بارگاه امام رضا محل مرزبندی‎ها و خط‌کشی‌ها نیست

عقیق:حجت‎الاسلام والمسلمین احمد مروی در جلسه‎ای با حضور مدیران سازمان‌های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی که در تالار ولایت حرم مطهر رضوی انجام شد، شاخص اصلی حرکت فرهنگی آستان قدس رضوی را به زانو در آوردن توطئه‌های فرهنگی دشمن خواند و اظهار داشت: رهبری معظم بارها نسبت به توطئه‌های فرهنگی دشمن تذکر دادند. اگر می‎خواهیم ماشین ضدفرهنگی دشمن را زمین‌گیر کنیم باید به فرهنگ بها دهیم، چون هّم و غم دشمن همین مورد است. وقتی می‌خواهند بر کشوری مسلط شوند، اول فرهنگ آن را مصادره می‌کنند، بعد اقتصاد، سیاست و مدیریت آن‌ها را در دست می‎گیرند.

وی با بیان دغدغه‎مندی رهبر معظم انقلاب در رابطه با موضوع فرهنگ، ابراز کرد: اگر در مجموعه آستان قدس رضوی هر اقدام دیگری هم صورت می‎گیرد، باید در خدمت کار فرهنگی باشد. اصل بر انجام امور فرهنگی، نشر و تبلیغ و ترویج فرهنگ رضوی است که امید است با عنایت و استمداد از وجود منور حضرت شان این مسئولیت بسیار سنگین به سرانجام برسد و با بهره‌گیری از ظرفیت و امکانات متنوعی همچون مدارس، دانشگاه، حوزه علمیه، بنیاد پژوهش‌ها و مراکز مختلف فرهنگی و وجود اساتید، دانشجویان و طلاب در حوزه فرهنگ شاهد تأثیرگذاری بیشتر و بهتری در مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن باشیم.

مروی با تأکید بر اینکه پیشرفت سخت‌افزاری در عرصه‌های مختلف منهای پیشرفت در عرصه فرهنگی و نرم افزاری و سبک زندگی، به تعبیر مقام معظم رهبری سبب استحاله و از بین رفتن ماهیت واقعی ما خواهد شد، بیان کرد: در این ماجرای شیوع بیماری کرونا شاهد بودیم که چطور در کشورهای غربی که در عرصه‌های گوناگون سخت افزاری به ظاهر پیشرفت‌هایی دارند و نه با تنگنای مالی و نه تحریم روبرو هستند، چه اتفاقاتی در فروشگاه‌هایشان افتاد و چه صف‌های طولانی برای تهیه مواد غذایی و ... تشکیل شد اما یکی از این اتفاقات در کشور ما که سال‌ها تحت فشار تحریم و تنگنا بوده، نیفتاد و این نمایانگر فرهنگ غنی ملت ما است و ما اگر می‎خواهیم به پیروی از فرمایش رهبر معظم انقلاب، سهمی در ساختن تمدن نوین اسلامی بر عهده داشته باشیم، باید به تقویت امور فرهنگی که شالوده و زیربنای این تمدن است، توجه کنیم و وظیفه آستان قدس به عنوان پایتخت فرهنگی ایران اسلامی، باید هدایت، راهبری و جریان سازی در این مسیر باشد.

تولیت آستان قدس رضوی افزود: ما در جبهه فرهنگی تمدن نوین اسلامی با تهاجم فرهنگی جهان استکبار مواجه هستیم. آرایش ما باید متناسب با آرایش جنگی دشمن باشد. شاخص اصلی ما باید غلبه بر جبهه فرهنگی استکبار باشد. اثرگذاری فعالیت‌های ما باید در سطح اثرگذاری جبهه دشمن باشد و همه اینها با عنایت خداوند متعال و با روحیه ایثار، ازخودگذشتگی و بدست آوردن نوآوری های بومی امکان پذیر است. 

مروی تأکید کرد: در انجام کار فرهنگی چند راهبرد اساسی می‌بایست مدنظر مدیران سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس باشد.

تولیت آستان قدس رضوی ضمن تأکید بر تولید محصول باکیفیت و جریان‌ساز، ارتباط و تعامل پیوسته با خبرگان و نخبگان فرهنگی، توجه به میزان اثرگذاری محصولات فرهنگی تولید شده و پرهیز از شتاب زدگی و فعالیت‌های کوتاه‌مدت سطحی را از مقدمات دست یافتن به این راهبرد دانسته و خطاب به مدیران فرهنگی آستان افزود: در موضوع تعامل و ارتباط با نخبگان فرهنگی دایره حضور اشخاص علاقه‎مند به خدمت در دستگاه حضرت رضا(ع) را تنگ نکنید و بگذارید همه بیایند و هر خدمت علمی یا فرهنگی از دست‎شان برمی‌آید، ارائه کنند.

مروی خاطرنشان کرد: دستگاه امام رضا(ع) محل مرزبندی‎ها و خط کشی‌ها نیست. افراد مؤمن، انقلابی و با احساس مسئولیت کم نداریم حتی اگر سلایق متفاوتی با ما داشتند ولی معتقد و پایبند به اصول باشند، باید از ظرفیت‌هایشان استفاده و شرایط خدمت برایشان فراهم شود و در عین حال مراقب بود این نگاه بستری برای القای افکار انحرافی نشود.

وی درباره توجه به میزان اثرگذاری محصولات فرهنگی تولید شده گفت: در عرصه‎های فرهنگی عدد و رقم جوابگو نیست؛ در این حوزه‌ها باید بر میزان اثرگذاری تأکید شود. تیراژ کتاب‌ها و انتشارات و شمار جوایز دریافت شده چندان اهمیتی ندارد، باید به دنبال میزان اثربخشی بود. بطور مثال، اگر انتشارات آستان قدس تنها یک کتاب در سال چاپ کند ولی فاخر، مؤثر، جریان‌ساز و با مقبولیت اجتماعی باشد، بهتر از چاپ و انتشار ده‌ها عنوان کتابی است که مورد استقبال مخاطبان قرار نگیرد و خلأیی از مشکلات فرهنگی کشور برطرف نکند و این موضوع در سایر بخش‌های فرهنگی در آستان نیز باید به عنوان یک رویکرد اصلی مورد توجه قرار گیرد. 

وی ادامه داد: همانطور که نباید در تولید محصولات فرهنگی به کمیت فکر شود، اما در مصرف کمیت مهم است که مثلا چند کتاب به فروش رسیده است. آمار فروش می‌تواند ارزشمند باشد. همچنین در مسائل علمی می‌بایست از شتاب‌زدگی پرهیز شود و از سوی دیگر باید مراقب بود فرصت‌ها هم از دست نرود. 

تولیت آستان قدس رضوی، انتخاب نقطه اثرگذاری را یکی دیگر از راهبردهای اصلی انجام کار قرهنگی معرفی و یادآور شد: طبعاً ما در همه حوزه‌ها امکان ورود و نتیجه گرفتن نداریم، لذا کارشناسان استراتژیست فرهنگی ما باید مانند عملیات جنگی، نقاط استراتژیک حرکت فرهنگی را بررسی و نشان دهند و در آن‎ها به بهترین شکل عمل کنیم، طوری که مطمئن شویم آن موضوع کاملاً حل و فصل شده است.     

وی بر ضرورت استفاده از کارشناسان خبره در حوزه‎های مختلف برای حل مشکلات جوانان امروز تصریح کرد و گفت: با کار عالمانه و کارشناسی در پی یافتن مشکلات و مسائل جوانان باشیم، برای انجام این کار هم باید از نظرات صاحب نظران حوزه های مختلف علوم ارتباطات، جامعه شناسی، مردم شناسی، روان شناسی و ... و فضلای حوزه و دانشگاه بهره ببریم.

حجت‎الاسلام والمسلمین مروی با ذکر عبرتی تاریخی از ماجرای تحریم تنباکو، اظهار کرد: در موضوع واگذاری امتیاز تنباکوی ایران به انگلیسی‌ها پیش از اینکه موضوع اقتصادی باشد، فرهنگی بود. به گواه گزارش های مستند تاریخی، انگلیسی‌ها به بهانه خرید تنباکو، در بسیاری از مناطق ایران دفتر زده بودند و تسلط فرهنگی هدف مدنظرشان بود. چون می‌دانستند اگر بتوانند فرهنگ یک ملت را غارت کنند، راهی برای نفوذ و تسلط اقتصادی و ... هم پیدا خواهند کرد.

تولیت آستان قدس رضوی، لازمه متوقف کردن ماشین جنگی دشمن را شناخت تحرکات، فعالیت‌ها و عرصه‎های مورد نظر آن‎ها برشمرد و افزود: برخی حوزه‌های نرم‌افزاری فرهنگی از جمله شبکه‌ها، فضاهای مجازی و ... هستند که باید به طور مرتب رصد شوند. دشمن، این فضاها و تکنولوژی را با قیمتی بسیار نازل و گاها به صورت رایگان در اختیار دیگر ملل قرار می‌دهد و این به خاطر همراهی و دلسوزی آن‌ها نیست؛ بلکه هدف و نقشه‌ای شیطانی پشت آن وجود دارد.

مروی توجه به سلائق مخاطبان و اقتصاد فرهنگ را دو راهبرد مورد تأکید دیگر در حوزه انجام کار فرهنگی عنوان و اضافه کرد: مخاطب‌شناسی یک هنر و مهارت است و برای مخاطبان مختلف در حرم مطهر رضوی اعم از پیر و جوان، طلبه و دانشگاهی، کم‌سواد و استاد دانشگاه، اینکه چه برنامه هایی تنظیم شود که هر کدام از این اقشار بهره خود را ببرند، کاری دشوار ولی امکان‌پذیر است. برای دستیابی به این هدف، باید در قالب کارگروه‎هایی از نظرات متخصصان حوزه و دانشگاه در رشته های مرتبط بهره برد و از مجموعه های علمی و دانشگاهی آستان نظیر بنیاد پژوهش‌ها و دانشگاه علوم اسلامی رضوی انتظار می‌رود در این خصوص فعال بوده و کار علمی و تحقیقاتی کنند. لذا شناسایی اشکالات موجود و سپس یافتن راه حل برای آنها باید به عنوان یک تکلیف مدنظر مجموعه های مذکور باشد.

تولیت آستان قدس رضوی همچنین در خصوص اقتصاد فرهنگ گفت: نگاه ما در موضوعات فرهنگی بر درآمدزایی و سودآوری نیست؛ با این وصف، فرهنگ را مجانی هم نباید در اختیار مردم گذاشت به دلیل این که قدر آن شناخته نمی‎شود.

وی در این خصوص افزود: اگر جزوه، کتاب و کلاس را مجانی در اختیار عموم بگذاریم، ارزش کار پائین می‎آید. مردم باید حداقل هزینه‎ای برای محصول فرهنگی بپردازند تا قدر آن را بدانند. همین طور اگر خالق اثر بداند، در صورت مخاطب داشتن و به فروش رسیدن محصولش می‌تواند درآمدی کسب کند، کار ارزشمند و فاخری تولید می‌کند. 

تولیت آستان قدس رضوی، توجه به ظرفیت‌ها و تشکل‌های مردمی را از دیگر نکات حائز اهمیت برشمرد و گفت: طبعاً امکان حضور آستان قدس در همه مساجد، روستاها و شهرها با توجه به افراد، بودجه و امکانات موجود وجود ندارد، لذا باید روی آن فکر کرد که چطور می‌توانیم با استفاده از ظرفیت‌های مردمی و تشکلّ‌های فرهنگی مردم نهاد در گستره جغرافیایی وسیعی اثر گذار باشیم.

وی در خاتمه تصریح کرد: برای تأثیرگذاری بر روی حداقل پنج میلیون مخاطب آستان قدس رضوی به فرموده رهبر معظم انقلاب باید با تنظیم یک سند کار مؤثر فرهنگی انجام دهیم. نه اینکه همه جا حاضر باشیم و همه جا عملیات کنیم؛ فقط باید با استفاده از ظرفیت کارشناسان علمی و دینی به اقتضای مسائل مختلف در هر منطقه نسخه لازم تهیه شود و در نتیجه معرفت دینی عمیق‌تر و افزون‌تر و گسترده‎تر شود و از ظرفیت تشکلّ‌های فرهنگی مردمی برای اجرای آن استفاده کنیم.

منبع:تسنیم