انسان با نیروی عقل می تواند نیروهای پست و حیوانی را کنترل کند

عقیق:آیت الله محمدعلی جاودان، استاد اخلاق در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: یک مجموعه از قدرت‌ها و توانایی‌هایی خداوند در انسان قرار داده است که با داشتن آن‌ها می‌تواند زندگی کند، حتی این زندگی حیوانی انسان هم با کمک این نیروها و توانایی‌ها است که اسم آن را غرائز می‌گذارند.

وی ادامه داد: انسان یک سری غرائز دارد که با کمک آن‌ها به زندگی حداقلی و حیوانی خود ادامه می‌دهد که اگر آن‌ها را نداشته باشد زندگی‌اش دوام نمی‌آورد.

این استاد اخلاق شهر تهران افزود: پس یک مجموعه نعمت‌هایی خداوند متعال به انسان داده که انسان با آن بر روی زمین می‌ماند و ادامه حیات می‌دهد، اما این‌ها در وجه حداقلی انسان است و انسان یک موجود خارق العاده‌ای است که اگر همت کند می‌تواند به آن نیروهای برتر و متعالی‌تر خودش و به انسانیت کامل برسد و بهشت برایش نقد شود.

نیروی عقل برترین نیرو و توان انسان

آیت الله جاودان نیروی عقل را برترین نیرو و توان انسان در رسیدن به انسانیت دانست و بیان کرد: برترین این نیروها نیروی عقلانی انسان است، که اگر انسان روی آن تمرین کند و آن را به کمال لازم خودش برساند آن نیروهای پست و حیوانی را می‌تواند کنترل کند، پس اگر انسان بکوشد و قدرت‌های عقلانی خود را که به صورت بالقوه در او است بالفعل کند، می‌تواند همه نیروهای پست و حیوانی خود را تحت کنترل بیاورد و مطلقاً در تحت فرمان عقل کار کند.

وی ادامه داد: این ساختمان انسان تا اینجا هم جا دارد و برتر هم هست ولی بستگی دارد که انسان ذره ذره اعمال خود را عقلانی انجام دهد. اگر تمرین روی این ذره ذره‌ها به صورت عقلانی باشد، عقل رشد می‌کند و به کمال می‌رسد و عقل می‌تواند فرماندهی همه نیروهای موجود در انسان را به دست بگیرد و همه را به جا مصرف کند و از آنجا پا به دایره برتر بگذارد.

این استاد حوزوی افزود: بنابراین ثمره انسان عقلانی این است که به بالاترین مرتبه انسانیت می‌رسد و این برای انسان مقدر است. قرآن هم می‌فرماید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ»، که ما انسان را در نیکوترین نظم و اعتدال و ارزش آفریدیم.

انسان پست تر از حیوان

آیت الله جاودان گفت: بدترین فرضی که برای انسان است اینکه حتی از مرحله حیوانی هم پایین می‌آید و با آن غرائزی که دارد به گناه می‌پردازد و از غرائز خود در راه گناه استفاده می‌کند. در صورتی که غرائز می‌تواند پاک باشد و در حلال خدا مصرف شود ولی می‌تواند مرتبه پایین‌تری استفاده کند و در گناه غرق شود، که اگر انسان چنین کند و این غرائز را در راه گناه استفاده کند او از حیوان هم پست‌تر می‌شود.

وی ادامه داد: قرآن هم فرموده است که انسان گاهی شبیه حیوان است، گاهی حیوان است و گاهی از حیوان هم پست‌تر است و حتی از جماد هم پست‌تر است.

منبع:مهر