چگونه جامعه‌ای پاک داشته باشیم؟/ پاسخ حضرت زهرا (س)

عقیق:مجموعه افرادی که در یک جامعه زندگی می‌کنند ناگزیر اهداف مشترکی خواهند داشت و همه آن‌ها در تحقق اهداف کلی جامعه تأثیرگذارند. زمانی حال مردم جامعه خوب خواهد بود که آرامش و ثبات در جامعه برقرار باشد و جرائم و جنایات به حداقل میزان خود برسند. در این صورت مردم و جامعه با انرژی مثبت به سمت موفقیت حرکت خواهند کرد.

جامعه‌‌ سالم و پاک از نگاه حضرت زهرا سلام الله علیها

برای رسیدن به جامعه‌ای آرام و با ثبات باید مردم جامعه دست به دست هم بدهند و با دوری کردن از رفتارهای نابهنجار و آسیب‌زا جامعه را به سمت آرامش سوق دهند. حضرت زهرا سلام الله علیها مظهر پاکی و تقدس برای دست‌یابی به جامعه‌ای سالم و آرام فرمولی زیبا ارائه دادند که با عمل به این حدیث ارزشمند تحقق جامعه‌ای سالم و آرام دور از دسترس نخواهد بود. حضرت زهرا سلام الله علیها در این باره می‌فرمایند: «وَ النَّهْىَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیها عَنِ الرِّجْسِ، وَاجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجابا عَنِ اللَّعْنَةِ، وَ تَرْکَ السِّرْقَةِ ایجابا لِلْعِّفَةِ؛ [۱] خداوند متعال منع و نهى از شراب‌خوارى را جهت پاکى جامعه از زشتى‌ها و جنایت ها و دورى از تهمت‌ها و نسبت‌هاى ناروا را مانع از غضب و نفرین قرار داد و دزدى نکردن، موجب پاکى جامعه و پاکدامنى افراد مى‌گردد.» در اینجا به آثار ویرانگر سه گناه بزرگ شراب خواری، بهتان و دزدی، در سلب آرامش و امنیت جامعه می‌پردازیم.

سلاح‌های مرگبار شیطان برای نابودی جامعه

آیات قرآن کریم از سوی خالقی حکیم نازل شده است و تمامی آیات آن دارای حکمت و برهان می‌باشند چنا‌ن‌چه در سوره هود به این موضوع اشاره شده و آمده است: «کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکیمٍ خَبیرٍ [۲] این کتابى است که آیاتش استوار گردیده؛ سپس (هر مطلبى در جایگاه خود) بیان شده و از نزد خداوند حکیم و آگاه (نازل گردیده) است.» قرآن کریم که از سوی خالقی حکیم و توانا نازل شده، شراب خواری را عملی شیطانی دانسته و مردم را از آن برحذر داشته و فرموده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛ [۳] ای کسانی که ایمان آورده‌اید شراب و قمار و بتها و ازلام (که یک نوع بخت‌آزمایی بوده) پلیدند و از عمل شیطانند از آنها دوری کنید تا رستگار شوید.» پس همان گونه که حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند شراب خواری باعث افزایش پلیدی و زشتی در جامعه خواهد شد زیرا شراب و مستی باعث زایل شدن عقل انسان می‌شود و ممکن است فرد شراب‌خوار دست به هر عمل نابهنجاری بزند. شراب خوار نه تنها خود را در معرض خطر قرار می‌دهد بلکه جامعه را هم درگیر خطرات خود می‌کند. بنابراین برای تحقق جامعه‌ای آرام و پاک، باید شراب خواری و موارد مشابه مثل قمار بازی و شرط بندی، ریشه کن شوند.

خطرات ویرانگر شیوع تهمت در جامعه

شیوع تهمت و نسبت‌های ناروا تأثیر جدی در ایجاد بی اعتمادی و به‌دنبال آن افزایش ناآرامی در جامعه خواهد داشت. از سوی دیگر چنین جامعه‌ای مغضوب خداوند متعال قرار خواهد گرفت و عذاب سختی در انتظار تهمت زننده‌ها خواهد بود چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ؛ [۴] کسانی که زنان پاکدامن و بی‌‌خبر (از هرگونه آلودگی) و مؤمن را متهم می‌‌سازند، در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند و عذاب بزرگی برای آنهاست.» تهمت و نسبت ناروا باعث از بین رفتن ایمان انسان خواهد شد همان‌گونه که امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «إذَا اِتَّهَمَ المُؤمِنُ أخَاهُ اِنمَاثَ الإیمَانُ مِن قَلبِهِ کَمَا یَنمَاثُ المِلحُ فی المَاءِ؛ [۵] هرگاه مؤمن به برادر (دینی) خود تهمت زند، ایمان در قلب او ناپدید می‌شود همچنان که نمک در آب حلّ می‏‌شود.» در مقابل غضب خداوند لطف و رحمت الهی قرار دارد پس مردم و جامعه اگر طالب رحمت، لطف و عنایات خداوند هستند باید از گناه عظیم بهتان و نسبت ناروا دوری کنند و به کار نیک روی آورند.

آثار زیان‌بار دزدی بر فرد و جامعه

دزدی از آن دسته گناهانی است که ضررهای فردی و اجتماعی به همراه خواهد داشد و با شیوع آن نظم و قانون جامعه بهم خواهد خورد. ضرر فردی آن متوقف شدن روزی انسان خواهد بود چنان‌که امام زین العابدین سجاد علیه السلام فرمودند: «قالَ لُقمانُ إنَّ السّارِقَ إذا سَرَقَ حَبَسَهُ اللّه مِن رِزقِهِ وکانَ عَلَیهِ إثمُهُ؛ [۶] لقمان گفت: «همانا دزد، هر گاه دزدى کند، خداوند عز و جل روزى‌اش را نگه مى دارد و گناه آن، به پاى خودش است.»

دزدی، ضررهای اجتماعی زیادی را نیز به همراه خود خواهد داشت که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش بی‌اعتمادی، ناامیدی، دروغ، فریب کاری و بی عفتی در سطح جامعه اشاره کرد. براین اساس اگر طالب جامعه‌ای پاک و آرام هستیم باید از گناهانی مانند شراب خواری، تهمت، دزدی دوری کنیم تا علاوه بر زیباتر شدن زندگی از رحمت و لطف الهی برخوردار شویم.

سیداحسان دهسار

پی نوشت:
[۱] بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار علیهم السلام ج ۲۹، ص ۲۳۹.
[۲] سوره هود، آیه ۱.
[۳] سوره مائده، آیه ۹۰.
[۴] سوره نور، آیه ۲۳.
[۵] الکافی، ج ۲، ص ۳۶۱.
[۶] بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار علیهم السلام ج ۱۳، ص ۴۲۰.

منبع:فارس