مرحوم واعظ‌زاده پدر جریان تقریب‌گرای کشور هستند

در این نشست آیت‌الله تسخیری با اشاره به برخی ویژگی‌های علمی آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی گفت: مرحوم واعظ‌زاده  شخص متفکری است که تقریباً در تمام علوم اسلامی تحقیقاتی انجام داده و ابتکاراتی را آفریده‌ است. این ابتکارات، او را در مقابل چالش‌های زیادی قرار می‌داد، اما با این حال از نظرات خود دفاع می‌کرد.

وی افزود: ایشان در مسئله حقوق، فقه، اصول و تاریخ فقها ابداع و ابتکار داشت و مقالاتی درباره این موضوعات منتشر کرد که برخی از آن‌ها شامل: الإجتِهاد عِند الشیعةِ الإمامیة، المَذاهب الفِقهیّة فِی الإسلام، الفِقه عِندَ أهل السُّنة، الفِقه عندَ أهل الشّیعةِ الإمامیة، الفِقه عِندَ الشیعة غَیر الإمامیة است.

آیت‌الله تسخیری با بیان اینکه آیت‌الله واعظ‌زاده متفکری جامع الاطراف و عالمی دایرةالمعارفی بود، گفت: هر تحقیق ایشان حاوی ابتکارات جدیدی بود. نکته مهم درباره آیت‌الله واعظ‌زاده این بود که گاهی به‌خلاف نظرات رایج اسلامی مطالبی می‌فرمود و از آن دفاع می‌کرد. یک وقت مقاله‌ای به‌خلاف نظر دو مرجع از مراجع عالی‌قدر قم  نوشت که با انتقاداتی از سوی علما مواجه شد، اما ایشان در نهایت ادب و به‌صورت حضوری پاسخ دادند.

رئیس پیشین مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی یکی از ویژگی‌های بارز شخصیت فرهنگی آیت‌الله واعظ‌زاده را در نگاه تقریبی ایشان معرفی کرد و تصریح داشت: معتقدم مرحوم واعظ‌زاده حداقل در ایران پدر جریان تقریب هستند که در این باره با چالش‌ها و سؤالات زیادی همراه بود. امروز همه تقریبی‌ها مدیون فعالیت‌های مرحوم واعظ‌زاده هستند. ایشان نگاهی تقریبی به حکومت اسلامی داشت تا جایی که صاحب منهج تقریبی در تفسیر به‌شمار می‌آید. همچنین سخنرانی‌های ایشان درباره تقریب در نماز جمعه تهران مشهور است.

آیت‌الله تسخیری با تأکید بر اینکه "معتقدم یکی از هنرهای آیت الله واعظ‌زاده این است که در یک فضای مبهم مسأله تقریب را جا انداخت"، گفت: امروز تقریبی‌ها در یک فضای روشن فعالیت می‌کنند، اما وقتی آیت‌الله واعظ‌زاده این مسئله را مطرح کرد، ابهامات زیادی در این باره وجود داشت؛ چرا که این سؤالات مطرح بود که؛ اصلاً تقریب چیست؟ تقریب کجای منابع اسلامی آمده است؟ آیا معصومین (علیه ‎السلام) درباره تقریب صحبت کرده‌اند؟ آیا علما در این باره صحبت کرده‌اند؟ آیا می‌توان بین حق و باطل تقریب کرد؟

وی افزود: آیت‌الله واعظ‌زاده در پاسخ به اینکه آیا می‌توان بین حق و باطل تقریب حاصل کرد یا خیر، توضیح دادند که بین حق مطلق و باطل مطلق تقریب نمی‌شود، اما در ایده‌های حق، جاهای زیادی می‌شود با باطل صحبت کرد و نتیجه گرفت. خود سوره سبأ به پیامبر(ص) دستور می‌دهد با روحیه کاملاً بی‌طرف وارد مناقشه حتی با کفار شو. بعد می‌فرماید «لَعَلى‏ هُدىً أَوْ فی‏ ضَلالٍ مُبین‏؛ در حقیقت یا ما، یا شما بر هدایت یا گمراهى آشکاریم».

مشاور عالی رهبر ایران در امور جهان اسلام با بیان اینکه آیت‌الله واعظ‌زاده تبیین کرد تقریب ریشه در عقلانیت و ریشه در گفت‌وگوی منطقی دارد، اضافه کرد: ایشان اثبات کرد تقریب ریشه در آزادی اجتهاد دارد و نیز مقدمه وحدت است.

منبع:تسنیم