اولين کسی كه كار خود را با «بسم الله» آغاز كرد

عقیق:سوره هود، آيه41: («وَ قالَ ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ»)

هنگامي كه انسان فعل  يا امري را معلق بر نام خدا مي كند و آن را با نام مبارك حضرتش مرتبط مى ‏سازد، اين عمل باعث مى‏ شود كه آن فعل يا امر از فنا، نقصان و فساد محفوظ گشته و از گمراهي و خسران مصون بماند. همانطور كه خداى تعالى فنا و بطلان و گمراهى و خستگى نمى ‏پذيرد، چون رفيع الدرجات و داراى مقام منيع و بلند است.
زندگي حضرت نوح (عليه السلام) چند ويژگي برجسته داشت كه يكي ازآنها ساختن «كِشتي» است. آن كشتي سيرش با «بسم الله» و سكونش نيز با «بسم الله» بود. كلمه «مجراها» به فتحه ميم، به معناى سير و حركت كشتى است. كلمه «مرسا» نيز به معناى متوقف كردن و ثابت نگه داشتن آن است[1]. حضرت نوح با در نظر گرفتن اين مبنا كه سبب ظاهرى نجات كشتى بر زبان آوردن نام خداوند است، حركت و سكون آن را معلق به نام خدا كرد. حضرت نوح اولين انسانى است كه خداى تعالى گفتن «‏بسم اللَّه» را در كتاب مجيدش از او حكايت كرده، پس او اولين كسى است كه تمسك به نام كريم خدا را فتح باب نموده است.

پي نوشت:

[1]  معنايى كه براى جمله‏" بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها" كرديم مبنى بر اين بود كه دو كلمه" مجرى" و" مرسا" مصدر ميمى باشند، ولى چه بسا برخي مفسرين احتمال داده باشند كه دو كلمه" مجرى و مرسا" اسم زمان و مكان باشند كه در اين صورت معناى آيه طورى ديگر مى ‏شود.

ترجمه تفسير الميزان، ج‏10، ص 341. تفسير موضوعي، ج6، ص 265.