۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۴ : ۱۱
عقیق: آزاده لرستانی: شرایط نگرانکننده حجاب این روزها در اماکن عمومی از جمله پاساژها، بیمارستانها، نهادهای دولتی، پارکها، تفرجگاهها و حتی معابر عمومی و خیابانها بیانگر آن است که کار از تذکر لسانی گذشته و اجرای قانون حجاب و عفاف و از همه مهمتر دستور الهی برای مصونیتبخشی اجتماع ورود نهادهای حاکمیتی را میطلبد. ثبت چند پویش در فارس من ( اینجا، اینجا، اینجا و از همه مهمتر اینجا) و مطالبه از سوی مردم برای برخورد با بیحجابی و خبرهایی از حمله و هتک حرمت آمران به حجاب در برخی نقاط کشور نشان از دغدغه مردم در این امر دارد.
طرح این سؤال که متولی امر حجاب و عفاف در کشور کیست و اینکه ستاد امر به معروف و نهی از منکر کجای این میدان است و اینکه آموزش طرح آمران امر به معروف به کجا رسیده است، ما را بر آن داشت با حجتالاسلام سیدعلی خانمحمدی سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر گفتوگو کنیم. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانیم:
وزارت کشور متولی حجاب و عفاف در کشور است
در طرح جامع حجاب و عفاف، متولی امر چه کسی است؟
تدوین طرح جامع حجاب و عفاف مربوط به سال ۱۴۰۰ است و فقط ویرایش حاضر بعد از اغتشاشات در مهرماه سال ۱۴۰۱ تنظیم شده است. اما این را بگویم که برای مسأله عفاف و حجاب، حتی در شرایط کنونی راهحل سریع، کوتاهمدت، میانمدت، بلندمدت و مستمر در نظر گرفته شده است. اساس این طرح، یک طرح فرهنگی و در عین حال دارای ضمانتهای اجرایی است. همه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسات ۴۲۷ و ۸۲۰ ناظر به وظایف ۳۲ دستگاه حاکمیتی در ۳۵۳ بند در عرصههای یازدهگانه در این طرح لحاظ شده است. همچنین مشارکتهای اثرگذار نهادهای مردمی و نقش سایر دستگاههای حاکمیتی و با ضمانتهای اجرایی پیش بینی شده است. در این طرح، متولی اصلی وزارت کشور است.
قوانین موجود حجاب و عفاف کافی و بازدارنده نیست
در شرایط فعلی چه مقدار قوانین بازدارنده بوده است؟
تصور و برداشت عدهای این است که در مسأله حجاب به اندازه کافی قانون و مصوبه داریم، اما با وجود قوانین زیاد و ناکارآمد نمیتوان به بازدارندگی رسید. چرا که اگر برای یک مسأله اجتماعی و ملی مانند عفاف و جامعه، یک طرح جامع، همه جانبه و کاربردی وجود نداشته باشد، همین قوانین موجود، مسأله را به معضل اجتماعی تبدیل میکند. در یک جمله اگر بخواهم بگویم: قوانین عفاف و حجاب شورای عالی انقلاب فرهنگی فاقد ضمانت اجرا و غیرکاربردی است.
اجرای کامل طرح حجاب و عفاف ۲ سال زمان میبرد
چرا حجاب این روزها به چالش تبدیل شده است؟
در صورت شکسته شدن قانون الهی حجاب، سایر قوانین اسلامی در قالب شعارهایی نظیر نه به ازدواج قانونی و غیره مورد هجمه جدی قرار خواهد گرفت
برای پاسخ به این سؤال، توجه به این موضوع ضروری است که دشمن مسأله حجاب را به نافرمانی مدنی و وسیلهای برای تقابل مردم با نظام تبدیل کرده است. چرا که با پیشروی بیعفتی و بیحجابی و به تبع آن گسترش مظاهر فساد و در کنار آن چندصدایی و بلاتکلیفی مسؤولان در مواجهه با این ضدارزش به همراه نبود یک برنامه کاربردی، باید منتظر بود که نظام مجبور به تسلیم و پذیرش شود! این همان هدف دشمن از هجمه به نظام است.
قطعاً دشمن با همین روش به دنبال حذف قوانین اسلامی و بنیادی نظام خواهد رفت و در صورت شکسته شدن قانون الهی حجاب، سایر قوانین اسلامی و اساسی کشور در قالب شعارهایی نظیر نه به ازدواج قانونی و غیره مورد هجمه جدی قرار خواهد گرفت. در واقع، حجاب یک خاکریز مقدماتی است که باید از آن به خوبی حفاظت کرد. ما در طرح جامع، برنامه کوتاهمدتی مانند مواجهه سریع با هنجارشکنیهایی مانند کشف حجاب در اماکن، خودرو، فضای مجازی و...، برنامه میان مدت یک ساله و برنامه بلندمدت ۲ ساله توأم با آموزش و کارهای فرهنگی را مدنظر قرار دادیم.
ستاد امر به معروف در این مدت چه فعالیتهایی در حوزه حجاب انجام داده است؟
ما در یک سال اخیر تلاش کردیم مسأله امر به معروف و منکر را تخصصی کنیم؛ به همه ابعاد حوزه امر به معروف و نهی از منکر بپردازیم و حوزه آموزش را تقویت کنیم، زیرا یکی از خلاءهای جدی در بحث امر به معروف و نهی از منکر و مشکلاتی که ایجاد میشود، به خاطر این است که افراد آموزش ندیدهاند. بنابراین آموزش را به صورت جدی در حیطه عمومی و تخصصی دنبال کردیم که این آموزش به صورت جدیتری در سال جدید دنبال خواهد شد.
آموزش شما کدام عرصههای امر به معروف را پوشش میدهد؟
در این دوره از آموزش، ۱۸ عرصه امر به معروف در حوزههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، عدالت آموزشی، محیط زیست و غیره را شامل میشود تا چنین حوزههایی افراد با شناخت کامل در عین حالی که مطالبهگر هستند با آگاهی بهتری امر به معروف کنند. چرا که یکی از اولویتهای ستاد امر به معروف بحث عدالت اجتماعی است.
۱۰۰ هزار نفر برای امر به معروف آموزش دیدند
چه تعداد از افراد را آموزش دادهاید؟
مجموع افرادی که به عنوان ضابطین قضایی و مربیان عفاف و حجاب در این دوره از آموزشها شرکت داشتند، قریب به ۱۰۰ هزار نفر هستند که به طور مثال در یک بازه زمانی، تعداد افراد آموزش دیده در دوره پایه ۱: ۲۴ هزار نفر، پایه ۲: ۱۰ هزار نفر، پایه ۳: ۶ هزار و ۵۰۰ نفر، بینش معروف ۱: ۲۴ هزار نفر، بینش معروف ۲: ۸ هزار و ۵۰۰ نفر، بینش معروف ۳: ۵ هزار و ۱۰۰ نفر، مهارتهای ضابطین ۱: ۱۰ هزار نفر، مهارتهای ضابطین ۲: ۴ هزار نفر و مربیان عفاف و حجاب: ۵ هزار نفر بوده است.
تهرانیها در صدر فراگیری آموزش طرح حجاب
عمده این آموزشها در کدام استانها بوده است؟
به ترتیب استانهای تهران، خراسان رضوی، اردبیل، همدان و چهارمحال و بختیاری جز بهترین استانها در امر فراگیری آموزش امر به معروف با محوریت عفاف و حجاب بودند که بیشترین شرکتکننده در دورهها را داشتند. ضعیفترین استانها هم مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان، البرز، اصفهان، فارس و قم است که کمترین مشارکت با توجه به جمعیتشان را داشتند.
آموزش و پرورش در آموزش امر به معروف رتبه نخست را دارد
با توجه به اینکه در نیمه دوم سال گذشته شما کار آموزش را شروع کردید، کدام ارگانها جامعه هدف آموزش بوده است؟
در میان ۱۲۰ دستگاه که شورای امر به معروف و نهی از منکر در آنها مستقر است، همه در این دورهها شرکت داشتند، منتها قویترین حضور در این عرصه، به آموزش و پرورش اختصاص دارد. در مراحل بعدی دانشگاهها، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی و سازمان محیط زیست بیشترین مشارکت را در دستگاهها داشتند.
استفاده از نیروهای آموزشدیده با محور بودن محلات و مساجد
آن پنج هزار نفری که به عنوان مربیان عفاف و حجاب آموزش دیدهاند، در چه مرحلهای از آنها برای طرح عفاف و حجاب استفاده میشود؟
وظیفه ستاد این است که دوره آموزش امر به معروف و نهی از منکر را برگزار کند. فارغ از اینکه از نیروهای آموزشدیده استفاده شود یا نشود. البته بخشی از ظرفیت این نیروهای آموزشدیده در مساجد، محلات و طرحی که قرار است از سوی وزارت کشور اجرا شود، استفاده خواهد شد.
قانون فعلی مجلس جوابگوی برخورد با جرم بیحجابی نیست
حال بر فرض اینکه شما ۵ هزار نیروی متخصص آماده امر به معروف دارید. در این روزها که خلاء برخورد با بدحجابی احساس میشود، چه نهادی باید وارد میدان شود؟
بله در این زمینه خلاء وجود دارد. با قانون فعلی مجلس شورای اسلامی نمیتوانیم در موضوع حجاب و عفاف اقداماتی را انجام دهیم. این را هم در نظر داشته باشید که ۳۲ دستگاه در حوزه حجاب و عفاف وظایفی دارند که تنها یکی دو دستگاه در این رابطه وارد میدان شده بودند. یکی از وظایفی که شورای عالی انقلاب فرهنگی برای ستاد امر به معروف تعریف کرده است، نظارت بر ترویج عفاف و حجاب دستگاههای دولتی است. به همین خاطر ما در سال گذشته شاخصههای عفاف و حجاب را به دستگاهها ابلاغ کردیم. مقداری از فعالیتهای ما قبل از حوادث اخیر بود که رسانههای بیگانه در برابر آن جریانسازی کردند.
در صورت تصویب طرح جامع حجاب و عفاف کمتر از ۶ ماه میتوان مسأله حجاب و عفاف را ساماندهی کرد. البته در این زمینه، از ابزارهای غیرحضوری استفاده میشود
ما این طرح جامع را به مجلس شورای اسلامی، دولت و قوه قضاییه ارائه دادیم. بعد پیگیری کردیم. در این مدت ویرایشهایی در این طرح با نظر کارشناسان، نخبگان و مسؤولان صورت گرفت. الان باید مجلس شورای اسلامی این طرح را تصویب کند. منتها در این زمینه تعلل و انفعال نمایندگان مجلس انقلابی را شاهد هستیم.
اگر در فضای جامعه مشاجرات و درگیریهایی بین مردم در جریان است، به خاطر خلاء قانونی است. واقعاً یک بحران اجتماعی دارد ایجاد میشود و مردم از ما مطالبه میکنند. در این مدت نامههای مختلفی به دستگاههای متولی از جمله ریاستجمهوری، وزارت کشور، مناطق آزاد تجاری و غیره زدیم، اما تاکنون حرکت مؤثری از آنها ندیدهایم.
اعتقاد ما این است که در صورت تصویب این طرح، کمتر از ۶ ماه میتوان مسأله حجاب و عفاف را ساماندهی کرد. در این زمینه از ابزارهای غیرحضوری استفاده میشود. در حال حاضر دوربینها کار شناسایی افراد بیحجاب را انجام میدهند و به افراد خاطی پیامک ارسال میشود. در کنار این موارد، باید یک مطالبه عمومی در سطح کشور باشد و بخشهای مختلف هم این مطالبه را باید داشته باشند. ستاد امر به معروف الان پای کار آمده است و به خاطر همین مورد هجمه قرار گرفته است. البته باز هم میگویم که اگر در قضیه امر به معروف همراهی مردم نباشد، این مهم در جامعه پیاده نمیشود. البته حکومت اسلامی وظیفه دارد زیرساختها را فراهم و از آمر به معروف حمایت کند.
حجاب و عفاف باید از دستگاههای دولتی شروع شود
آقای خانمحمدی! بیتعارف بگویم ستاد امر به معروف اصلاً نمره خوبی در زمینه ترویجی حجاب و عفاف نمیگیرد.
در ۲ سال اخیر، گامهای زیادی از سوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر در این حوزه برداشته شده است. چرا که ما بحث نفوذ فرهنگی دشمن در حوزه خانواده، عفاف و حجاب را یک مسأله جدی میدانیم و بر این اساس نسبت به آن پیگیری میکنیم و مطالبه داریم. البته این را در نظر داشته باشید که ستاد امر به معروف متولی اصلی حجاب و عفاف نیست و وزارت کشور باید پاسخگو و پیگیر باشد.
غرب به این نتیجه رسیده است که اگر میخواهد جامعه ایرانی را بزند، باید خانواده را بزند که کانون و محور خانواده، مادر و زن است
بالاخره یکی از منکراتی که امروز در سطح جامعه ما هست، مربوط به حوزه فرهنگی است که دشمن دارد به صورت جدی روی آن کار میکند. این در حالی است که دشمن قبلاً ادبیات مستقیمی در این زمینه نداشت، اما امروز در ادبیاتش به صورت مستقیم اشاره میکند که ما میخواهیم در ایران بیبندوباری شود. تلاش آنان فقط معطوف به بدحجابی نیست و آنها میخواهند جامعه ایرانی را به ابتذال بکشند. غرب به این نتیجه رسیده است که اگر میخواهد جامعه ایرانی را بزند، باید خانواده را بزند که کانون و محور خانواده، مادر و زن است. باید آن نگاه تربیتی که زن میتواند در خانواده ایجاد کند و تربیت نسل را بر عهده دارد، از بین برود.
در چنین شرایط وقتی ستاد امر به معروف این خلاء را دید، طرح جامع حجاب و عفاف را نوشت. چرا که معتقد است اگر ورود پیدا نکند، ترک فعل کرده است و دیگر اینکه ابتذال را جامعه میبیند. در طرح جامع حجاب و عفاف، مسائل ایجابی و سلبی این حوزه، پررنگ است. این در حالی است که طرح قبلی حجاب و عفاف جامعیت نداشت و بهروز نبود. در این طرح، مطرح کردیم که حجاب و عفاف باید از دستگاههای دولتی شروع شود.
در صورت رعایت نکردن حجاب در یک سازمان، مدیرش جریمه و مؤاخذه میشود
بگذارید در اینجا گریزی دوباره به قانون جامع حجاب و عفاف بزنیم. در طرح جامع چه مجازاتی برای افراد خاطی در نظر گرفته شده است؟
در صحبتهای قبلی اشاره کردم که حجاب و عفاف باید از دستگاههای دولتی شروع شود. بنابراین در بخشی از طرح جامع حجاب و عفاف آمده است که برای مدیر و مجموعه آن دستگاه، در صورت اهمال و ترک فعل، بعد از دریافت تذکر و اخطار اولیه و در صورت بیتوجهی و تکرار، مدیر مجموعه، هزینه ترک فعلها را پرداخت خواهد کرد. به طور مثال اگر در یکی از شعب بانکی در منطقه اجرای طرح، رعایت نکردن حجاب توسط چند نفر کارمند گزارش شود، بعد از تذکرات لازم در صورت بیتوجهی، بخشی از حقوق مدیریت کسر شده و همچنین میتوان درصدی از بودجه رفاهی کارکنان تبدیل به بودجه آموزشی و ترویجی شود و در نوبتهای بعدی که تخلف تکرار شود، اعمال جرائم با درصد بالاتر و نهایتاً منجر به برکناری مدیر خواهد شد.
منبع:فارس