهديد به قتل كرد و با اين وصف مشخص مي‌شود كه يكي از مزار‌ها
به فاطمه (س) تعلق دارد.
علامه نور الدين سمهودي مي‌گويد: ارجح آن است كه تربت شريفش در بقيع
است. (۱) ولي
گفته‌اند قبري كه در بقيع وجود دارد، قبر فاطمه بنت اسد است نه حضرت فاطمه (س).
۲. عده‌اي چون ابن سعد، صاحب طبقات، خاطرنشان كرده‌اند كهفاطمه
در خانه عقيل دفن شده است.
(۲)
۳. بعضي گفته‌اندآن بانو در روضه رسول خدا دفن است. مجلسي از محمد بن
همام نقل كرده كه وي گفت: علي، فاطمه را در روضه پيامبر مدفون ساخت، ولي آثار قبر
را از بين برد. باز مجلسي از كنيز زهرا، فضه، نقل كرده است: در روضه پيامبر بر
فاطمه نماز خواندند و او همان جا دفن شد.
شيخ طوسي مي‌گويد: از جمله شواهدي كه مي‌توان براي اين
احتمال اقامه كرد، حديثي است كه از رسول خدا (ص) نقل شده است كه فرمود: «بين قبر
من و منبرم، روضه‌اي از روضه‌هاي بهشت وجود دارد».
شاهد ديگر اينكه نوشته‌اند: علي در روضه نبي اكرم (ص) بر فاطمه
نماز خواند، سپس پيامبر را مخاطب ساخت و فرمود: سلام من بر تو و دخترت باد يا رسول
الله كه در جوارت دفن است. (۳)
۴. عده‌اي گفته‌اند:فاطمه را در خانه‌اش دفن كردندكه قرائن و روايات زيادي اين قول را تأييد مي‌كند؛ از جمله اينكه حضرت علي
پس از دفن بدن فاطمه، از جاي برخاست و رو به قبر پيامبر گفت: «درود من و دخترت بر
تو باد‌اي فرستاده الهي كه اكنون دخترت در جوار تو فرود آمده است» و مي‌دانيم كه
خانه فاطمه در مجاورت روضه پيامبر قرار داشت. (۴)
شيخ صدوق (م ۳۸۹) مي‌نويسد: برايم ثابت
شده كه فاطمه را در خانه‌اش به خاك سپبرده‌اند و پس از آنكه مسجد را توسعه دادند،
قبر آن بانو در مسجد واقع شد. من سالي كه به سفر حج رفتم، در مدينه رو به سوي خانه
فاطمه ـ كه از استوانه رو به روي باب جبرئيل تا پشت خظيره مرقد نبوي است ـ كردم و
در آنجا زيارت فاطمه را به جاي آوردم. (۵) سيد محسن امين عاملي نوشته
است: آن حضرت در خانه‌اش به خاك سپرده شد و اين قول به صواب نزديك‌تر است.
شيخ طوسي يادآور مي‌شود:قبر فاطمه را در خانه پيامبر مي‌تواني
زيارت كنيو برخي او را در خانه‌اش مدفون مي‌دانند.
اين دو قول از نظر من، به هم نزديك‌اند و بهتر است حضرت در هر دو مكان زيارت شوند،
ولي روايت دفن فاطمه در بقيع از صحت دور است. (۶)
پی نوشت ها:
۱. اخبار مدينه (خلاصة الوفاء باخبار دار المصطفي) ص۲۹۱.
۲. طبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۰؛ اخبار مدينه، ص ۲۹۰.
۳. بحارالانوار، ج ۴۳، ص۱۸۵.
۴. نهج البلاغه، ترجمه فيض الاسلام، ص۶۵۲، خطبه۱۹۵.
۵. من لايحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج۲، ص۴۶۹ و ۹۰۶.
۶. بحارالانوار، ج ۹۷، ص ۱۹۶ ـ ۱۹۷؛ فاطمه زهرا، علامه سيد
محمد حسين فضل الله، ص۹۶.
منبع:حج
211008
گزارش خطا
